การพัฒนาแพลตฟอร์มผู้สูงอายุเพื่อส่งเสริมทักษะทางด้านอารมณ์ และสังคม (Soft Skill) ในสังคมผู้สูงอายุยุคดิจิทัล

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับความสามารถในการใช้งานเทคโนโลยีและอินเทอร์เน็ต สถานภาพการเข้าถึง การใช้งานเทคโนโลยีรูปแบบต่างๆ ของผู้สูงอายุในชุมชนพื้นที่เขตธนบุรี 2) เพื่อสร้างต้นแบบแพลตฟอร์มผู้สูงอายุเพื่อส่งเสริมทักษะทางด้านอารมณ์ และสังคม (Soft skill) ในสังคมผู้สูงอายุยุคดิจิทัลด้วยแบบฝึกทักษะชีวิตด้านการเรียนรู้  4 ด้าน คือ ด้านการออกกำลังกาย ด้านการกินอาหารตามหลักโภชนาการ ด้านการนอนหลับอย่างเพียงพอ และด้านสมองส่งเสริมสุขภาพจิตและอารมณ์  3) เพื่อประเมินความพึงพอใจที่มีต่อแพลตฟอร์มผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้สูงอายุที่ศึกษาข้อมูลทั่วไป จำนวน 430 คน และผู้สูงอายุที่ใช้ศึกษาต้นแบบแพลตฟอร์มเพื่อส่งเสริมทักษะทางด้านอารมณ์ และสังคม (Soft skill) ด้วยแบบฝึกทักษะชีวิตด้านการเรียนรู้ 4 ด้าน และประเมินความพึงพอใจของผู้สูงอายุที่มีต่อแพลตฟอร์มจำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบทดสอบก่อนและหลังฝึกทักษะของผู้สูงอายุ แบบสัมภาษณ์ผู้สูงอายุเกี่ยวกับแพลตฟอร์มผู้สูงอายุต้นแบบ และแบบประเมินความพึงพอใจของผู้สูงอายุเกี่ยวกับแพลตฟอร์ม การวิเคราะห์ข้อมูลหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบด้วยค่าที   ผลการศึกษาพบว่า 1. ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับผู้สูงอายุ พบว่า ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 63.60 อายุระหว่าง 60-69 ปี ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาคิดเป็นร้อยละ 49.60 รายได้ของผู้สูงอายุส่วนใหญ่พอมีเงินใช้จ่ายคือร้อยละ 37.50 อาศัยอยู่กับเครือญาติคิดเป็นร้อยละ 45 และมีผู้ดูแลคือร้อยละ 52.10 และเป็นสมาชิกในชุมชนร้อยละ 72.10 ผู้สูงอายุใช้มือถือร้อยละ 62.50 โดยส่วนใหญ่ใช้ผ่านทางไลน์ถึงร้อยละ 60.71 รองลงมาคือยูทูปร้อยละ 23.21 ใช้โนตบุกไม่เป็นคือร้อยละ 67.50 พื้นที่อาศัยมีเครือขายอินเทอรเน็ตถึงร้อยละ 76.10 ช่วงเวลาจะใช้คือช่วงกลางวัน (11.00-15.00 น.) ถึงร้อยละ 45  2. การพัฒนาต้นแบบแพลตฟอร์มผู้สูงอายุส่งเสริมทักษะทางด้านอารมณ์ และสังคม (Soft Skill) ก่อนและหลังเรียนรู้ทักษะชีวิตด้านการเรียนรู้ 4 ด้าน พบว่า หลังการฝึกทักษะชีวิตการเรียนรู้สูงกว่าก่อนฝึกทักษะอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 จากการสัมภาษณ์ พบว่า 1) ด้านการออกกำลังกายส่วนใหญ่จะออกกำลังกายในบ้านและทำงานบ้าน ตามคลิปวีดิโอทำให้พบแพทย์น้อยลง มีคุณภาพชีวิตดีขึ้น 2) ด้านการกินอาหารตามหลักโภชนาการ พบว่า ระยะแรกการกินอาหารบางมื้อมีสารอาหารครบ บางมื้อไม่ครบ ระยะที่ 2 มีการเลือกทานอาหารเพื่อสุขภาพมากขึ้น สารอาหารครบหมู่ ทั้ง 5 หมู่ มีการแบ่งช่วงเวลาการกินอาหารทั้ง 3 มื้อและเลือกทานอาหารเพื่อสุขภาพมากขึ้น  3) ด้านการนอนอย่างพอเพียง ระยะแรกหลังจากฝึกกิจกรรมมีการเปลี่ยนแปลงหลายด้าน เช่น เล่นโทรศัพท์น้อยลง  ไม่นอนกลางวันนานเกินไป และไม่ทานอาหารก่อนนอน ระยะที่ 2 หลังจากฝึกกิจกรรม ฝึกนอนตามวีดิโอต้นแบบ โดยนอนตามเวลา เข้านอนเร็วขึ้น ลดความเครียดก่อนนอนทำให้นอนหลับดีขึ้น 4) ด้านทางสมองส่งเสริมสุขภาพจิตและอารมณ์ ระยะแรกผู้สูงอายุไม่ค่อยเครียดเนื่องจากมีกิจกรรมที่ต้องปฏิบัติ มีจิตอาสาให้กับสาธารณะประโยชน์ให้กับชุมชน  ส่วนระยะที่ 2 ผู้สูงอายุส่วนใหญ่หลังจากได้ปฏิบัติติตามวีดิโอฝึกทักษะรู้สึกดีขึ้น สมองปลอดโปร่งดี 3. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับความพึงพอใจของผู้สูงอายุที่มีต่อแพลตฟอร์มผู้สูงอายุด้านส่งเสริมทักษะทางด้านอารมณ์ และสังคม (Soft Skill)  และแบบฝึกทักษะชีวิตด้านการเรียนรู้ต่างๆ  4 ด้าน พบว่ามีความพอใจอยู่ในระดับมาก (= 4.46 ,S.D. = .570).