กระบวนการการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในช่วงวิกฤติ Covid-19 ของสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาในจังหวัดจันทบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาคุณลักษณะของกระบวนการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในช่วงวิกฤต Covid-19 ของสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาในจังหวัดจันทบุรี 2) วิเคราะห์สภาพของระบบการเรียนการสอนจากสภาวะการณ์ของโรคระบาดที่เกิดขึ้นช่วงวิกฤต Covid-19 ของสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาในจังหวัดจันทบุรี และ
3) นำเสนอรูปแบบกระบวนการการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ของสถาบันการศึกษาช่วงวิกฤต Covid-19 สำหรับสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาในจังหวัดจันทบุรี

          การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ  (Quantitative Research) และการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) กลุ่มตัวอย่าง คือ อาจารย์ และนิสิต ที่ศึกษาในมหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี และมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย หน่วยวิทยบริการคณะสังคมศาสตร์ พุทธมณฑลจังหวัดจันทบุรี 12 สาขา จำนวน 390 รูป/คน ซึ่งหาได้จากขนาดของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรของทาโร่ ยามาเน่ (Taro Yamane) และใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม เก็บรวบรวมข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์และประมวลผลโดยเครื่องคอมพิวเตอร์ใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าความถี่ (Frequency), ค่าร้อยละ (Percentage), ค่าเฉลี่ย (Mean) ใช้แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ มีการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหาและพรรณนาวิเคราะห์

          ผลการวิจัยพบว่า

1. โปรแกรมที่ได้รับการนำมาช่วยในการเรียนการสอนออนไลน์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี และมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย หน่วยวิทยบริการคณะสังคมศาสตร์ พุทธมณฑลจังหวัดจันทบุรี คือโปรแกรม Zoom และโปรแกรม Google Meet อาจารย์ผู้สอนสามารถเลือกใช้ตามความถนัดและความสามารถของตนเอง


2. คุณลักษณะของอาจารย์ผู้สอน แบ่งออกเป็น 4 ด้านคือ ด้านคุณลักษณะส่วนตัว ด้านคุณภาพการจัดการเรียนการสอน ด้านการวัดและการประเมินผล และด้านสิ่งสนับสนุนการเรียนรู้ สรุปผลโดยภาพรวมอยู่ในระดับน้อย (= 4.14) และการปรับตัวด้วยการเรียนรู้ด้วยตนเองของนิสิต แบ่งออกเป็น 5 ด้านคือ ด้านการเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง ด้านความรักและต้องการเรียนรู้สิ่งใหม่ ด้านความสามารถในการเลือกทักษะเพื่อการเรียนรู้ ด้านการแสวงหาคำตอบเพื่อการเรียนรู้ด้วยตนเอง และด้านความรับผิดชอบต่อการเรียนรู้ และมีขั้นตอนเพื่อนำไปสู่เป้าหมาย โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก (= 4.00)


3. รูปแบบการเรียนมี 2 รูปแบบคือ 1) การเรียนการสอนแบบ On-site และ 2) การเรียนการสอนแบบ Online ขึ้นอยู่กับ 1. การจัดการหลักสูตร 2. การจัดสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ 3. การออกแบบการเรียนการสอน 4. การประเมินผลการเรียนการสอน 5. ระบบสนับสนุนและช่วยเหลือ และ 6. ยุทธวิธีการจัดการเรียนการสอนออนไลน์