แนวคิดพุทธปรัชญาในการดูแลผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

ผู้สูงอายุคือขุมทรัพย์ของสังคมที่สำคัญเป็นผู้ที่มีอายุมาก และมีกระบวนการเปลี่ยนแปลงตามลักษณะของธรรมชาติ และเกิดกระบวนการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่องในระยะสุดท้ายของช่วงอายุมนุษย์ ความสูงอายุหรือความชราภาพจึงเกี่ยวข้องกับความเสื่อมถอย ทั้งทางร่างกาย จิตใจ และพฤติกรรม ปัญหาและความต้องการของผู้สูงอายุนั้น มี 5 ประการ ได้แก่ 1) ความต้องการทางร่างกาย 2) ความต้องการทางเศรษฐกิจ 3) ความต้องการความรู้ 4) ความต้องการทางด้านสังคม และ 5) ความต้องการทางด้านจิตใจ ตั้งนั้นการดูแลผู้สูงอายุจึงเป็นเรื่องที่จำเป็น โดยมุ่งนี้การดูแลทั้งร่างกายและจิตใจ เพื่อให้เกิดการร่วมสร้างสุขภาวะร่วมกันระหว่างผู้สูงอายุ ผู้ดูแลและคนในสังคม จึงมีการนำเสนอแนวคิดเชิงพุทธปรัชญาในการดูแลผู้สูงอายุ ด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ดังนี้1) สังคหวัตถุ 4 ธรรมะที่เป็นเครื่องสงเคราะห์ซึ่งกันและกัน 2) พรหมวิหาร 4 เป็นธรรมที่ช่วยเกื้อหนุนและรักษาความสงบในการอยู่ร่วมกันของคน
ในสังคม 3) หลักสัปปุริสธรรม 7 เป็นหลักธรรมของคนดี หรือคุณสมบัติของคนดี บุคคลที่ได้ศึกษาให้รู้ และเข้าใจ นำไปปฏิบัติได้ ก็จะสามารถรักษาคุณค่าแห่งความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทุกประการ ซึ่งการดูแลผู้สูงอายุบนพื้นฐานของความรักความเมตตาย่อมส่งผลให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีทั้งร่างกายและจิตใจ