ความเชื่อและพิธีกรรมของชาวน่านที่มีต่อเสาพระหลักเมืองน่าน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่อง ความเชื่อและพิธีกรรมของชาวน่านที่มีต่อเสาพระหลักเมืองน่าน   มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติความเป็นมาและลักษณะเฉพาะของพระเสาหลักเมืองน่าน และเพื่อศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมของพระเสาหลักเมืองน่าน ระเบียบวิธีวิจัยได้แก่การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ผลการศึกษาวิจัยพบว่า เสาพระหลักเมืองน่านสร้างจากไม้สักทอง โดยสมเด็จเจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญ เจ้าผู้ครองนครน่านองค์ที่ ๕๗ มีการบูรณปฏิสังขรณ์ตามลำดับจนถึงปัจจุบัน, ลักษณะเฉพาะของเสาพระหลักเมืองน่าน คือ ยอดเสาเป็นรูปพระพรหม ๔ หน้า ซึ่งหมายถึงหลักธรรมพรหมวิหาร ๔ และประดิษฐานอยู่ในเทวสถานจัตุรมุข ณ วัดมิ่งเมือง ด้านความเชื่อ ชาวน่านมีความเชื่อว่าเสาพระหลักเมืองน่านเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำเมือง เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ และเป็นศูนย์รวมใจ ส่วนพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับเสาพระหลักเมืองน่าน ได้แก่ พิธีสักการะบวงสรวงเสาพระหลักเมืองน่าน พิธีทำบุญสืบชะตาหลวง และพิธีสรงน้ำเสาพระหลักเมืองในช่วงเทศกาลสงกรานต์