ปัจจัยเชิงสาเหตุและผลของความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพของนักศึกษาแพทย์แผนไทยประยุกต์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อวิเคราะห์ระดับความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพ บุคลิกภาพห้าองค์ประกอบ การสนับสนุนทางสังคม และความยึดมั่นผูกพันในอาชีพของนักศึกษาแพทย์แผนไทยประยุกต์ (2) เพื่อวิเคราะห์อิทธิพลของบุคลิกภาพห้าองค์ประกอบและการสนับสนุนทางสังคมที่มีผลต่อความยึดมั่นผูกพันในอาชีพของนักศึกษา โดยมีความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพเป็นตัวแปรส่งผ่าน กลุ่มตัวอย่างคือนักศึกษาแพทย์แผนไทยประยุกต์ชั้นปี 3- 4 จำนวน 373 คน สุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิตามสัดส่วน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์สถิติเชิงบรรยายและโมเดลสมการเชิงโครงสร้าง ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ (1) นักศึกษามีบุคลิกภาพแบบประนีประนอมและบุคลิกภาพแบบมีจิตสำนึกในระดับสูง และมีระดับความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพ การสนับสนุนทางสังคม และความยึดมั่นผูกพันในอาชีพในระดับสูง (2) โมเดลมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยมีค่า Chi-square = 65.23, df = 50, p = 0.07, RMSEA = 0.03, CFI = 1.00, TLI = 0.99 โดยตัวแปรเชิงสาเหตุในโมเดลนี้ร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของความยึดมั่นผูกพันในอาชีพได้ร้อยละ 66.00 (3) บุคลิกภาพแบบเปิดรับประสบการณ์และบุคลิกภาพแบบมีจิตสำนึกมีอิทธิพลต่อความยึดมั่นผูกพันในอาชีพ โดยมีความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพเป็นตัวแปรส่งผ่านในลักษณะส่งผ่านแบบสมบูรณ์ ส่วนการสนับสนุนทางสังคมมีอิทธิพลต่อความยึดมั่นผูกพันในอาชีพ โดยมีความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพเป็นตัวแปรส่งผ่านในลักษณะส่งผ่านแบบบางส่วน ดังนั้น สถาบันการศึกษาควรส่งเสริมความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพและให้การสนับสนุนทางสังคมแก่นักศึกษาอย่างครอบคลุมในทุกองค์ประกอบ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กัณฐิกา บรรลือ. (2553). บุคลิกภาพแบบหลงตนเองและบุคลิกภาพห้าองค์ประกอบ ในฐานะตัวทำนายการเกิดผู้นำในกลุ่มที่ไม่คุ้นเคยกัน. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กรุงเทพฯ. ค้นเมื่อ 8 ตุลาคม 2563, จาก http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/20548
ขวัญชนก เทพปัน นวรัตน์ สุวรรณผ่อง นพพร โหวธีระกุล และ มธุรส ทิพยมงคลกุล. (2560). การตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทยของประชาชนผู้มาใช้บริการที่โรงพยาบาลทั่วไป จังหวัดราชบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 28(2), 80-92. ค้นเมื่อ 30 สิงหาคม 2563 , จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/pnc/article/view/118075/90602
สุรวิทย์ อัสสพันธุ์, และ เสมอกาญจน์ โสภณหิรัญรักษ์. (2561). การวิเคราะห์ความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้างและเกณฑ์ปกติของแบบวัดความสามารถในการปรับตัวทางอาชีพ (Career Adapt-Abilities Scale) ฉบับภาษาไทยของนักศึกษาปริญญาตรี ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์, 19(2), 167-181. ค้นเมื่อ 2 กันยายน 2563 , จาก http://ejournals.swu.ac.th/index.php/jedu/article/view/11713/9717
Ataç, L. O., Dirik, D., & Tetik, H. T. (2018). Predicting career adaptability through self-esteem and social support: A research on young adults. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 18(1), 45-61. Retrieved September 1, 2020, from https://doi.org/10.1007/s10775-017-9346-1
Avram, E., Burtaverde, V., & Zanfirescu, A. (2019). The incremental validity of career adaptability in predicting academic performance. Social Psychology of Education, 22(4), 867-882. Retrieved August 30, 2020, from https://doi.org/10.1007/s11218-019-09505-6
Barrett, P. (2007). Structural equation modelling: Adjudging model fit. Personality and Individual Differences, 42(5), 815-824.
Benet-Martínez, V., & John, O. P. (1998). Los Cinco Grandes across cultures and ethnic groups: Multitrait-multimethod analyses of the Big Five in Spanish and English. Journal of Personality and Social Psychology, 75(3), 729-750. Retrieved September 1, 2020, from https://doi.org/10.1037/0022-3514.75.3.729
Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Dumulescu, D., Filip, C., & Opre, A. (2015). Career Calling: Correlates in a Romanian Student Sample. Cognition, Brain, Behavior. An Interdisciplinary Journal, 19(3), 271-284.
