ปัจจัยและรูปแบบการย้ายถิ่นของชาวจีนอพยพใหม่ ในยุคโลกาภิวัตน์: กรณีศึกษาจีนอพยพใหม่ในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย

Main Article Content

ศิวริน เลิศภูษิต

บทคัดย่อ

บทความนี้มีเป้าหมายเพื่อนำเสนอการตั้งถิ่นฐานของชาวจีนใหม่ในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย โดยใช้ระเบียบวิจัยแบบผสม ทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ จากการสัมภาษณ์ แบบสอบถาม และเอกสารวิชาการ ผลการศึกษาพบว่า ชาวจีนใหม่ในเชียงใหม่และเชียงรายนอกจากจะมีกลุ่มอพยพที่แสวงหาโอกาสทั้งในทางเศรษฐกิจและสังคม ได้แก่ ครูสอนภาษา ล่าม สายอาชีพต่าง ๆ และนักธุรกิจ อีกกลุ่มที่ขยายตัวและมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นจากนโยบายดึงดูดของรัฐไทยและกระแสการเคลื่อนย้ายระหว่างประเทศ คือ กลุ่มแสวงหาต้นทุน (Geoarbitrage) ซึ่งเป็นกลุ่มคนอพยพที่อาศัยความได้เปรียบจากค่าครองชีพที่ต่ำกว่าของเมืองเล็กอย่างจังหวัดเชียงใหม่และเชียงราย ได้แก่ กลุ่มเกษียณอายุ แรงงานดิจิทัล แรงงานอิสระที่มีรายได้จากต่างประเทศ และผู้ปกครองที่พาบุตรหลานติดตามมาเรียนโรงเรียนนานาชาติ กลุ่มแสวงหาต้นทุนยังมีบุคลิกของความเป็นประชากรเลื่อนไหล (Flexible Citizenship) ที่มีความเป็นปัจเจกชนสูง
มีแนวโน้มการย้ายถิ่นอย่างอิสระและไม่ยึดโยงกับสถานที่ใด ทั้งนี้ชาวจีนใหม่ทั้งสองกลุ่มเลือกจังหวัดเชียงใหม่และเชียงรายเป็นจุดหมายปลายทาง เนื่องจากความใกล้ชิดทางภูมิศาสตร์ ความเชื่อมโยงทางวัฒนธรรม การรับรู้ทางสังคม และค่าครองชีพที่ต่ำ ซึ่งปัจจัยเหล่านี้สอดคล้องกับการอพยพแบบใต้-ใต้ โดยปัจจัยทางด้านสังคมมีผลต่อการตัดสินใจอพยพและตั้งถิ่นฐาน ไม่ต่างจากปัจจัยทางเศรษฐกิจ

Article Details

บท
บทความวิจัย (Research paper)
Author Biography

ศิวริน เลิศภูษิต, College of Interdisciplinary Studies, Thammasat University

Sivarin Lertpusit, PhD, is an assistant professor at the College of Interdisciplinary Studies, Thammasat University. She attained her PhD in International Development, Graduate School of Asia-Pacific Studies, Waseda University, Tokyo, Japan. Her expertise is transboundary migration, Greater Mekong Sub-region development and Chinese in ASEAN.

References

Department of Business Development. (2020). Foreigner’s Business Outlook. Retrieved April 26, 2021, from https://www.dbd.go.th/

more_news.php?cid=190. (in Thai)

Department of Economic and Financial Management, Office of Finance, Chiang Mai. (2020). Report on Chiang Mai’s Economy, December 2020. Retrieved April 23, 2021, from https://bit.ly/3w4AkIt. (in Thai)

Department of Economic and Financial Management, Office of Finance, Chiang Rai. (2020). Chiang Rai’s Economy. Retrieved April 26, 2021, from https://bit.ly/3QIPmvs. (in Thai)

Department of Land (2022). Retrieved July 14, 2022, from https://bit.ly/3A0UQL0. (in Thai)

Femke, N.V., & Steel, G. (2016). Lifestyle migration and socio-spatial segregation in the urban(izing) landscapes of Cuenca (Ecuador) and Guanacaste (Costa Rica). Habitat International (Elsevier), 54, 50-57.

Foreign policy. (2017). The Paradox at the Heart of China’s Property Regime. Retrieved June, 2021, from https://foreignpolicy.com/ 2017/01/19/the-paradox-at-the-heart-of-chinas-property-regime-wenzhou-lease-renewal-problems/.

Gungwu, W. (2010). Chinese Overseas. Leiden, the Netherland: Brill.

Harker, R., Cheleen, M. & Chris W. (1990). An Introduction to Work of Pierre Bourdieu: The Practice of Theory. New York:

St. Martin's Press.

Hayes, M. & Pérez-Gañán, R. (2017). North-South migrations and the asymmetric expulsions of late capitalism: Global inequality, arbitrage, and new dynamics of North-South transnationalism. Migration Studies, 116-135.

Immigration Division 5, Office of Information and Communication Technology. (2020). Statistics on Inbound and Outbound. Chiang Mai. (in Thai)

Jantawanich, S. & Triamwittaya, C. (2020). Chinese Community in Bangkok and Migration. Asian Research Center for Migration, Asian Studies Institute, Chulalongkorn University. (in Thai)

Joske, A. (2019). Reorganizing the United Front Work Department: New Structure for a New Era of Diaspora and Religious Affairs Work. Retrieved May, 2021, From https://jamestown.org/ program/ reorganizing-the-united-front-work-department-new-structures-for-a-new-era-of-diaspora-and-religious-affairs-work/.

Lertpusit, S. (2022). Chinese students in Thai higher education institutions and the transformation of graduate migrant: characteristics, practices, and transitional migration. WIMAYA, 3(01), 18–26.

Lin, L., & Jutaviriya, K. (2017). The transnational migration process of new Chinese migrant traders in Bobae market, Udon Thani, Thailand. Journal of Mekong Societies, 13(2), 45–64. (in Thai)

Ma, L. J.C & Cartier, C. (2003). The Chinese diaspora: space, place, mobility and identity. Rowman Littlefield Publishers.

Ministry of Tourism and Sports (2021). Tourism statistics 2015-2019. Retrieved April 23, 2021, from https://www.mots.go.th/more _news_new.php?cid=411. (in Thai)

Ong, A. (1999). Flexible Citizenship. Durham NC: Duke University Press.

Semmanee, A. (2015). Muslim Yunnan Chinese in Chiang Mai. Princess of Naradhiwas University Journal of Humanities and Social Sciences, 2(2), 39–49. (in Thai)

Siriphol, A. (2018). New Chinese Entrepreneurs and the Changing in Transborder Trade Culture in the North of Thailand. Journal of Arts, Ubonratchatani University, 14(2), 139–157. (in Thai)

Siriphol, A. (2019). Mobility of Chinese People and the Chinese State's Role in the 21 Century. Rangkla, P (Eds.), Social Life on the Move. (pp. 117–145). Bangkok: Sociology and Human Science, Thammasat University. (in Thai)

Skinner, W. (1957). Chinese Society in Thailand: An Analytical History. Cornell University Press.

Statista. (2021). Average sale price of real estate in China 2019, by region. From ttps://www.statista.com/statistics/243032/sale-price-of-commercial-real-estate-in-china-by-region/.

Statistic Bureau of Yunnan Province. (2020). Yunnan Statistical Yearbook 2020. Beijing: China Statistics Press.

Studymeyer, C. C. (2015). Geographies of Flexible Citizenship. Geography Compass, 565-576.

Suntornchawakarn, N. (2016). Labour Economy. Bangkok. Thammasat University. (in Thai)

The Belt and Road Initiative. 2015. Action Plan on the Belt and Road Initiative. Retrieved May, 2021, from http://english.www.gov.cn /beltAndRoad/.

Tissanawadee, S. (2020). Migration Theory and New Chinese Migrant. Journal of China Studies, 13(2). (in Thai)

Wong, D. (2013). Introduction: The New Chinese Migration to Southeast Asia. Asian and Pacific Migration Journal. 1-6.