ธรรมาภิบาลกับบริบทการขับเคลื่อนระบบราชการ 4.0

ผู้แต่ง

  • ศราวุธ ขันธวิชัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตอุบลราชธานี
  • พระสังวาน เขมปญฺโญ สายเนตร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตอุบลราชธานี
  • พระมหาจักรเทพ จกฺกวโร ศรีทิม มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตอุบลราชธานี
  • สมนึก จันทร์โสดา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

ธรรมาภิบาล, พลังขับเคลื่อน, ระบบราชการ 4.0

บทคัดย่อ

       

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับธรรมาภิบาลและการประยุกต์ใช้กับการพัฒนาระบบราชการ 4.0 โดยมุ่งเน้นการปรับเปลี่ยนการบริหารราชการแผ่นดินให้สอดคล้องกับแนวทางเศรษฐกิจและสังคมสมัยใหม่ ผ่านการเสริมสร้างความโปร่งใส การมีส่วนร่วมของประชาชน การกระจายอำนาจ และการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล โดยธรรมาภิบาลเป็นหลักการบริหารจัดการภายในองค์กรที่สำคัญ ช่วยยกระดับขีดความสามารถของระบบราชการให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี สร้างกระบวนการบริหารที่โปร่งใส มีประสิทธิภาพ และตอบสนองต่อความคาดหวังของประชาชนอย่างยั่งยืน

การนำแนวคิดธรรมาภิบาลมาใช้กับการขับเคลื่อนระบบราชการไทยสู่ยุค 4.0 เป็นการปรับเปลี่ยนระบบบริหารภาครัฐจากรูปแบบเดิมสู่การบริหารแนวใหม่ ที่เน้นการเสริมสร้างประสิทธิภาพ ความโปร่งใส และการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน รวมถึงการบูรณาการเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามาสนับสนุนกระบวนการตัดสินใจและการให้บริการสาธารณะ ซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมายของการพัฒนาประเทศสู่ความยั่งยืนในศตวรรษที่ 21 ธรรมาภิบาลในบริบทของระบบราชการ 4.0 ไม่เพียงแต่เป็นกรอบแนวคิดที่ช่วยกำหนดทิศทางการบริหารราชการแผ่นดิน แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างกลไกการบริหารที่ยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง โดยธรรมาภิบาลเน้นย้ำถึงหลักการความโปร่งใส การตรวจสอบได้ และความรับผิดชอบขององค์กรภาครัฐต่อสังคม กระบวนการดังกล่าวช่วยลดช่องว่างระหว่างภาครัฐกับประชาชน สร้างความไว้วางใจ และยกระดับคุณภาพการให้บริการสาธารณะในยุค 4.0 ด้วยเหตุนี้การบริหารจัดการข้อมูลจะเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยยกระดับศักยภาพของระบบราชการไทย

กล่าวโดยสรุป การนำหลักธรรมาภิบาลมาใช้ในการขับเคลื่อนระบบราชการไทยสู่ยุค 4.0 ถือเป็นกลยุทธ์สำคัญที่ช่วยยกระดับการบริหารภาครัฐให้มีความโปร่งใส มีประสิทธิภาพ และสามารถตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนได้อย่างแท้จริง เป็นการวางรากฐานที่มั่นคงให้กับการพัฒนาประเทศในระยะยาว นำไปสู่การเป็นประเทศที่มีการบริหารจัดการที่ดี สังคมเข้มแข็ง และเศรษฐกิจที่ยั่งยืน

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Kjaer Anne Mette. (2004). Governance, Polity Press.UK

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). (ร่าง) แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566–2570). กรุงเทพฯ: สภาพัฒนาการเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ

สุจิตรา บุณยรัตพันธุ์, (2549), รายงานวิจัยเรื่องประชาชนและธรรมาภิบาล : การสำรวจทัศนคติ

ถวิลวดี บุรีกุล และคณะ. (2547), วัดระดับการบริหารจัดการที่ดี. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า

สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย. (2557), หลักการสากลของธรรมาภิบาล. กรุงเทพมหานคร :สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย

เสน่ห์ จุ้ยโต. (2557), มิติใหม่การบริหารธรรมาภิบาลขององค์การปกครองส่วนท้องถิ่น, นนทบุรี: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 50-51

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.), (2555), หลักธรรมำภิบาลของการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี (กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์คณะรัฐมนตรีและราชกิจจานุเบกษา, 16-20.

ปรียวรรณ สุวรรณสูนย์ วิทยากรชำนาญการพิเศษ กลุ่มงานวิจัยและพัฒนา สำนักวิชาการ. รายการ ร้อยเรื่อง เมืองไทยสถานีวิทยุกระจายเสียงรัฐสภา และสำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร

ถนนอู่ทองใน เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร: 2562)

ถวิลวดี บุรีกุล. (2563). ธรรมาภิบาล. เรียกใช้เมื่อ 11 สิงหาคม 2563 จาก http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=%E0%B8%98

จุมพล หนิมพานิช. การบริหารจัดการภาครัฐใหม่: หลักการ แนวคิด และกรณีตัวอย่างของไทย, (2548) นนทบุรี: สำนักวิชาการมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 62-63

สุดจิต นิมิตกุล. (2543). กระทรวงมหาดไทยกับการบริหารจัดการที่ดี.กรุงเทพฯ: บพิธการ

ถวิล มาตรเลี่ยม. (2544).การปฏิรูปการศึกษาโรงเรียนเป็นฐานการบริหารจัดการ, กรุงเทพฯ: เสมาธรรม

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-02

รูปแบบการอ้างอิง

ขันธวิชัย ศ. . ., สายเนตร พ. . เ., ศรีทิม พ. จ., & จันทร์โสดา ส. . . (2025). ธรรมาภิบาลกับบริบทการขับเคลื่อนระบบราชการ 4.0. วารสารชัยภูมิปริทรรศน์, 2568(2), 56–70. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jcr/article/view/276687