ผลของปฏิบัติการทดลองวิทยาศาสตร์สืบเสาะแบบเปิดที่มีต่อความสามารถ ในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง สมบัติและปฏิกิริยา ของสารละลายกรดเบส สำาหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นปีที่ 1

บทคัดย่อ

      ความสำาคัญ: การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์สืบเสาะแบบเปิดผ่านการปฏิบัติการทดลองนั้นเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้ลงมือสืบค้น เสาะหา สำารวจตรวจสอบ และค้นคว้าผ่านกระบวนการทางวิทยาศาสตร์อย่างเป็นอิสระทางด้านการใช้วิถีคิดของตนเอง ซึ่งอาจจะส่งผลให้ผู้เรียนได้สร้างความเข้าใจในความเป็นเหตุเป็นผลของมโนมติวิทยาศาสตร์และนำาไปสู่การรับรู้ความรู้นั้นด้วยตนเองได้อย่างมีความหมาย วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง สมบัติและปฏิกิริยาของสารละลายกรดเบส จากนักเรียนที่ ได้ลงมือปฏิบัติการทดลองวิทยาศาสตร์สืบเสาะแบบเปิด วิธีการศึกษา: ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณในรูปแบบการวิจัยเชิงทดลองโดยใช้แบบการวิจัยเป็นแบบยังไม่เข้าขั้นการทดลอง และดำาเนินงานวิจัยโดยใช้แผนงานแบบกลุ่มเดียวที่มีการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน จากนั้นวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติ Wilcoxon Matched Pairs Signed-RanksTest เพื่อเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียน เรื่อง สมบัติและปฏิกิริยาของสารละลายกรดเบส และความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ ผลการศึกษา: พบว่า (1) ลำาดับเฉลี่ยของคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยที่ลำาดับเฉลี่ยคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนมากกว่าก่อนเรียน และ (2) ลำาดับเฉลี่ยของคะแนนการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ข้อค้นพบ: การจัดการเรียนรู้ โดยใช้ปฏิบัติการทดลองวิทยาศาสตร์สืบเสาะแบบเปิดสนับสนุนให้นักเรียนมีคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น แต่ความสามารถในการให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ของนักเรียนไม่แตกต่างไปจากเดิม ซึ่งอาจเนื่องมาจากในกระบวนการเรียนรู้ของนักเรียนยังไม่ถูกเน้นให้นักเรียนแต่ละคนได้มีโอกาสสร้างคำาอธิบายของตนเองอย่างเพื่อให้เหตุผลเชิงวิทยาศาสตร์ต่อผลปฏิบัติการทดลองที่ ได้จากการดำาเนินงานตามวิถีคิดของกลุ่มตนเองอย่างเป็นแบบแผน และผู้สอนไม่ได้เน้นให้เกิดกระบวนการสะท้อนผลต่อคำาอธิบายเชิงความเป็นเหตุเป็นผลของนักเรียนอย่างทั่วถึงในทุกมโนมติที่เกิดขึ้นในชั้นเรียน