การสร้างเครือข่ายสำหรับส่งเสริมการจัดการขยะในชุมชนปลอดขยะวิถีพุทธ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ ๒ ข้อ ๑) เพื่อศึกษาลักษณะของเครือข่ายในชุมชนปลอดขยะ Zero Waste  ๒) เพื่อสร้างเครือข่ายสำหรับส่งเสริมการจัดการขยะในชุมชนปลอดขยะวิถีพุทธ การศึกษาวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) และการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน ๒๗ คน จากชุมชนปลอดขยะ Zero Waste ๙ ชุมชน พร้อมกับศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้องกับแนวคิดเรื่องเครือข่าย และดำเนินการสร้างเครือข่ายสำหรับส่งเสริมการจัดการขยะในชุมชนปลอดขยะวิถีพุทธ ณ ตำบลบ้านป้อม อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผลการวิจัยพบว่า เครือข่ายของชุมชนปลอดขยะ Zero Waste ๙ ชุมชน มี ๔ ลักษณะ คือ ๑) เครือข่ายที่ทำกิจกรรมจัดการขยะร่วมกัน ๒) เครือข่ายที่ให้การสนับสนุนด้านการจัดการขยะ ๓) เครือข่ายที่ให้คำปรึกษาด้านการจัดการขยะ ๔) เครือข่ายที่เเลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการขยะ คณะผู้วิจัยได้นำองค์ความรู้เกี่ยวกับลักษณะของเครือข่ายในชุมชนปลอดขยะ Zero Waste ๙ ชุมชน มาประยุกต์ใช้ในการสร้างเครือข่ายสำหรับส่งเสริมการจัดการขยะในชุมชนปลอดขยะวิถีพุทธ โดยคณะผู้วิจัยได้ประสานวัดพระงาม วัดขนอน โรงเรียนวัดพระงาม (อรรถกฤษณ์ประชารัฐ) เป็นเครือข่ายกับบ้านมะขามเทศ บ้านป้อม ตำบลบ้านป้อม อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ถัดจากนั้น บ้าน วัด โรงเรียนดังกล่าวได้ร่วมกันพัฒนาชุมชนให้ปลอดขยะ เช่น การคัดแยกขยะ การจัดการขยะตามหลัก ๓ Rs ดังนั้น บ้านมะขามเทศ บ้านป้อม