รูปแบบการสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กรุงเทพมหานคร

Main Article Content

พระครูปลัดอรรณพ ปญฺญาสาโร
สิริวัฒน์ ศรีเครือดง
วิชชุดา ฐิติโชติรัตนา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาคุณลักษณะของการสร้างเป้าหมายชีวิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย 2) เพื่อการวิเคราะห์และสังเคราะห์หลักพุทธธรรมและหลักจิตวิทยาในการสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กรุงเทพมหานคร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญด้านพระพุทธศาสนา จิตวิทยา ผู้บริหารโรงเรียนและคณาจารย์ ผู้ปกครอง และนักเรียน 17 รูป/คน และการสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 9 รูป/คน มีการวิเคราะห์เอกสาร การสัมภาษณ์ ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา และสรุปผลตามแบบสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม และนำมาพัฒนารูปแบบการสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กรุงเทพมหานคร ผลการวิจัยพบว่า 1) การสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยา มี 2 องค์ประกอบ คือ (1) ปัจจัยต่อตนเอง 3 ด้าน ประกอบด้วยด้านการศึกษา ด้านอาชีพ ด้านส่วนตัวและสังคม 2) ปัจจัยสนับสนุน 3 ด้าน ประกอบด้วยด้านผู้ปกครอง ด้านครูอาจารย์ ด้านเพื่อน 2) การสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยา มีการบูรณาการด้วยหลักพุทธธรรมและหลักจิตวิทยา ประกอบด้วย (1) อิทธิบาท 4 คือ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา (2) อธิษฐานธรรม 4 คือ ปัญญา สัจจะ จาคะ อุปสมะ (3) ความหมายของชีวิต (4) การรับรู้ความสามารถตนเอง และ 3) กระบวนการสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยา ประกอบด้วย (1) ความสำคัญของการตั้งเป้าหมาย (2) กำหนดและประเมินเป้าหมายที่ตั้งไว้ (3) ความใส่ใจในผลสัมฤทธิ์ที่เป็นไปได้ (4) ทบทวน (5) การกำหนดเวลา โดยองค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัย มี 4 องค์ความรู้ คือ (1) มีเป้าหมายชีวิต 3 ด้าน (2) เห็นคุณค่าของการกำหนดเป้าหมาย (3) มีแผนที่ชีวิต (4) มีภาพอนาคตของตนเอง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ปญฺญาสาโร พ. ., ศรีเครือดง ส., & ฐิติโชติรัตนา ว. (2021). รูปแบบการสร้างเป้าหมายชีวิตเชิงพุทธจิตวิทยาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กรุงเทพมหานคร. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 8(2), 54–66. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDMCU/article/view/248038
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กฤษณา ประชากุล, อินถา ศิริวรรณ และอำนาจ บัวศิริ. (2562). การพัฒนาการแนะแนวตามหลักพุทธบริหารการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์. 6(6). 3092-3110.

กลุ่มเฝ้าระวังทางวัฒนธรรม. (2548). เด็กไทยในมิติวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม.

ธีระชน พลโยธา, (2549). การพัฒนาการตระหนักรู้ตนเองในการเตรียมตัวประกอบอาชีพของนิสิตวิชาเอกจิตวิทยาโดยให้บริการข้อสนเทศทางอาชีพ. มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์. 28(1). 24 - 25.

นวลศิริ เปาโรหิตย์. (2533). คู่มือการฝึกอบรมการวางแผนชีวิตและอาชีพ. กรุงเทพมหานคร: ทบวงมหาวิทยาลัย.

ปุณฑรารัตน์ นาชัยโชติ. (2561). แนวคิดและทฤษฎีของ Abraham H.Maslow. แหล่งที่มา http://phunthararat.blogspot.com/2018/11/abraham-maslow.html สืบค้นเมื่อ 26 ม.ค. 2563.

พรรณี ชูทัย เจนจิต, (2532). ความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรม จิตวิทยาเพื่อการแนะแนว. กรุงเทพมหานคร: สมาคมแนะแนวแห่งประเทศไทย.

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช. (2552). คำพ่อสอน: ประมวลพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสเกี่ยวกับเด็กและเยาวชน. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพระดาบส.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2560). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ. 2560-2564. แหล่งที่มา http://www.nesdc.go.th/ewt_news.php?nid=6420&filename=develop_issue สืบค้นเมื่อ 3 มี.ค. 2563.

สุรางค์ โค้วตระกูล. (2548). จิตวิทยาการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Rogers, C.R. (1951). Client-centered therapy: Its current practice, implecations, and theory. Boston: Houghton Mifflin.

RYT9. (2548). สวนดุสิตโพลล์: การเลือกเรียน ต่อในระดับอุดมศึกษาของนักเรียน ม.6. แหล่งที่มา https://www.ryt9.com/s/sdp/32927 สืบค้นเมื่อ 14 ก.พ. 2563.

Lloyd. M.A. (1985). Adolescence. New York: Harper & Row, Piblishers.