รูปแบบการพัฒนาครูตามแนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อเสริมสร้างความสามารถ ในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนสะโนวิทยา
คำสำคัญ:
รูปแบบการพัฒนาครู, ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ, การจัดการเรียนรู้เชิงรุกบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการพัฒนาครูตามแนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนสะโนวิทยา และ 2) ประเมินประสิทธิผลของรูปแบบฯการวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน กลุ่มเป้าหมาย คือ 1) ครูผู้สอนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 13 คน 2) นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 193 คน ปีการศึกษา 2566 ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบประเมินรูปแบบการพัฒนาครู 2) แบบทดสอบความรู้เกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก 3) แบบประเมินความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุก
4) แบบบันทึกข้อมูลผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของครู และ 6) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Wilcoxon Signed Ranks Test
ผลการวิจัยพบว่า
- รูปแบบการพัฒนาครูตามแนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนสะโนวิทยา ที่พัฒนาขึ้นมีชื่อว่า PC-PLC Model มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์
3) กระบวนการพัฒนา 4) เงื่อนไขความสำเร็จ และ 5) การวัดและประเมินผล ผลการประเมินรูปแบบการพัฒนาครูฯ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด - 2. ประสิทธิผลของรูปแบบการพัฒนาครูตามแนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนสะโนวิทยา พบว่า 1) ความรู้เกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูหลังการใช้รูปแบบสูงกว่าก่อนการใช้รูปแบบ แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครู โดยรวมอยู่ในระดับดีมาก 3) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน โดยรวมคิดเป็นร้อยละ 52 4) ความพึงพอใจของครูที่มีต่อรูปแบบ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และ 5) ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ของครู โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
กัลยา วานิชย์บัญชา. สถิติสำหรับงานวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 12. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2561.
กุลกาญจน์ สุวรรณรักษ์. การพัฒนารูปแบบชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพออนไลน์เพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการคิดเชิงออกแบบ สำหรับนักศึกษาวิชาชีพครูที่ส่งเสริมความสามารถการสร้างสรรค์นวัตกรรมของนักเรียนประถมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2563.
จตุภูมิ เขตจัตุรัส. วิธีการและเครื่องมือประเมินการเรียนรู้ของผู้เรียน. ขอนแก่น: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2560.
เจนณรงค์ วิธีดี. “การพัฒนารูปแบบการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนบ้านกุดกว้างประชาสรรค์,” วารสารครุศาสตร์ปัญญา. 1, 6 (พฤศจิกายน- ธันวาคม 2565): 1-15.
ฉัตรชัย หวังมีจงมี และองอาจ นัยพัฒน์. “สมรรถนะของครูไทยในศตวรรษที่ 21: ปรับการเรียน เปลี่ยนสมรรถนะ,” วารสาร HR intelligence. 12, 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2560): 47-63.
ชวลิต ชูกําแพง. “ชุมชนแห่งการเรียนรู้ของครู,” วารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 23, 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2560): 1-6.
ชาริณี ตรีวรัญญู. “การสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพด้วยการพัฒนาบทเรียนร่วมกัน: แนวคิดและแนวทางสู่ความสำเร็จ,”วารสารครุศาสตร์. 45, 1 (มกราคม-มีนาคม 2560): 299-319.
ชูชาติ พ่วงสมจิตร์. “ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพและแนวทางการนำมาใช้ในสถานศึกษา,” วารสารศึกษาศาสตร์ มสธ. 10, 1 (มกราคม-มิถุนายน 2560): 34-41.
ทิพย์วิมล วังแก้วหิรัญ, ปริญญา มีสุข และอังค์วรา วงษ์รักษา. “กระบวนการพัฒนาวิชาชีพครูแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพในประเทศไทยและต่างประเทศ,” วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ. 8, 1 (มกราคม-มิถุนายน2564): 180-199.
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS และ AMOS. พิมพ์ครั้งที่ 18. นนทบุรี: เอส อาร์ พริ้นติ้ง แมสโปรดักส์, 2563.