Eryılmaz, A., & Kara, A. (2017). Comparison of Teachers and Pre-Service Teachers with Respect to Personality Traits and Career Adaptability. International Journal of Instruction, 10, 85-100. Retrieved September 1, 2020, from http://www.e-iji.net/dosyalar/iji_2017_1_6.pdf
Fang, W., Zhang, Y., Mei, J., Chai, X., & Fan, X. (2018). Relationships between optimism, educational environment, career adaptability and career motivation in nursing undergraduates: A cross-sectional study. Nurse Education Today, 68, 33-39. Retrieved August 31, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S026069171830217X
Fawehinmi, O. O., & Yahya, K. K. (2018). Investigating the Linkage Between Proactive Personality and Social Support on Career Adaptability Amidst Undergraduate Students. Journal of Business and Social Review in Emerging Economies, 4(1), 81-92. Retrieved August 31, 2020, from https://doi.org/10.26710/jbsee.v4i1.370
Haase, C. M., Heckhausen, J., & Silbereisen, R. K. (2012). The Interplay of Occupational Motivation and Well-Being During the Transition From University to Work. Developmental Psychology, 48(6), 1739-1751. Retrieved September 2, 2020, from https://doi.org/10.1037/a0026641
Hartung, P. J. (2013). The Life-Span, Life-Space Theory of Careers. In S. D. Brown & R. W. Lent (Eds.), Career Development and Counseling: Putting Theory and Research to Work (2nd ed., pp. 83-113). Hoboken, NJ: Wiley.
Hirschi, A., & Freund, P. A. (2014). Career Engagement: Investigating Intraindividual Predictors of Weekly Fluctuations in Proactive Career Behaviors. The Career Development Quarterly, 62(1), 5-20. Retrieved August 31, 2020, from https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2014.00066.x
Hirschi, A., Freund, P. A., & Herrmann, A. (2014). The Career Engagement Scale: Development and Validation of a Measure of Proactive Career Behaviors. Journal of Career Assessment, 22(4), 575-594. Retrieved October 20, 2020, from https://doi.org/10.1177/1069072713514813
Hirschi, A., Herrmann, A., & Keller, A. C. (2015). Career adaptivity, adaptability, and adapting: A conceptual and empirical investigation. Journal of Vocational Behavior, 87, 1-10. Retrieved August 31, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0001879114001456
Hirschi, A., Niles, S. G., & Akos, P. (2011). Engagement in adolescent career preparation: Social support, personality and the development of choice decidedness and congruence. Journal of Adolescence, 34(1), 173-182. Retrieved September 2, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S014019710900164X
Hlad’o, P., Lazarová, B., & Hloušková, L. (2019). Career Adaptability of Vocational Education and Training Graduates in the Period of Prospective School-to-Work Transition. Paedagogica Studios, 24(2), 59-83. Retrieved August 30, 2020, from http://dx.doi.org/10.5817/SP2019-2-3
House, J. S. (1981). Work stress and social support. Reading, MA: Addison-Wesley.
Hu, L. t., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
Hui, T., Yuen, M., & Chen, G. (2018). Career Adaptability, Self-Esteem, and Social Support Among Hong Kong University Students. The Career Development Quarterly, 66(2), 94-106. Retrieved August 31, 2020, from https://doi.org/10.1002/cdq.12118
Ispir, Ö., Elibol, E., & Sönmez, B. (2019). The relationship of personality traits and entrepreneurship tendencies with career adaptability of nursing students. Nurse Education Today, 79, 41-47. Retrieved October 16, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0260691719307063
Jia, Y., Hou, Z.-J., Zhang, H., & Xiao, Y. (2020). Future Time Perspective, Career Adaptability, Anxiety, and Career Decision-Making Difficulty: Exploring Mediations and Moderations. Journal of Career Development, 0894845320941922. Retrieved May 17, 2021, from https://doi.org/10.1177/0894845320941922
Kim, J. H., & Shin, H. S. (2020). Effects of self-reflection-focused career course on career search efficacy, career maturity, and career adaptability in nursing students: A mixed methods study. Journal of Professional Nursing, 36(5), 395-403. Retrieved June 11, 2021, from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S8755722320300703
Kim, N.-R., Kim, H. J., & Lee, K.-H. (2018). Social Support and Occupational Engagement Among Korean Undergraduates: The Moderating and Mediating Effect of Work Volition. Journal of Career Development, 45(3), 285-298. Retrieved September 2, 2020, from https://doi.org/10.1177/0894845316682319
Li, Y., Guan, Y., Wang, F., Zhou, X., Guo, K., Jiang, P., . . . Fang, Z. (2015). Big-five personality and BIS/BAS traits as predictors of career exploration: The mediation role of career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 89, 39-45. Retrieved August 30, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S000187911500041X
Mathias III, G. R. (2019). Differences in Career Engagement Scores among Mid-Atlantic High School Seniors within Career Readiness Programs of Study. (Doctoral dissertation, Liberty University, VA). Retrieved September 2, 2020, from https://digitalcommons.liberty.edu/doctoral/2138
