ปัจจัยที่กำหนดการใช้ที่ดินเพื่อการเกษตรในภาคเหนือของประเทศไทย กรณีศึกษา พื้นที่ปลูกข้าว

บทคัดย่อ

การใช้ที่ดินเป็นสิ่งสำคัญที่นำไปสู่ข้อถกเถียงสำหรับความยั่งยืน เพราะการใช้ที่ดินอย่างไม่ถูกต้องและไม่เหมาะสมทำให้เกิดความเสื่อมโทรม ส่งผลต่อภาคการเกษตรในอนาคต เช่น ความมั่นคงในอาชีพเกษตรกรรม  คุณภาพชีวิตของเกษตรกร ความมั่นคงทางด้านอาหารและพลังงาน และความสามารถในการแข่งขัน เป็นต้น  การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่กำหนดการใช้ที่ดินเพื่อการเกษตรในภาคเหนือของประเทศไทย กรณีศึกษาพื้นที่ปลูกข้าว งานวิจัยนี้ได้ทำการเก็บรวมรวมข้อมูลแบบทุติยภูมิตั้งแต่ปีพ.ศ. 2548 - 2554 ใช้การวิเคราะห์ด้วยวิธีทางเศรษฐมิติ Panel Model ทั้ง Fixed-Effects Model และ Random Effects Model  เพื่อทราบถึงปัจจัยต่างๆ ที่มีผลต่อการใช้ที่ดิน ผลการศึกษาพบว่า ซึ่งตัวแปรที่ส่งผลกระทบการใช้ที่ดินเพื่อการเกษตรกรรมในภาคเหนือ ได้แก่ ตัวแปรพื้นที่ทำการเกษตรพืชสวนยืนต้น พื้นที่ทำการเกษตรพืชไร่ พื้นที่นอกการเกษตร ตัวแปรรายได้เฉลี่ยต่อหัวของประชากร และจำนวนประชากร มีความสัมพันธ์ต่อการใช้ที่ดินเพื่อการเกษตรกรรมในภาคเหนืออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ 

The determination of Agricultural Land Use in Northern Thailand Case study: Areas planted paddy

Land use is important to leading subject to the negotiation sustainability.  Since, land use is not right and inappropriate might cause agricultural sector in the future such as the stability of agriculture, quality of life, food and energy security and competition etc. The purpose of this study is to identify the key factors that have been adopted in agricultural land utilization in northern part of Thailand by selecting rice paddy as a case study. This study reviews and analyzes secondary data during 2005 to 2011 by using econometric panel model, both fixed-effects and random-effects models. The study reveals that the key influence factors in agricultural land utilization are crop agricultural areas, perennial areas, non-agricultural areas, average incomes and populations.

DOI: http://dx.doi.org/10.14456/becj.2016.10