นนทลี พรธาดาวิทย์. การจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning. กรุงเทพฯ: ทริปเพิ้ลเอ็ดดูเคชั่น, 2559.
ปรณัฐ กิจรุ่งเรือง และอรพิณ ศิริสัมพันธ์. ชุมชนแห่งการเรียนรู้เชิงวิชาชีพครู กลยุทธ์การยกระดับคุณภาพการศึกษา: แนวคิดสู่การปฏิบัติ. นนทบุรี: M&N Design Printing, 2561.
ปรีดาวรรณ อินทวิมลศรี. “รูปแบบการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียนโรงเรียนวัดบึงทองหลาง (พิทักษ์วิทยาคาร) สำนักงานเขตบางกะปิ กรุงเทพมหานคร,” วารสารการวิจัยประยุกต์มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ. 1, 1 (มกราคม-มิถุนายน 2565): 1-12.
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และพเยาว์ ยินดีสุข. การเรียนรู้เชิงรุกแบบรวมพลังกับ PLC เพื่อการพัฒนา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2562.
พิมพันธ์ เดชะคุปต์. “ครู TPCK: ครูเก่งของไทย,” ใน เหลียวหลัง...แลหน้า ปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน. การเสวนาการปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน; 29 มกราคม 2558; กรุงเทพฯ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย, 2558. หน้า 79-81.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์. “ปฏิรูปการเรียนรู้: ปฏิรูปการศึกษากลับทางจากล่างขึ้นบน,” ใน เหลียวหลัง...แลหน้า ปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน. การเสวนาปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐาน; 29 มกราคม 2558; กรุงเทพฯ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย, 2558. หน้า 105-132.
ไมตรี อินทร์ประสิทธิ์. “แนวทางการกระจายอำนาจการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาระดับพื้นที่การศึกษา,” ในสำเนาเนื้อทอง (บรรณาธิการ). ระบบและรูปแบบการพัฒนาครูที่เหมาะสมกับสังคมไทยและความเป็นสากล. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค, 2560. หน้า 93-101.
โรงเรียนสะโนวิทยา. รายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา (Self-Assessment Report: SAR) ประจำปีการศึกษา 2563. สุรินทร์: โรงเรียนสะโนวิทยา, 2563.
โรงเรียนสะโนวิทยา. แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2564-2568). สุรินทร์: โรงเรียนสะโนวิทยา, 2564.
เลขาธิการสภาการศึกษา, สำนักงาน. โครงการปฏิรูปการเรียนรู้สู่ผู้เรียน (พ.ศ. 2557-2560) “สะท้อนปัญหาและทางออก ตอบโจทย์ปฏิรูปการศึกษาไทย”. กรุงเทพฯ: 21 เซ็นจูรี่, 2558.
เลขาธิการสภาการศึกษา, สำนักงาน. บทเรียนจากสถานศึกษาในการพัฒนาครูด้วยชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) สู่การพัฒนาผู้เรียนตามมาตรฐานการศึกษาของชาติ. นนทบุรี: 21 เซ็นจูรี่, 2562.
วรรณภา โคตรพันธ์. การพัฒนารูปแบบการพัฒนาครูที่เสริมสร้างการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ของครูระดับประถมศึกษาบนฐานชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ. ปริญญานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2563.
วรลักษณ์ ชูกำเนิด. รูปแบบชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพครูสู่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 บริบทโรงเรียนในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 2557.
วิชัย วงษ์ใหญ่. ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ. ใน สารานุกรมการศึกษาร่วมสมัย เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในโอกาสฉลองพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา, 2559. หน้า 334-338.
วลิดา อุ่นเรือน. การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยการปฏิสัมพันธ์ทางสังคมร่วมกับแนวคิดการเรียนรู้ตามสภาพจริง เพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดการเรียนรู้ที่เน้นความแตกต่างระหว่างบุคคลสำหรับนักศึกษาครู. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2563.
