แก้บนแม่ยาย : คุณค่าของเพลงพื้นบ้านกับการนำเสนอเนื้อหาอย่างสร้างสรรค์ จากผลงานของ ป.ปากควาย
คำสำคัญ:
แก้บนแม่ยาย , คุณค่าของเพลงพื้นบ้าน , การนำเสนอเนื้อหาอย่างสร้างสรรค์บทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการสร้างสรรค์เพลงแก้บนแม่ยายใน 3 ประเด็น ได้แก่ 1) ป.ปากควาย ผู้สร้างสรรค์เพลงแก้บนแม่ยาย 2) ความสัมพันธ์ระหว่างลูกเขยกับแม่ยายในบทเพลงแก้บนแม่ยาย และ 3) บทบาทของเพลงแก้บนแม่ยายในฐานะเครื่องมือระบายความกดดันทางเพศและการโต้ตอบกฎเกณฑ์ในสังคม ผลการศึกษาพบว่าบทเพลงแม่ยายเป็นผลงานสร้างสรรค์ ของ ป.ปากควาย หรือนายมณฑล อโหสิ เป็นการสร้างสรรค์เพลงด้วยการดัดแปลงมาจากเพลงจำใจจาก มุ่งนำเสนอภาพความสัมพันธ์อันดีระหว่างลูกเขยกับแม่ยาย สะท้อนบทบาทของเพลงในฐานะเครื่องมือระบายความกดดันทางเพศและการโต้ตอบกฎเกณฑ์ในสังคม แสดงให้เห็นคุณค่าและปฏิภาณกวีของ ป.ปากควาย
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงวัฒนธรรม, ศูนย์ข้อมูลทางวัฒนธรรม. (2554). ลิเก คณะคุณ ป.ปากควาย หรือคณะหยาดนภา ดาวรุ่ง. สืบค้นจาก http://www.m-culture.in.th/album/view/79468/
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร Faculty of Humanities NU. (2565). คณะมนุษยศาสตร์ ได้จัดพิธีมอบรางวัลเชิดชูเกียรติศิลปินท้องถิ่น ๙ จังหวัดภาคเหนือตอนล่าง “รางวัลศรีสุวรรณภิงคาร”. สืบค้นจาก https://www.facebook.com/HumanitiesNU
คริส เบเคอร์ และ ผาสุก พงษ์ไพจิตร. (2556). ขุนช้างขุนแผน ฉบับวัดเกาะ. กรุงเทพฯ: ซิลค์เวอร์ม.
ฉวีวรรณ ประจวบเหมาะ. (2558). ถกเถียงวัฒนธรรมในงานวิจัยภาคกลาง. เชียงใหม่: ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เฉลาโฟโต้ เมืองเหลือ. (2565). ต้นฉบับ “แก้บนแม่ยาย” ผลงานจากปลายปากกาของ ตลก ป.ปากควาย. สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch?v=29m7kB-YyYs
เดลินิวส์ออนไลน์. (2567). ดราม่าแข่งเรือยาว! นักการเมืองฉุนนักพากย์ จัดมา 2 วัน ไม่เอ่ยถึงชื่อตนสักคำ. สืบค้นจาก https://www.dailynews.co.th/news/4026132/
นาตยา อยู่คง. (2542). การเปลี่ยนแปลงสถานภาพและบทบาทของลูกเขยในสังคมอีสาน. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชามานุษยวิทยา, มหาวิทยาลัยศิลปากร).
ผ่องพันธุ์ มณีรัตน์. (2525). มานุษยวิทยากับการศึกษาคติชาวบ้าน. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
มติชนออนไลน์. (2565). อาลัย “ป.ปากควาย” บรมครูลิเก ตัวโจ๊กระดับตำนานเมืองพิจิตร. สืบค้นจาก https://www.matichon.co.th/entertainment/news_3735668
แม่ไม้เพลงไทย Original. (2559). จำใจจาก-พร ภิรมย์. สืบค้นจาก https://www.youtube.com/ watch?v=M0Vl_7x8UVc
เสฐียรโกเศศ. (2515). ประเพณีเรื่องการแต่งงานบ่าวสาวของไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาพระสุเมรุ.
อรัญญา แสนสระ. (2561). นิทานพื้นบ้านกับการสืบสารภูมิปัญญาท้องถิ่น อำเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ. (ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชาภาษาไทยศึกษา, มหาวิทยาลัยบูรพา).
เอื้อมพร รักษาวงศ์. (2552). ศึกษาบทเพลงพร ภิรมย์. (ปริญญานิพนธ์ศิลปกรรมศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชามานุษยดุริยางควิทยา, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ).
Nui Chernyim. (2562). ตามติดชีวิตตลก EP.9 I อาจารย์ป.ปากควาย โจ๊กลิเกแห่งเมืองชาละวันI. สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch?v=_4PF_-1kPyE
SANOOK. (2567). "จีบเธอไม่ได้ ก็เลยจีบแม่เธอแทน" ร้องได้ยัง? เพลงฮิตเนื้อหาชวนอุ๊ย ยิ่งฟังยิ่งเพราะ. สืบค้นจาก https://www.sanook.com/music/2472781/
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
บทความหรือข้อคิดใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารอักษราพิบูลที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการ หรือ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
