ศึกษาแนวทางปฏิบัติเพื่อข้ามพ้นสังสารวัฏตามหลักพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) ศึกษาสังสารวัฏของตามหลักไตรสิกขา2) เพื่อศึกษาหลักปฏิบัติสำหรับข้ามพ้นสังสารวัฏตามหลักพระพุทธศาสนา 3) เพื่อเสนอแนวทางการปฏิบัติเพื่อข้ามพ้นสังสารวัฏตามหลักไตรสิกขา โดยศึกษาจากพระไตรปิฎก คัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา เอกสารงานวิชาการทางพระพุทธศาสนา และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง โดยวิธีการวิเคราะห์เชิงพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า สังสารวัฏตามหลักคำสอนในพระพุทธศาสนา คือหลักคำสอนว่าด้วยเรื่องของกฎธรรมชาติที่มีอยู่ คือการเวียนว่ายตายเกิดของเหล่าสรรพสัตว์ในภพภูมิต่าง ๆ อันไม่มีที่สิ้นสุด ตราบใดที่ยังเป็นปุถุชนคนธรรมดาที่ยังมีมีกิเลสหนาอยู่ก็ย่อมมีโอกาสกระทำกรรมชั่วบ้าง ทำกรรมดีบ้าง ชีวิตก็จะเวียนว่ายตายเกิดและรับผลแห่งการกระทำของตนในสังสารวัฏ จะสิ้นสุดได้ก็ต่อเมื่อได้บรรลุเป็นพระอรหันต์แล้ว

การตัดสังสารวัฏนั้นต้องอาศัยหลักธรรม 2 ประการได้แก่ 1 หลักไตรสิกขา 3 อันได้แก่ ศีล เป็นเครื่องฝึกพฤติกรรม สมาธิ เป็นเครื่องฝึกจิต และปัญญา เป็นเครื่องฝึกรู้เท่าทันธรรมดาของโลกและชีวิต ประการที่ 2) อริยสัจ 4 คือ ทุกข์ ได้แก่ปัญหาทั้งหลายที่เกิดขึ้นแก่มนุษย์ในรูปของความบีบคั้น สมุทัย ได้แก่ เหตุเกิดแห่งทุกข์ นิโรธ ได้แก่ ความดับทุกข์ หรือภาวะที่สิ้นปัญหา และมรรค ได้แก่ มรรคาอันนำไปสู่ความดับทุกข์ กล่าวคือ มรรคมีองค์ 8 ประการ

แนวทางการปฏิบัติเพื่อข้ามพ้นสังสารวัฏตามหลักไตรสิกขาและอริยสัจ 4 คือการพัฒนาจิตให้พ้นจากอกุศลกรรม เพื่อบรรลุพระนิพานอันเป็นบรมธรรมที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ อันเป็นแนวทางปฏิบัติที่ไม่ต้องกลับมาเวียนว่ายตายเกิดอีก เพราะสังสารวัฏไม่มีที่สิ้นสุดแห่งการเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์โลกทั้งหลาย การข้ามพ้นสังสารวัฏต้องปฏิบัติตามหลักไตรสิกขาและอริยสัจ 4