การศึกษาแนวทางการรักษาโรคลมในผู้สูงอายุตามตำราการแพทย์แผนไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะอาการ สาเหตุ และแนวทางการรักษาโรคลมในผู้สูงอายุที่ปรากฏในตำราการแพทย์แผนไทย ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้วิธีการศึกษาจากเอกสารตำราทางการแพทย์แผนไทยร่วมกับการสนทนากลุ่มเพื่อตรวจสอบความถูกต้องของเนื้อหาและกำหนดเป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนให้นักศึกษาแพทย์แผนไทยของวิทยาลัยการแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือก มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย
ผลการศึกษาพบว่า โรคลมในผู้สูงอายุมีอาการบ่งชี้ ได้แก่ 1) ครั่นเนื้อครั่นตัว 2) วิงเวียนศีรษะ 3) จุกแน่นหน้าอก 4) แน่นท้อง และ 5) เหงื่อซึมตามผิวหนัง โดยมักเกิดขึ้นสัมพันธ์กับสภาพอากาศ
ก่อนฝนตก ซึ่งมีแนวทางในการรักษา คือ การรักษาด้วยเภสัช เป็นการใช้ยารสร้อนสุขุมซึ่งมีสรรพคุณสลายลม เช่น ยาหอมนวโกฐ ยาหอมเทพจิตร เป็นต้น และการรักษาด้วยหัตถเวช เป็นการบริหารเลือดลมตามแนวเส้นกาลทารีครอบคลุมร่างกายส่วนแขน ขา สีข้าง หลัง บ่า-คอ ศีรษะ และ ท้อง ในทิศจากส่วนโคนไปยังส่วนปลาย ซึ่งหากลมและเลือดลมไหลเวียนเป็นปกติจะสามารถป้องกันการเจ็บป่วยได้
จากผลการศึกษาเห็นว่าตำราการแพทย์แผนไทยมีบันทึกองค์ความรู้เกี่ยวกับแนวทางการรักษาโรคลมในผู้สูงอายุด้วยกรรมวิธีหัตถเวชและเภสัชเวช ซึ่งสามารถนำไปใช้ประกอบในการเรียนการสอนสำหรับนักศึกษาแพทย์แผนไทยให้เกิดความรู้ในการรักษาโรคต่อไป
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กนกอร เพียรสูงเนิน. (2562). การศึกษาเส้นประธานสิบ กรณีศึกษาเส้นกาลทารี. (วิทยานิพนธ์ การแพทย์ แผนไทยมหาบัณฑิต). เชียงราย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
กรมควบคุมโรค. (มปป.). การเจ็บป่วยที่เกี่ยวเนื่องจากภาวะอากาศร้อน. สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2565, จาก http://203.157.114.24/document/heatstroke/Illness_related_ to_hot_weather.pdf
กรมแพทย์ทหารบก. (2555). คู่มือการเฝ้าระวังป้องกันและการปฐมพยาบาลการเจ็บป่วยเนื่องจากความร้อน (สำหรับหน่วยสายแพทย์). สืบค้นเมื่อ 10 ตุลาคม 2565, จาก http://www.thaincd.com
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กองการประกอบโรคศิลปะ. (2549). ตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเวชกรรม เล่ม 1. นนทบุรี: บริษัทไทภูมิ พับลิชชิ่ง จำกัด.
กรรณิกา นันตา. (2563ก). การศึกษาความเชื่อเรื่องเลือดลมของการแพทย์แผนไทยในปัจฉิมวัย. (วิทยานิพนธ์ การแพทย์แผนไทยมหาบัณฑิต). เชียงราย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
กรรณิกา นันตา และคณะ (2563). การติดตามผลการบริหารเลือดลมด้วยหัตถเวชในผู้สูงอายุ. รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการและนำเสนอผลงานวิจัยบัณฑิตศึกษาระดับชาติ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด ครั้งที่ 2 นวัตกรรมสร้างสรรค์ ศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน, 300-307.
กฤษดา ศรีหมตรี. (2558). การศึกษาทฤษฎีรสยาในเภสัชกรรมไทยบนพื้นฐานทฤษฎีธาตุของพุทธศาสตร์. (วิทยานิพนธ์การแพทย์แผนไทยมหาบัณฑิต). เชียงราย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
ชนิดา ดำรงค์ศักดิ์. (2549). การพัฒนากายบริหารแบบไทยฤาษีดัดตนของประชาชน ในเขตองค์การบริหารส่วนตำบลท่าวุ้ง อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี. (ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). ลพบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.
ธาริน สุขอนันต์ และคณะ. (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อการออกกำลังกายของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลเมืองบ้านสวน จังหวัดชลบุรี. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา. 9(2), 66-75.
นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ และ นงลักษณ์ เรืองวิเศษ. (2551). คุณภาพเครื่องยาไทยจากงานวิจัยสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน. ข้อมูลงานวิจัยของตำรับยาหอมนวโกฐและยาหอมอินทจักร. กรุงเทพฯ: บริษัท คอนเซ็พท์เมดิคัสจำกัด.
บุษบา ประภาสพงศ์ และคณะ. (2542). แพทย์ศาสตร์สงเคราะห์ ภูมิปัญญาทางการแพทย์และมรดกทางวรรณกรรมของชาติ. กรุงเทพฯ: คุรุสภาลาดพร้าว.
ประเสริฐ อัสสันตชัย. (2556). ปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุและการป้องกัน. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: ยูเนี่ยนครีเอชั่นจำกัด.
วรรณพร สุริยะคุปต์. (2565). การศึกษาพัฒนาการของรูปแบบโรงพยาบาลสาธิตการแพทย์แผนไทย วิทยาลัยการแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือก มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 5(1), 63-78.
ศิริพักตร์ จันทร์สังสา. (2563). ประสบการณ์ในการใช้ยาหอมรักษาอาการเลือดลมแปรปรวนของผู้สูงอายุ. วารสารหมอยาไทย, 6(2), 35-47.
ศิริพันธ์ สาสัตย์. (2554). การพยาบาลผู้สูงอายุ ปัญหาที่พบบ่อยและแนวทางในการดูแล. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. (2565). สารประชากรมหาวิทยาลัยมหิดล. สืบค้นเมื่อ 16 พฤศจิกายน 2565, จาก http://www.ipsr.mahidol.ac.th.
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข กองยุทธศาสตร์และแผนงาน. (2561). แผนยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560-2579) ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 2 (พ.ศ.2561).
พงศธร พอกเพิ่มดี, (บรรณาธิการ). มปท.: มปพ.
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2560). ยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิปัญญาไท สุขภาพวิถีไท ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพฯ: อุษาการพิมพ์.