แนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทยทรงดำเพื่อการท่องเที่ยวตำบลตลาดจินดา และตำบลดอนยายหอม จังหวัดนครปฐม

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาบริบทพื้นที่กลุ่มวัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านลำเอียก ตำบลตลาดจินดา และบ้านสะแกราย ตำบลดอนยายหอม จังหวัดนครปฐม 2) เพื่อศึกษาศักยภาพชุมชนด้านการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนวัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านลำเอียก และชุมชนวัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านสะแกรายเพื่อรองรับการจัดการท่องเที่ยว และ 3) เพื่อหาแนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทยทรงดำเพื่อการท่องเที่ยวตำบลตลาดจินดา และตำบลดอนยายหอม โดยเน้นกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนและองค์กรท้องถิ่น โดยใช้แนวทางการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา เก็บรวบรวมข้อมูลจากการค้นคว้าข้อมูลจากเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 60 คน

           ผลการวิจัยพบว่า 1) กลุ่มวัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านลำเอียกและบ้านสะแกราย เป็นชาติพันธุ์ไทยทรงดำกลุ่มหนึ่ง ที่สืบเชื้อสายเดียวกันกับกลุ่มชาติพันธุ์ไทยทรงดำที่ถูกกวาดต้อนมารวมอาศัยอยู่ที่บริเวณ อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร    คนรุ่นใหม่ส่วนใหญ่นิยมทำงานในโรงงาน มีการใช้ภูมิปัญญาพื้นบ้านเป็นเครื่องมือในการดำเนินงานทางประเพณีวัฒนธรรม มีการผสมผสานวัฒนธรรมพื้นถิ่นและวัฒนธรรมสมัยใหม่ที่รับจากสังคมนอกชุมชนโดยผ่านช่องทางการศึกษา เรียนรู้ และประสบการณ์ 2) กลุ่มวัฒนธรรมไทยทรงดำบ้านลำเอียกและบ้านสะแกราย มีศักยภาพในการถ่ายทอดและการเรียนรู้ เป็นการเรียนรู้ที่เกิดจากองค์ความรู้ของชุมชนหรือภูมิปัญญาท้องถิ่น และ3) แนวทางในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทยทรงดำ ได้แก่ เพิ่มการเชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยวชุมชน และจัดทำเส้นทางแหล่งท่องเที่ยวในชุมชน กระตุ้นให้คนในชุมชนตระหนักถึงคุณค่าภูมิปัญญาท้องถิ่น มีการบูรณาการประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นในหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน ส่งเสริมการจัดกิจกรรมอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทยทรงดำ โดยใช้วิธีการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมของชุมชน ส่งเสริมเครือข่ายชุมชนวัฒนธรรมไทยทรงดำกับชุมชนวัฒนธรรมไทยทรงดำอื่น ๆ ให้มีความเข้มแข็ง และส่งเสริมความรู้และถ่ายทอดความรู้ที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมไทยทรงดำ เพื่อนำไปสู่การปรับปรุงให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม