นโยบายสาธารณะกับชุมชนบางเหรียง : ประเด็นทบทวนสู่ความสำเร็จและยั่งยืนของการขับเคลื่อนนโยบาย

บทคัดย่อ

บทความนี้ต้องการทบทวนความรู้เกี่ยวกับนโยบายสาธารณะและนำเสนอกรณีศึกษาจากชุมชน ซึ่งสะท้อนว่านโยบายระดับชุมชนท้องถิ่นนั้นสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งจากบนลงล่างและจากล่างขึ้นบน โดยต้องสอดคล้องกับบริบทและเงื่อนไขของชุมชนนั้น ๆ ด้วย ทั้งนี้นโยบายสาธารณะเป็นเรื่องเฉพาะเจาะจงของภาครัฐ ส่วนนโยบายเป็นเรื่องที่ไม่เฉพาะเจาะจงอาจเกี่ยวข้องกับภาครัฐหรือภาคเอกชนก็ได้ เช่นนี้ นโยบายสาธารณะจึงเป็นแนวทางปฏิบัติงานของรัฐที่ตัดสินใจให้มีการกระทำหรืองดเว้นการกระทำอย่างใดอย่างหนึ่ง ซึ่งต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ เนื่องจากส่งผลต่อประชาชนโดยรวม ทั้งยังต้องประกาศให้รับรู้โดยทั่วไปอีกด้วย ในขณะที่กระบวนการนโยบายสาธารณะทั้งการกำหนดนโยบาย การนำนโยบายไปปฏิบัติ และการประเมินผลนโยบาย สิ่งเหล่านี้ล้วนเชื่อมโยงกันในลักษณะของวงจรนโยบาย อย่างไรก็ตาม การมีส่วนร่วมและพลังความร่วมมือทั้งจากชุมชนและรัฐ ถือเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะสู่ความสำเร็จและยั่งยืนกระนั้น ความรู้เชิงทฤษฎีของนโยบายสาธารณะดังกล่าวข้างต้นจะไม่มีคุณค่าอันใดเลย หากไม่มีการนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในทางปฏิบัติ โดยเฉพาะในบริบทของการจัดการชุมชน ซึ่งคาดหวังให้คนในชุมชนสามารถขับเคลื่อนกระบวนการนโยบายได้ด้วยตนเอง ในที่สุดก็จักนำพาชุมชนไปสู่การเป็นชุมชนจัดการตนเองต่อไป