ภาวะแห่งการตื่นรู้ ศักยภาพของมนุษย์ในพุทธศาสนานิกายเซน

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งวิเคราะห์และอภิปรายแนวคิดเรื่องภาวะแห่งการตื่นรู้ในพุทธศาสนานิกายเซน เพื่อแสวงหาแนวทางในการขจัดข้อขัดแย้งทางสังคม อันเกิดมาจากความแตกต่างทางด้านเชื้อชาติ ศาสนา และอุดมการณ์ทางการเมือง ผลแห่งการอภิปรายพบว่า ภาวะแห่งการตื่นรู้หรือธรรมชาติแห่งพุทธะที่มีอยู่ภายในตัวของมนุษย์ทุกคน ฉะนั้น สิ่งที่มนุษย์ควรทำคือมองให้เห็นถึงธรรมชาติที่แท้จริงของตนเองแล้วตระหนักรู้ธรรมชาติแห่งพุทธะที่มีอยู่ในตน อันจะนำไปสู่การเคารพในตนเองและผู้อื่น ดำรงอยู่อย่างมีสุขและสันติ ไร้การแบ่งแยกในด้านเชื้อชาติ ศาสนา หรือรูปแบบการใช้ชีวิตใด ๆ การตระหนักรู้ดังกล่าวสามารถเกิดขึ้นได้โดยตรง โดยไม่ต้องอาศัยการมีสติปัญญาที่สูงส่ง การคิดวิเคราะห์ทางตรรกะ หรือการใช้ภาษาที่ฟุ่มเฟือยแต่อย่างใด เมื่อสรรพสัตว์ได้เข้าถึงธรรมชาติแห่งพุทธะที่มีอยู่ในตัวเองแล้ว ชีวิตของเขาก็จะตื่นรู้ เป็นสุข และเบิกบาน