ปัจจัยทุนทางสังคมที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาวะของกลุ่มผู้สูงอายุพิการในชุมชน: กรณีศึกษาเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยทุนทางสังคมที่ส่งผลให้เกิดการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุพิการในพื้นที่เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ และเพื่อศึกษาบทบาทหน้าที่ของภาคส่วนต่าง ๆ และความเชื่อมโยงการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุพิการ โดยใช้แนวคิดทุนทางสังคม ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสังเกตุแบบไม่มีส่วนร่วม กับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 30 คน ผลการศึกษาว่า ปัจจัยทุนทางสังคมที่ส่งผลให้เกิดการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุพิการในพื้นที่เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ ประกอบไปด้วย 4 ปัจจัย คือ 1) ปัจจัยด้านภาวะผู้นำที่มีประสิทธิผลและการสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจกัน 2) ปัจจัยการพึ่งพาประยุกต์ใช้ความรู้ 3) ปัจจัยการต่างตอบแทนผลประโยชน์ร่วมกัน และ 4) ปัจจัยด้านสร้างเครือข่ายความร่วมมือ การวิจัยนี้ยังพบว่า การทำงานในลักษณะเครือข่ายทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการของภาคส่วนต่าง ๆ ส่งผลให้การดูแลกลุ่มผู้สูงอายุพิการเปราะบางในพื้นที่เทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ มีความโดดเด่น ส่งผลให้ผู้สูงอายุพิการในพื้นที่ มีคุณภาพชีวิตที่ดี อยู่ในสังคมอย่างมีศักดิ์ศรี และเข้าถึงบริการอย่างถ้วนหน้าและเท่าเทียม