McCrae, R. R., & John, O. P. (1992). An Introduction to the Five-Factor Model and Its Applications. Journal of Personality, 60(2), 175-215. Retrieved September 1, 2020, from https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1992.tb00970.x
Murphy, K. A., Blustein, D. L., Bohlig, A. J., & Platt, M. G. (2010). The College-to-Career Transition: An Exploration of Emerging Adulthood. Journal of Counseling & Development, 88(2), 174-181. Retrieved July 13, 2021, from https://doi.org/10.1002/j.1556-6678.2010.tb00006.x
Nilforooshan, P., & Salimi, S. (2016). Career adaptability as a mediator between personality and career engagement. Journal of Vocational Behavior, 94, 1-10. Retrieved August 30, 2020, from https://doi.org/10.1016/j.jvb.2016.02.010
Öztemel, K., & Yıldız-Akyol, E. (2019). The Predictive Role of Happiness, Social Support, and Future Time Orientation in Career Adaptability. Journal of Career Development, 0894845319840437. Retrieved August 30, 2020, from https://doi.org/10.1177/0894845319840437
Park, S., & Park, S. Y. (2020). Career adaptability of South Korean engineering students. European Journal of Training and Development, 44(4/5), 469-488. Retrieved July 13, 2021, from https://doi.org/10.1108/EJTD-10-2019-0181
Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS procedures for estimating indirect effects in simple mediation models. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 36(4), 717-731. Retrieved September 2, 2020, from https://doi.org/10.3758/BF03206553
Qi, Y., Liu, T., & Chen, Y. (2017). Relationships among personality, calling, career engagement, and self-defeating job search behavior in Chinese undergraduate students: The mediating effects of career adaptability. 2017 IEEE International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management (IEEM), 2215-2220. Retrieved August 30, 2020, from https://doi.org/10.1109/IEEM.2017.8290285
Rudolph, C. W., Lavigne, K. N., & Zacher, H. (2017). Career adaptability: A meta-analysis of relationships with measures of adaptivity, adapting responses, and adaptation results. Journal of Vocational Behavior, 98, 17-34. Retrieved October 16, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0001879116300604
Rudolph, C. W., Zacher, H., & Hirschi, A. (2019). Empirical developments in career construction theory. Journal of Vocational Behavior, 111, 1-6. Retrieved August 30, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0001879118301556
Savickas, M. L. (2005). The theory and practice of career construction. In S. D. Brown & R. W. Lent (Eds.), Career development and counselling: Putting theory and research to work (pp. 42 –70). Hoboken, NJ: Wiley.
Savickas, M. L. (2013). Career Construction Theory and Practice. In S. D. Brown & R. W. Lent (Eds.), Career Development and Counseling: Putting Theory and Research to Work (2nd ed., pp. 147-183). Hoboken, NJ: Wiley.
Savickas, M. L., Nota, L., Rossier, J., Dauwalder, J.-P., Duarte, M. E., Guichard, J., . . . van Vianen, A. E. M. (2009). Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century. Journal of Vocational Behavior, 75(3), 239-250. Retrieved August 31, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S000187910900058X
Savickas, M. L., & Porfeli, E. J. (2012). Career Adapt-Abilities Scale: Construction, reliability, and measurement equivalence across 13 countries. Journal of Vocational Behavior, 80(3), 661-673. Retrieved October 16, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0001879112000139
Soper, D. S. (2021). A-priori Sample Size Calculator for Structural Equation Models [Software]. Retrieved July 7, 2021, from https://www.danielsoper.com/statcalc
Storme, M., Celik, P., & Myszkowski, N. (2020). A forgotten antecedent of career adaptability: A study on the predictive role of within-person variability in personality. Personality and Individual Differences, 160, 109936. Retrieved August 30, 2020, from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0191886920301252
Tolentino, L. R., Garcia, P. R. J. M., Lu, V. N., Restubog, S. L. D., Bordia, P., & Plewa, C. (2014). Career adaptation: The relation of adaptability to goal orientation, proactive personality, and career optimism. Journal of Vocational Behavior, 84(1), 39-48. Retrieved July 26, 2021, from https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S000187911300170X
Upadyaya, K., & Salmela-Aro, K. (2015). Development of early vocational behavior: Parallel associations between career engagement and satisfaction. Journal of Vocational Behavior, 90, 66-74. Retrieved August 30, 2020, from https://doi.org/10.1016/j.jvb.2015.07.008
Wang, Z., & Fu, Y. (2015). Social Support, Social Comparison, and Career Adaptability: A Moderated Mediation Model. Social Behavior and Personality: an international journal, 43(4), 649-659. Retrieved September 2, 2020, from https://doi.org/10.2224/sbp.2015.43.4.649
Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. Journal of Personality Assessment, 52(1), 30-41. Retrieved September 2, 2020, from https://doi.org/10.1207/s15327752jpa5201_2