การจัดการความรู้ภูมิปัญญาสู่การปฏิบัติเพื่อส่งเสริมศักยภาพของผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

การวิจัยการจัดการความรู้ภูมิปัญญาสู่การปฏิบัติเพื่อส่งเสริมศักยภาพของผู้สูงอายุครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1.ศึกษาสภาพทั่วไป ข้อมูลพื้นฐานและภูมิปัญญาผู้สูงอายุ 2.ศึกษาการจัดการความรู้ภูมิปัญญาด้านการส่งเสริมสุขภาพอาชีพและวัฒนธรรมของผู้สูงอายุ 3. ส่งเสริมศักยภาพและเผยแพร่องค์ความรู้จากภูมิปัญญาด้านการส่งเสริมสุขภาพ อาชีพ และวัฒนธรรมพื้นบ้านของผู้สูงอายุในชุมชนวัดสวนใหญ่ ตำบลวัดชลอ อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี เป็นการวิจัยแบบผสมผสานโดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย จำนวน 108 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างและแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ภูมิปัญญาผู้สูงอายุในชุมชนวัดส่วนใหญ่และภูมิปัญญาที่สมควรอนุรักษ์และถ่ายทอดให้กับบุคคลที่สนใจ ด้านการส่งเสริมสุขภาพ ได้แก่ การเต้นไม้พลอง การทำยาสมุนไพร (สีผึ้งสมานบาท) การนวดแผนโบราณ การทำน้ำหมักชีวภาพ ด้านอาชีพ ได้แก่ การห่อเหรียญ การตีทองปิดพระ การขยายพันธุ์พืช ด้านวัฒนธรรมพื้นบ้าน ได้แก่ การทำขนมหวาน การทำข้าวตังเสวย การทำห่อหมกปลาช่อน การทำขนมเบื้องญวน และแกงบอน การจัดการความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุดำเนินการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการผลการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการพบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีความพึงพอใจมากที่สุดในทุกเรื่อง การส่งเสริมศักยภาพและเผยแพร่องค์ความรู้จากภูมิปัญญาผู้สูงอายุ ได้นำวิธีการและขั้นตอนในการถ่ายทอดความรู้การห่อเหรียญ การทำสีผึ้งสมานบาท และการทำขนมหวาน มาจัดทำเป็นหนังสือชื่อ “ภูมิปัญญาผู้สูงอายุในชุมชนวัดสวนใหญ่” เพื่อเผยแพร่ให้บุคคลที่สนใจโดยทั่วไปสามารถที่จะศึกษาและนำไปปฏิบัติได้ด้วยตนเอง