นิเวศวิทยาในพระไตรปิฎก

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์จะศึกษาเรื่อง “นิเวศวิทยาในพระไตรปิฎก” พบว่า ระบบนิเวศมีความสำคัญต่อภิกษุสงฆ์ที่ใช้เป็นที่ปฏิบัติกิจทางศาสนาและยังเป็นที่อยู่อาศัยของภิกษุสงฆ์ ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเป็นสถานที่ประสูติ ตรัสรู้ ประกาศพระสัทธรรม และดับขันธปรินิพพาน ล้วนแล้วมีความเกี่ยวข้องกับระบบนิเวศทั้งสิ้น ซึ่งในพระไตรปิฎกมีการบันทึกหลักฐานเกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไว้ 3 ระบบ ได้แก่ ระบบนิเวศบนบก ระบบนิเวศในน้ำ และระบบนิเวศในอากาศ ในการรักษาไว้ให้คงเดิม รักษาสิ่งที่เคยมีเคยเป็นอยู่แล้วนำมาปรับปรุงแก้ไข เปลี่ยนแปลง สร้างสรรค์ให้คงอยู่ในสภาพเดิม เพื่อดำรงอยู่ 1 รูปแบบ คือ รูปแบบของการอนุญาตและรูปแบบของข้อห้ามของภิกษุสงฆ์ที่อาศัยป่าเป็นเสนาสนะ ที่พระพุทธศาสนาเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศทั้งบนบก ในน้ำ และในอากาศ ที่พระสงฆ์เป็นผู้นำ ช่วยอนุรักษ์ และพัฒนาระบบนิเวศจากที่เสื่อมโทรให้อุดมสมบูรณ์ ดำรงอยู่อย่างยั่งยืนได้