วารินท์พร ฟันเฟื่องฟู. “การจัดการเรียนรู้ Active Learning ให้สำเร็จ,” วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์ มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 9, 1 (มกราคม-มิถุนายน 2562): 135-145.
ศรีภาวรรณ ไสโสภา. “รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้เชิงรุกด้วยชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพโรงเรียนตะคร้อพิทยา อำเภอไพศาลี จังหวัดนครสวรรค์,” วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์. 18, 2 (พฤษภาคม-สิงหาคม 2565): 125-138.
สมาพร มณีอ่อน. “กลยุทธ์การนำกระบวนการชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ไปใช้ในโรงเรียน,” วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร. 15, 1 (มกราคม-มิถุนายน 2560): 28-39.
สฤษดิ์ วิวาสุขุ. รูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกโรงเรียนจอมพระประชาสรรค์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 33. สุรินทร์: โรงเรียนจอมพระประชาสรรค์, 2562.
อนุสสรา เฉลิมศรี. การพัฒนาความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูประถมศึกษาด้วยกระบวนการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ. ปริญญานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 2563.
อรจิรา ธรรมไชยางกูร. การพัฒนารูปแบบการสร้างสมรรถนะการประเมินของผู้บริหารระดับต้นมหาวิทยาลัย: การประยุกต์ใช้แนวคิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2562.
อรไท แสงลุน. การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโดยใช้การศึกษาชั้นเรียนผ่านชุมชนแห่งการเรียนรู้เชิงวิชาชีพ. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยนเรศวร, 2564.
อรนลิน จินะฝั้น. การพัฒนารูปแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครู โรงเรียนโสตศึกษาจังหวัดเพชรบูรณ์. เพชรบูรณ์: โรงเรียนโสตศึกษาจังหวัดเพชรบูรณ์, 2564.
Barutu, Y. R. et al. “Teacher's ability to manage civics education guided on inquiry learning improving student ability at grade v in primary school no 030293, Lae Hole Dairi, Indonesia,” International Journal ofEducation, Learning and Development. 6,11 (November 2018): 39-51.
DuFour et al. Learning by Doing: A Handbook for Professional Learning Communities at Work. 2nd ed. Bloomington, IN: Solution Tree, 2010.
Hord, S.M. Professional Learning Communities: Communities of Inquiry and Improvement. Austin: Southwest Educational Development Laboratory, 1997.
Hord, S.M. Professional Learning Communities: Communities of Inquiry and Improvement. 2nd ed. Washington DC: Southwest Educational Development Laboratory, Office of Educational Research and Improvement, 2010.
Kenoyer, F. E. Case Study of Professional Learning Community Characteristics in an Egyptian Private School. Columbia: Columbia international University, 2012.
Martin M. Professional Learning Communities in Contemporary Issues in Learning and Teaching. London: SAGE Publications, 2011.
Mayer, R. E. “Should There Be a Three- Strikes Rule Against Pure Discovery Learning? The Case for Guided Methods of Instruction,” American Psychologist. 59, 1 (January 2004): 14-19.
Ratts, R. F. et al. “The Influence of Professional Learning Communities on Student Achievement in Elementary Schools,” Journal of Education & Social Policy. 2, 4 (October 2015): 51-61.
Voelkel, R.H. and J.H. Chrispeels. “Understanding the link between professional learning communities and teacher collective efficacy,” School Effectiveness and School Improvement. 28, 4 (March 2017): 505-526.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารบัณฑิตวิทยาลัย พิชญทรรศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความทุกเรื่องได้รับการตรวจความถูกต้องทางวิชาการโดยผู้ทรงคุณวุฒิภายนอกอย่างน้อย 2 คน ความคิดเห็นในวารสารบัณฑิตวิทยาลัย พิชญทรรศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนมิใช่ความคิดเห็นของผู้จัดทำ จึงมิใช่ ความรับผิดชอบของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี และบทความในวารสารบัณฑิตวิทยาลัย พิชญทรรศน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี สงวนสิทธิ์ตามกฎหมายไทย การจะนำไปเผยแพร่ต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกองบรรณาธิการ
