การศึกษาแนวทางส่งเสริมการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาวิชาชีพครูในบริบทการเรียนรู้จากการปฏิบัติงานจริง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) รูปแบบการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาวิชาชีพครู 2) ความสามารถของนักศึกษาวิชาชีพครูในการปฏิบัติการสอน 3) คุณลักษณะความเป็นครูของนักศึกษาวิชาชีพครูในการปฏิบัติการสอน 4) ปัญหาและอุปสรรคต่อการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาวิชาชีพครู และ 5) ศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษาวิชาชีพครูที่มีต่อการปฏิบัติการสอน กลุ่มประชากรและผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ประกอบด้วย นักศึกษาคณะการจัดการการศึกษาเชิงสร้างสรรค์ สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ ชั้นปีที่ 5 ปีการศึกษา 2561 - 2562 จำนวน 64 คน โดยศึกษาจากประชากรทั้งหมด ครูพี่เลี้ยงที่ปฏิบัติหน้าที่ในปีการศึกษา 2561 - 2562 ตามโรงเรียนที่ส่งนักศึกษาปฏิบัติการสอน จำนวน 25 คน และอาจารย์นิเทศก์ที่ปฏิบัติหน้าที่ในปีการศึกษา 2561 - 2562 จำนวน 7 คน เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ 1) แบบสอบถามการปฏิบัติการสอนสำหรับนักศึกษา 2) แบบสอบถามการปฏิบัติการสอนสำหรับครูพี่เลี้ยงและอาจารย์นิเทศก์ และ 3) แนวคำถามในการสนทนากลุ่ม (Focus Group Discussion) สำหรับครูพี่เลี้ยงและอาจารย์นิเทศก์ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหา ได้ผลการวิจัยดังนี้ 1) รูปแบบการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาวิชาชีพครู ความเห็นจากอาจารย์นิเทศก์แต่ละคนมีความสอดคล้องกัน สรุปเป็นขั้นตอนสำคัญ 3 ขั้นตอน คือ (1) กระบวนการก่อนการปฏิบัติการสอน (2) กระบวนการระหว่างการปฏิบัติการสอน และ (3) กระบวนการหลังปฏิบัติการสอน 2) ความสามารถของนักศึกษาวิชาชีพครูในการปฏิบัติการสอนตามความเห็นของนักศึกษา ครูพี่เลี้ยง และอาจารย์นิเทศก์ มีความสอดคล้องกันในด้านการใช้สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ 3) คุณลักษณะความเป็นครูของนักศึกษาวิชาชีพครูในการปฏิบัติการสอนตามความเห็นของ นักศึกษา ครูพี่เลี้ยง และอาจารย์นิเทศก์ มีความสอดคล้องกันในด้าน มีจิตอาสาและปฏิบัติงานร่วมกับผู้อื่นได้ดี 4) ปัญหาและอุปสรรคต่อการปฏิบัติการสอนของนักศึกษาวิชาชีพครู ในภาพรวมพบว่า ปัญหาและอุปสรรคต่อการปฏิบัติการสอนของนักศึกษา อยู่ในระดับปานกลาง และ 5) นักศึกษาวิชาชีพครูมีความพึงพอใจต่อการปฏิบัติการสอนอยู่ในระดับมากที่สุด