ปัจจัยที่ส่งผลต่อความเข้มแข็งและพึ่งตนเองของชุมชนต้นแบบบ้านป่าตึงงาม ตำบลปิงโค้ง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทและเพื่อศึกษาตัวชี้วัดและสังเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อความเข้มแข็งและพึ่งตนเองของชุมชนบ้านป่าตึงงาม เป็นวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญประกอบด้วยผู้นำชุมชน จำนวน 15 คน กลุ่มกรรมการหมู่บ้านและชาวบ้าน จำนวน 24 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสนทนากลุ่มย่อยและการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม จากนั้น นำข้อมูลมาวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อความเข้มแข็งและพึ่งตนเองของชุมชน

ผลการวิจัย พบว่า ด้านบริบทของชุมชน คือ (1) ชนเผ่ามีความเป็นผู้นำสูง (2) ความร่วมมือทำกิจกรรมทุกด้าน (3) มีส่วนร่วมกำหนดข้อบังคับหมู่บ้าน (4) เชื่อฟังผู้นำและร่วมกันแก้ไขปัญหาในชุมชนได้ (5) ได้รับความช่วยเหลือหน่วยงานภายนอก (6) ความเป็นอยู่อุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติ (7) ประสานงานกับอุทยานแห่งชาติศรีลานนา (8) ปฏิบัติตามคำสอนบรรพบุรุษอย่างเข้มแข็ง (9) ดำเนินชีวิตยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง ส่วนด้านตัวชี้วัดและปัจจัยที่มีผลต่อชุมชนเข้มแข็งและพึ่งตนเอง คือ (1) ผู้นำชุมชนเป็นแรงขับทางบวกให้ทุกคนในหมู่บ้านรักแผ่นดินเกิด (2) ชุมชนยอมรับบทบาทของคณะกรรมการชุมชน (3) มีกระบวนการบริหารงานในชุมชนที่ชัดเจน (4) มีศักยภาพในการพึ่งพาตนเองสูง (5) ได้รับการจัดสรรงบประมาณจากเทศบาล (6) ชุมชนมีลักษณะพื้นที่ทางกายภาพอยู่ในพื้นที่ป่า (7) เครือข่ายมีความร่วมมือกัน (8) การยึดคำสอนบรรพบุรุษอย่างเข้มแข็ง (9) การยึดหลักแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง องค์ความรู้จากการวิจัยพบว่า ชุมชนที่เข้มแข็งและพึ่งตนเองของชุมชน ประกอบด้วย 1) ชนเผ่ามีภาวะผู้นำ 2) ชุมชนเชื่อมั่นในผู้นำ 3) การมีส่วนร่วมในการบริหาร 4) การร่วมคิด ร่วมทำงาน ร่วมแก้ปัญหา 5) การขอความช่วยเหลือจะมีเฉพาะในส่วนที่มีความจำเป็นเท่านั้น 6) การมีกฎระเบียบของหมู่บ้าน 7) การยึดมั่นในคำสอนบรรพบุรุษ ไม่ขายที่ดินให้กับคนนอก 8) ความสัมพันธ์แบบเครือญาติ 9) การยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง