แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของครูในโรงเรียนเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษาที่ 8 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1

ผู้แต่ง

  • สาคเรศ เอมหลำ -

คำสำคัญ:

การพัฒนาภาวะผู้นำของครู

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการจำเป็นของการพัฒนาภาวะผู้นำของครู และ 2) ศึกษาแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของครูในโรงเรียนเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษาที่ 8 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1 กลุ่มตัวอย่างคือสถานศึกษาในเครือข่ายจำนวน 19 แห่ง ผู้ให้ข้อมูล 57 คน ประกอบด้วยผู้อำนวยการ ครูหัวหน้าฝ่ายวิชาการ และครูหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของแนวทางภาวะผู้นำครู ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 3 คน ได้ค่า IOC ระหว่าง
0.67–1.00 และค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามเท่ากับ 0.992 ผลการวิจัยพบว่า ภาวะผู้นำของครูในภาพรวมอยู่ในระดับมาก (เฉลี่ย = 4.00) และสภาพที่พึงประสงค์อยู่ในระดับมากที่สุด (เฉลี่ย = 4.62) ความต้องการจำเป็นสูงสุดคือด้านการส่งเสริมความร่วมมือกับครอบครัวและชุมชน (PNI modified = 0.166) รองลงมาคือการเข้าถึงและใช้ข้อมูลวิจัยเพื่อพัฒนาการสอน ผลการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ 6 ท่านเสนอแนวทางสำคัญ ได้แก่ การสร้างเครือข่ายความร่วมมือ การใช้ข้อมูลวิจัยเป็นฐาน และการพัฒนาอย่างต่อเนื่องผ่านชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ผลการประเมินแนวทางพบว่ามีความเหมาะสมและเป็นไปได้ในระดับมากที่สุด

เอกสารอ้างอิง

จรูญ บุญธรรม, สุเทพ ตระหง่าน, และ คณิต สุขรัตน์. (2567). ภาวะผู้นำทางวิชาการของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 1. มณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 93–105.

จักรพงษ์ แสนสุริวงค์, วัลนิกา ฉลากบาง, และ วาโร เพ็งสวัสดิ์. (2566). องค์ประกอบภาวะผู้นำการจัดการเรียนรู้ของครูโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา. วิจัยวิชาการ, 97–107.

จิรวดี ทวีโชติ, และ วัลนิกา ฉลากบาง. (2561). ภาวะผู้นำการจัดการเรียนรู้ของครู. มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด, 243–250.

ตติยา โภคาพานิช, วัลนิกา ฉลากบาง, และ พรเทพ เสถียรนพเก้า. (2567). ภาวะผู้นำครูที่ส่งผลต่อสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1. MCU Ubon Review, 1686–1694.

ทิวาพร รักงาม. (2559). ความสัมพันธ์ของรูปแบบภาวะผู้นำและการรับรู้บรรยากาศองค์การต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การ โดยมีความผูกพันต่อองค์การเป็นตัวแปรกำกับในบุคลากรทางการพยาบาลสังกัดโรงพยาบาลมหาวิทยาลัยของรัฐแห่งหนึ่ง [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]. กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. (2560). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1. (2565). รายงานผลการประเมินคุณภาพการศึกษา. ราชบุรี: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2563). รายงานการพัฒนาคุณภาพการศึกษา. กรุงเทพ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560–2579. กรุงเทพ: พริกหวานการพิมพ์.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2561). รายงานการวิเคราะห์นโยบายการศึกษาไทยในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพ: พริกหวานการพิมพ์.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2562). การวิจัยและพัฒนา. กรุงเทพ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Armstrong, M., & Taylor, S. (2023). Armstrong’s handbook of human resource management practice (16th ed., pp. 354–355). London: Kogan Page.

Best, J. W. (1977). Research in education (3rd ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Cosenza, M. N. (2015). Defining teacher leadership: Affirming the teacher leader model standards. Issues in Teacher Education, 24(2), 79–99.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

12/18/2025

รูปแบบการอ้างอิง

เอมหลำ ส. (2025). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำของครูในโรงเรียนเครือข่ายพัฒนาคุณภาพการศึกษาที่ 8 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 1. วารสารการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยศิลปากร, 16(2), 54–70. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EdAd/article/view/282014