แนวทางการเตรียมความพร้อมการรักษาโรคด้วยหัตถเวชของนักศึกษาแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเตรียมความพร้อมด้านร่างกายและจิตใจสำหรับนักศึกษาแพทย์แผนไทยก่อนทำการรักษาโรคด้วยหัตถเวช (การรักษาด้วยมือ) โดยมีวิธีการศึกษาจากการทบทวนเอกสารตำราและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการเตรียมความพร้อมการรักษาโรคด้วยหัตถเวชของการแพทย์แผนไทย การแพทย์แผนจีน การแพทย์แผนปัจจุบัน และความรู้การฝึกความแข็งแรงของมือทางวิทยาศาสตร์การกีฬา เพื่อเป็นแนวทางการเตรียมความพร้อมการรักษาโรคด้วยหัตถเวชสำหรับนักศึกษาแพทย์แผนไทย ผลการศึกษาพบว่า การเตรียมความพร้อมการรักษาโรคด้วยหัตถเวชของนักศึกษาแพทย์แผนไทยต้องอาศัยองค์ประกอบหลัก 3 ส่วน คือ 1) การเตรียมความพร้อมด้านจิตใจด้วยการทำสมาธิเพื่อให้มีสติ สมาธิในการรักษา รวมถึงการระลึกถึงคุณครูบาอาจารย์ก่อนทำการรักษา 2) การเตรียมความพร้อมด้านการดูแลสุขอนามัยของมือ ควรหมั่นดูแลรักษาความสะอาดของมือทั้งก่อนและหลังการรักษาผู้ป่วยด้วยการล้างมือด้วยน้ำสบู่หรือถูมือด้วยแอลกอฮอล์เจล 7 ขั้นตอนเพื่อลดการปนเปื้อนและการแพร่กระจายของเชื้อโรค และ 3) การเตรียมความพร้อมด้านการฝึกความแข็งแรงของมือด้วยการบริหารมือเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ โดยการใช้มือออกแรงต้านวัตถุหนึ่งในลักษณะการกำ-แบมือ หรือการเกร็งกล้ามเนื้อมือในช่วงเวลาหนึ่ง และควรเพิ่มระดับการฝึกจากน้ำหนักที่น้อยไปหาน้ำหนักที่เพิ่มมากขึ้น จากการศึกษาครั้งนี้ทำให้ได้แนวทางในการเตรียมความพร้อมการรักษาโรคด้วยหัตถเวชสำหรับนักศึกษาแพทย์แผนไทย โดยสามารถนำความรู้ไปพัฒนาต่อยอดให้เป็นคู่มือการเตรียมความพร้อมการรักษาโรคให้กับนักศึกษาแพทย์แผนไทยก่อนทำการรักษาโรคด้วยหัตถเวช