วิถีชีวิตของคนในคลองบางเขน

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาวิถีชีวิตของคนในคลองบางเขน ทั้งวิถีชาวสวนและวิถีชาวนา นับตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงการสิ้นสุดวิถีดังกล่าว นอกจากนี้ยังศึกษาปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อวิถีดังกล่าว งานวิจัยนี้ใช้วิถีการทางประวัติศาสตร์ที่มีการรวบรวมหลักฐานจากเอกสารทีหลากหลายและใช้การสัมภาษณ์ โดยมีสมมติฐานว่าวิถีชีวิตของชาวคลองบางเขนมาจากระบบนิเวศน์ที่อยู่ทั้งภายนอกและภายในชุมชน งานวิจัยพบว่า 1.การตั้งถิ่นฐานของชุมชนในคลองบางเขนบนพื้นที่ที่อุดมสมบูรณ์ของดินดอนสามเหลี่ยมตอนใต้ของแม่น้ำเจ้าพระยานับตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 21 ซึ่งตรงกับสมัยอยุธยา 2.วิถีชีวิตของชาวคลองบางเขนเป็นวิถีชีวิตการเกษตรที่ดำเนินเศรษฐกิจแบบพอยังชีพ ซึ่งเป็นทั้งชาวสวนและชาวนา 3.การเปลี่ยนแปลงของชาวสวนที่ผลิตเพื่อบริโภคไปสู่การผลิตเพื่อขายและเคลื่อนเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจแบบเงินตราเกิดขึ้นเมื่อพ่อค้าจากภายนอก(พ่อค้าผลไม้ตลาดมหานาค)เข้ามาประมาณเมื่อทศวรรษ 1930 4.ชุมชนคลองบางเขนเริ่มต้นผลิตข้าวเพื่อขายเมื่อสมัยรัชกาลที่ในช่าวงปลายของคริสต์ศตวรรษที่ 19 ในพื้นที่ที่อยู่ด้านในของคลองบางเขน 5.การสิ้นสุดวิถีชีวิตการเป็นเกษตรกรของคลองบางเขนเกิดขึ้นเมื่อระบบนิเวศน์ของชุมชนเผชิญกับการพัฒนาอุตสาหกรรมและความเจริญต่าง ๆ ที่มาหลังแผนพัฒนาของประเทศ 2504