รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา

Main Article Content

พระเอกชัย พิเลิศรัมย์
เผ่าพงษ์พัฒน์ บุญกะนันท์
โกวิท วัชรินทรางกูร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา และ 3) เพื่อประเมินผลการใช้รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา  กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยแบ่งเป็น 3 ระยะ ระยะที่ 1 การศึกษาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา โดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน ได้จำนวน 33 โรงเรียน  ได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 66 คน เป็นผู้บริหาร จำนวน 33 คน และตัวแทนครู จำนวน 33 คน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง ระยะที่ 2 กลุ่มตัวอย่างเพื่อทดลองใช้รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง จำนวน 17 คน  โดยเลือกแบบเจาะจง ยึดตามขนาดและบริบทของโรงเรียน โดยความสมัครใจของผู้บริหาร  ระยะที่ 3 กลุ่มตัวอย่างเพื่อการประเมินผลการใช้รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง ประกอบด้วยผู้บริหารที่สมัครใจเข้าอบรม จำนวน 17 คน และตัวแทนครูร่วมประเมิน จำนวน 17 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ประกอบด้วย แบบสอบถามเกี่ยวกับภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง จำนวน 80 ข้อ เป็นลักษณะมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ 0.981 คู่มือการใช้รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิภาพโดยการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 15 คน และแบบประเมินภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 20 ข้อ มีค่าความเชื่อมันทั้งฉบับ 0.91 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงมาตรฐาน และ t-test  Dependent


             ผลการวิจัย พบว่า


  1.           ภาวะผู้นำกับการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา โดยรวมอยู่ในระดับมาก

  2. รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษาเป็นรูปแบบเชิงระบบประกอบด้วย 1) บริบท (Context) ได้แก่ หลักการสําคัญ วัตถุประสงค์ ภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลง สภาพปัจจุบันที่พึงประสงค์และวิธีการพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลง 2) ตัวป้อน (Input) ได้แก่ องค์ความรู้เกี่ยวกับภาวะผู้นํา การเปลี่ยนแปลง 5 องค์ประกอบ 3) กระบวนการ (Process) ได้แก่ การประชุมปฏิบัติการแบบเข้ม (Intensive workshop) ประกอบด้วย 4 โมดูล ได้แก่ โมดูล 1 การให้องค์ความรู้ โมดูล 2. การปฏิบัติการเขียนแผนพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลง โมดูล 3 การปฏิบัติการตามแผนพัฒนาในสภาพจริง โมดูล 4 การประเมินผลการพัฒนาในสภาพจริง 3) ผลผลิต ได้แก่ ผู้บริหารที่เข้ารับการพัฒนามีความรู้และมีภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลง และ 4) ข้อมูลย้อนกลับ (Feedback) ได้แก่ ผู้บริหารที่เข้ารับการพัฒนามีภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงสูงขึ้น อยู่ในระดับมาก ผู้บริหารที่เข้ารับการพัฒนาต้องทบทวนและพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง

  3. ผลการประเมินการใช้รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา จํานวน 34 คน โดยผู้บริหารประเมินตนเอง และประเมินโดยครู พบว่า ผู้บริหารมีภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลง หลังการประชุมปฏิบัติการแบบเข้ม โดยรวมและรายด้านทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อเปรียบเทียบภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา ก่อนและหลังการประชุมปฏิบัติการแบบเข้ม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ .01

สรุปรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษาที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสม ในการนําไปใช้พัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารควบคู่ไปกับการบริหารงานในสถานศึกษา จึงควรส่งเสริมให้นํารูปแบบไปใช้ในการพัฒนาภาวะผู้นําการเปลี่ยนแปลงต่อไป


 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พิเลิศรัมย์ พ., บุญกะนันท์ เ., & วัชรินทรางกูร โ. (2019). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของผู้บริหารสถานศึกษา กลุ่มโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(3), 474–489. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jg-mcukk/article/view/215718
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

The Ministry of education. (2007). Guidelines for Educational
reform of the Ministry of education. Bangkok: T. S. B product.
Kingkan Jitkawan. (2010). Study of transformational leadership of school principal. The Office of education of Pattaya, Chonburi Burapha University.
Nat chaKhammool. (2013). Leadership development model to social transition of school principal under the Office of the basic education. Dissertation in Educational Administration Faculty of Education Naresuan University.
Thawil Srijaingam. (2013). The development of transformational leadership model of the secondary school principal under the Office of the Secondary Educational Service area 1 and 2. Dissertation in Educational Administration at the Graduate College of management. Sripatum University.
Thongbai Sudcharee.(2007). Leadership:The Movement mechanism for the learning organization . (3rd edition).Ubon Ratchathani University.
Teera Rujecharoen.(2007). The professionalism in the in organizing and administering education in education reform, Update. Bangkok:LT press.
Boonchom Srisa-ard (2002). Preliminary research. (2nd Edition). Bangkok:Suweeriyasan press.
Rattikorn Jongsan. (2002). Transformational Leadership in the age of change. People Management Journal, 23, 98-102.
Lalita Charuengdet. (2012). The Development Model ofTransformational Leadership for Administrators which attached to Office of The Basic Education Commission. Doctor of Education Mahasarakrm university
Wimol Jankeaw. (2012). Creative leadership development model of school administrators. The Office of primary education Surat Thani area 3. Dissertation, Doctor of Education Rangsit University.
Viroj Sarattana and Anchalee Sarattana (2002). The factors of management with the organization of learning to research proposal for development and criticism. Bangkok:Thipayawisut press.
Education Reform Office. (2002). Guidelines for the administration and management of education in the area of education and educational institutions. Bangkok: Pimde.
Office of the Permanent Secretary, Ministry of Education.(2003). National Education Act B.E. 2542. Bangkok: Office of the Permanent Secretary, Ministry of Education.


Narin Dechsatan.(Setember-November,2014). Transformational Leadership of Institution Administrators Affiliated with Kalasin Primary Educational Service Area Office 3. Phrae Wa Kalasin Journal of Kalasin Rajabhat University, 1(3).
Bass.B. M.(1985). Leadership and Performance Beyond Expectations. New York: The Free Press.
Tichy, N. M., & Devanna, M. A. (1986). The Transformational Leader. New York: Riley.
Zentis, N.L.R(2007). The impact of 360-degree feedback on leadership development. A dissertation of Capella University. Retrieved November 22, 2007, form ABI imform/Global database.