พิษณุโลกในพระราชพงศาวดาร : การศึกษาประวัติศาสตร์เพื่อส่งเสริมสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

ผู้แต่ง

  • ธนากาญจน์ ช่วยหลำ นักวิชาการอิสระ
  • รัตนาภรณ์ อินกรัด นักวิชาการอิสระ
  • ปรีชา แป้นจันทร์ นักวิชาการอิสระ
  • ธีรนันภัทร โพธิ์ดง นักวิชาการอิสระ
  • ปฐมพงษ์ สุขเล็ก สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
  • ทัตพิชา สกุลสืบ สาขาวิชาภาษาไทยเพื่อการสื่อสารสำหรับชาวต่างประเทศ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง

คำสำคัญ:

พิษณุโลก, การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม, ประวัติศาสตร์, พระราชพงศาวดารฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)

บทคัดย่อ

งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานที่ในเมืองพิษณุโลกที่ปรากฏในพระราชพงศาวดารเพื่อเป็นข้อมูลในการส่งเสริมสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในจังหวัดพิษณุโลก โดยศึกษาจากพระราชพงศาวดารฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) ช่วงสมัยกรุงศรีอยุธยาถึงช่วงกรุงธนบุรี  ผลการวิจัยพบว่า มีสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมทางประวัติศาสตร์ที่ยังคงปรากฏมาถึงปัจจุบัน จำแนกเป็น 2 ลักษณะ คือ 1) โบราณสถาน พบ 2 แห่ง ได้แก่ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร และวัดจุฬามณี  2) อาณาบริเวณ พบ 2 แห่ง ได้แก่ ปากพิง และตำบลโทก ซึ่งสถานที่ทั้ง 4 แห่งนี้ อยู่ในเขตอำเภอเมืองพิษณุโลก ปรากฏในพระราชพงศาวดารและยังคงปรากฏสถานที่สืบต่อมาถึงปัจจุบัน นักท่องเที่ยวจึงเดินทางไปเที่ยวชมได้สะดวกและเกิดความรู้สึกร่วมในบรรยากาศสถานที่จริง  โดยข้อมูลในพระราชพงศาวดารนำมาสร้างเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ให้สถานที่นั้น มีความน่าสนใจยิ่งขึ้นเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว  หรือสามารถนำมาพัฒนาเป็นเส้นทางท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมทางประวัติศาสตร์ในจังหวัดพิษณุโลกต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กกรกนก นิลดำ. (2563). การสร้างการเล่าเรื่องของแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดเชียงราย. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 14(2), 109-135.

กรมศิลปากร. (2542). ประชุมพงศาวดารฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 3. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.

กวินทรากรณ์ เกตุแก้ว และ อรนิภา คำภูคำ. (2553). การศึกษาตำนาน เรื่องเล่าของแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัดเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดกำแพงเพชร (รายงานผลการวิจัย). กำแพงเพชร: มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.

คันธรส พวงแก้ว, เสาวนีย์ อนุชาญ, สราวุฒิ เลิศล้ำไตรภพ, พิฑูรย์ ทองฉิม และ สุดาพร แซ่เลี้ยว. (2552). การท่องเที่ยวฟื้นประวัติศาสตร์ตามรอยพระพุทธเจ้าหลวงใน 5 จังหวัดภาคใต้ : สงขลา พัทลุง นครศรีธรรมราช ตรัง และสตูล (รายงานผลการวิจัย). สงขลา:

มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.

ชัยศึก เจตตกร. (2564). องค์ประกอบด้านการท่องเที่ยวที่ส่งผลต่อภาพลักษณ์จังหวัดพิษณุโลก. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 4(1), 99-110.

ชิตาวีร์ สุขคร. (2562). การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมในประเทศไทย. วารสารเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวสู่ความยั่งยืน, 1(2), 1-7.

ปฐมพงษ์ สุขเล็ก. (2556). “สมรภูมิรบปากพิง” สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชกับเมืองพิษณุโลก. ศิลปวัฒนธรรม, 34(10), 86-99.

________. (2559). สิ่งของพุทธบูชาพระพุทธชินราชในเอกสารประวัติศาสตร์ : วัตถุพยานแห่งความศรัทธา. ศิลปวัฒนธรรม, 37(11), 146-167.

ภคพร วัฒนดำรง. (2566). ความเป็นไปได้ในการบริหารจัดการส่งเสริมการท่องเที่ยวในจังหวัดพิษณุโลก. วารสารการจัดการธุรกิจ มหาวิทยาลัยบูรพา, 12(1), 51-69.

หวน พินธุพันธ์. (2546). เที่ยววัดชมวังเมืองพิษณุโลก. กรุงเทพฯ: สาระดี.

อุบลศรี อรรถพันธุ์. (2524). การชำระพระราชพงศาวดารในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก. (วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาประวัติศาสตร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้, มหาวิทยาลัยศิลปากร).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-11-30

รูปแบบการอ้างอิง

ช่วยหลำ ธ. ., อินกรัด ร., แป้นจันทร์ ป., โพธิ์ดง ธ., สุขเล็ก ป. ., & สกุลสืบ ท. (2025). พิษณุโลกในพระราชพงศาวดาร : การศึกษาประวัติศาสตร์เพื่อส่งเสริมสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม. วารสารอักษราพิบูล, 6(2), 37–52. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/APBJ/article/view/277511

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย