ข้าวมันไก่บ่นเซียว: ภูมิปัญญาอาหารคนไหหลำหาดใหญ่

บทคัดย่อ

บทความนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาภูมิปัญญาอาหารข้าวมันไก่บ่นเซียวของคนไหหลำเมืองหาดใหญ่ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพรวบรวมข้อมูลด้วยการสังเกตและการสัมภาษณ์จากผู้สืบทอด ผู้รู้ และผู้บริโภคข้าวมันไก่ไหหลำ รวม 11 คน และศึกษาข้อมูลจากเอกสารแนวคิดในการศึกษา ได้แก่ แนวคิดภูมิปัญญา และแนวคิดอัตลักษณ์ ผลการศึกษาพบว่า ข้าวมันไก่บ่นเซียวเป็นชื่อดั้งเดิม มีที่มาจากไก่พันธุ์พื้นเมือง ของตำบลบ่นเซียวเมืองไหหลำประเทศจีน ไก่จากตำบลบ่นเซียวมีตำนานเล่าว่ามีชื่อเสียงมาตั้งแต่สมัย ราชวงศ์หมิงราว 500 ปีมาแล้วเมื่อขุนนางราชวงศ์หมิงเชื้อสายไหหลำนำไก่บ่นเซียวต้มถวายจักรพรรดิ การสืบสานตำนานจากโต๊ะเสวยของจักรพรรดิสู่ร้านข้าวมันไก่คนไหหลำเมืองหาดใหญ่เป็นภูมิปัญญาของคนไหหลำที่รักษาความดั้งเดิมของคนไหหลำที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษ ผู้บริโภคสามารถรับรู้ได้ถึงรสชาติดั้งเดิมที่ส่งต่อมาจากโต๊ะเสวยของจักรพรรดิ การสืบสานภูมิปัญญาการทำข้าวมันไก่ของคนไหหลำ มี 2 แบบ คือ 1) การสืบทอดโดยทายาทจากรุ่นสู่รุ่น และแบบข้ามรุ่น 2) การสืบทอดผ่านบุคคลที่ไม่ใช่ทายาทแต่ต้องเป็นคนไหหลำเช่นเดียวกัน