แนวทางการพัฒนาเกณฑ์การประกวดวงดนตรีลูกทุ่งในศตวรรษที่ 21: ศิลปหัตถกรรมนักเรียน
คำสำคัญ:
การพัฒนาเกณฑ์ , การประกวดวงดนตรีลูกทุ่ง , ศตวรรษที่ 21 , ศิลปหัตถกรรมนักเรียน , สุนทรียศาสตร์บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาเกณฑ์การประกวดวงดนตรีลูกทุ่งในศตวรรษที่ 21 ภายใต้บริบทของงานศิลปหัตถกรรมนักเรียน โดยการศึกษาครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลหลักที่เลือกแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 3 ท่าน ประกอบด้วย นายสลา คุณวุฒิ ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทยสากล-ประพันธ์เพลงไทยลูกทุ่ง) นายจักรวาร เสาธง โปรดิวเซอร์ดนตรี และนายสุรินทร์ เมทะนี คณบดีคณะอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ มหาวิทยาลัยรัตนบัณฑิต ซึ่งล้วนเป็นคณะกรรมการการประกวดวงดนตรีในงานศิลปหัตถกรรมนักเรียน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างที่ครอบคลุมประเด็นเกี่ยวกับเกณฑ์การตัดสินทางสุนทรียศาสตร์ 3 กลุ่ม คือ กลุ่มอัตนัยนิยม กลุ่มปรนัยนิยม และกลุ่มสัมพัทธ์นิยม รวมถึงแนวทางการพัฒนาการประกวดดนตรีลูกทุ่ง 5 ประเด็น ได้แก่ มรดกทางวัฒนธรรม การศึกษาในศตวรรษที่ 21 หลักการออกแบบท่าเต้น หลักการออกแบบดนตรี และหลักการออกแบบการแสดง
ผลการศึกษาพบว่า เกณฑ์การตัดสินการประกวดวงดนตรีลูกทุ่งในศตวรรษที่ 21 สามารถแบ่งออกเป็น 3 ด้านหลัก ได้แก่ ด้านการร้อง ซึ่งเน้นความชัดเจนของเสียงร้อง เทคนิคการใช้เสียง อารมณ์ที่ถ่ายทอด และความสามารถในการสื่อสารความหมายของบทเพลง ด้านศิลปะการแสดง ที่ให้ความสำคัญกับการใช้พื้นที่เวที การเคลื่อนไหวของนักร้องและนักดนตรี การประสานงานกันของสมาชิกในวง และความสามารถในการดึงดูดความสนใจจากผู้ชม และด้านดนตรี ที่ครอบคลุมการบรรเลงเครื่องดนตรีที่ถูกต้องตามหลักดนตรี การเล่นที่มีความพร้อมเพรียง ความลงตัวของเสียงประสาน และความคิดสร้างสรรค์ในการเรียบเรียงเพลง คณะกรรมการมีแนวคิดร่วมกันในการพัฒนาเกณฑ์การประกวดให้เหมาะสมกับศตวรรษที่ 21 โดยมุ่งเน้นความสมดุลในทุกด้าน การส่งเสริมเอกลักษณ์ของดนตรีลูกทุ่งไทยผ่านรูปแบบการแสดงที่ทันสมัยและสร้างสรรค์ เพื่อยกระดับมาตรฐานการประกวดให้สอดคล้องกับบริบททางสังคมและวัฒนธรรมในปัจจุบัน
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2537). กึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่ง...สืบสานคุณค่าวัฒนธรรมไทย. สมใจการพิมพ์.
กามินี่ วิเจสุริยา. (2551). ความรู้ทางสถาปัตยกรรมในฐานะมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้. ใน รายงานการประชุมสัมมนานานาชาติ การบริหารจัดการมรดกทางวัฒนธรรมและแนวคิดจากนานาชาติ 6-8 สิงหาคม 2551. กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม.
โกสุม สายใจ. (2549). สุนทรียภาพของชีวิต. โครงการศูนย์หนังสือมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต.
โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. (2530). ลูกทุ่ง(พ.ศ. 2481). ไทยฟิล์ม.
จันทนา คชประเสริฐ และกิตติภัณฑ์ ชิตเทพ. (2559). หลักเกณฑ์การตัดสินและการประเมินผลการบรรเลงในการประกวดดนตรีไทย. งานวิจัยคณะดนตรีและการแสดง มหาวิทยาลัยบูรพา.
เชาวน์มนัส ประภักดี. (2566). การประกวดดนตรีลูกทุ่งในประวัติศาสตร์สังคมไทย. วารสารวิจัยดนตรีและศิลปะ, 12(3), 45-62.
นคร ถนอมทรัพย์. (2532). ความเป็นมาของเพลงลูกทุ่ง. ใน สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (Ed.), กึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทย (pp. 31-33). อมรินทร์พริ้นติ้ง.
นพดล อินปิง. (2563). ศักยภาพของชุมชนท้องถิ่นในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ในเขตวัดติโลกอาราม อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสาร มจร กาญจนปริทรรศน์, 1(1), 1-15.
บุญยงค์ เกศเทศ. (2536). รายงานการวิจัยเรื่อง พิธีกรรมของชาวผู้ไท: ศึกษากรณีกิ่งอำเภอหนองสูงจังหวัดมุกดาหาร. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
พูนพิศ อมาตยกุล. (2551). การประชันวงดนตรีในบริบทสังคมไทย. การประชุมวิชาการดนตรีไทยแห่งชาติ. 29(1), 10-20.
วิทยา เกษรพรหม. (2554). เพลงลูกทุ่งไทย: วิวัฒนาการและเอกลักษณ์ [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่.
สำนักงานคณะกรรมการด้านวัฒนธรรมแห่งชาติ. (2532). กึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทย. อมรินทร์พริ้นติ้ง.
สุรศักดิ์ ฮุยประโคน. (2565). การสร้างสรรค์นาฏกรรมประกอบวงดนตรีลูกทุ่งในงาน มหกรรมดนตรีเทิดไท้ คีตราชัน. มนุษยสังคมสาร (มสส.) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 20(1), 21-40.
อรรณพ วรวานิช. (2015). การบริหารจัดการวงดนตรีไทยสากลในประเทศไทย: กรณีศึกษา วงดนตรีเกษมศรี วงดนตรีคีตศิลป์ และวงดนตรีสุภาภรณ์. วารสารสถาบันวัฒนธรรมและศิลปะ, 16(2), 36-47.
อิทธิเดช พระเพ็ชร. (2564, 11 ธันวาคม). บ้านนอกในกรุง บ้านทุ่งแดนไกล: ปฏิสัมพันธ์ อำนาจนำ และการต่อรองระหว่างเมืองกับชนบทในเพลงลูกทุ่งไทย. The 101 World. https://www.the101.world/folk-song-urban-rural-relations/
Binkley, M., Erstad, O., Herman, J., Raizen, S., Ripley, M., Miller-Ricci, M., & Rumble, M. (2012). Defining twenty-first century skills. In P. Griffin, B. McGaw, & E. Care (Eds.), Assessment and teaching of 21st century skills (pp. 17-66). Springer.
Bialik, M., & Fadel, C. (2015). Skills for the 21st century: What should students learn? Center for Curriculum Redesign.
National Research Council. (2012). Education for life and work: Developing transferable knowledge and skills in the 21st century. The National Academies Press. https://doi.org/10.17226/13398
Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. Jossey-Bass.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารนิเทศศาสตร์ มสธ.
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
