การใช้ภาษาโปรตุเกสและภาษาฝรั่งเศสเพื่อการสื่อสาร ในราชสำนักสมเด็จพระนารายณ์มหาราชแห่งกรุงศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

ชาวตะวันตกเริ่มเข้ามาติดต่อกับประเทศสยามตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เริ่มต้นด้วยชาวโปรตุเกสซึ่งเข้ามาในปี พ.ศ. 2054 ตามมาด้วย ชาวสเปน ฮอลันดา อังกฤษ และฝรั่งเศส โดยลำดับ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อทำการค้า เพื่อเผยแผ่คริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก และมาเป็นทหารรับจ้าง การติดต่อกับนานาชาติประสบความสำเร็จมากที่สุดในรัชสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราชซึ่งเรียกได้ว่าเป็นยุคทองแห่งการติดต่อกับต่างประเทศของสยาม การสื่อสารในยุคแรกนั้นเป็นการติดต่อกับราชสำนักสยามโดยตรง โดยใช้ภาษาโปรตุเกสเป็นหลัก ทั้งภาษาพูดที่ใช้กันโดยทั่วไปและภาษาเขียนที่ใช้ในการทำสนธิสัญญาต่าง ๆ การเจรจาในยุคแรก ๆ นั้น ผ่านล่ามชาวจีนและมลายู หลังจากนั้นจึงมีการสื่อสารของชาวโปรตุเกส และลูกครึ่งโปรตุเกสที่ใช้ภาษาไทยได้ด้วย ข้าราชสำนักสยาม เจ้านาย และขุนนางไทยบางส่วนก็สามารถสื่อสารภาษาโปรตุเกสได้ ส่วนชาวต่างชาติตะวันตกอื่น ๆ ที่เข้ามาติดต่อก็ต้องใช้ภาษาโปรตุเกสในการสื่อสารเช่นกัน ต่อมาเมื่อคณะทูตชาวฝรั่งเศสเดินทางเข้ามาติดต่อกับสยามตามพระราชบัญชาของสมเด็จพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งประเทศฝรั่งเศส ได้มีบาทหลวงชาวฝรั่งเศสเดินทางเข้ามาเพื่อเผยแผ่คริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิกด้วย สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ได้มีพระบรมราชานุญาตให้ชาวฝรั่งเศสสร้างโบสถ์และสร้างบ้านเณรขึ้นในบริเวณนอกกำแพงพระนคร จึงมีการสอนภาษาฝรั่งเศสและภาษาละตินให้กับชาวสยามที่มาเข้าโบสถ์ ประกอบกับความสัมพันธ์ระหว่างราชสำนักสยามและฝรั่งเศสมีความแน่นแฟ้นมาก ภาษาฝรั่งเศสจึงมีบทบาทมากขึ้นตลอดรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช