ความรักในวรรณกรรมพื้นบ้าน เรื่อง “พญากง-พญาพาน”

ผู้แต่ง

  • พควรรณ ต่อประดิษฐ์ นักศึกษาหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง
  • วรารก์ เพ็ชรดี อาจารย์ประจำหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

คำสำคัญ:

พญากง-พญาพาน, ความรัก, วรรณกรรมพื้นบ้าน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ลักษณะของความรักรูปแบบต่าง ๆ ที่ปรากฏในวรรณกรรมพื้นบ้านเรื่อง พญากง-พญาพาน ตลอดจนศึกษาบทบาทของความรักที่มีผลต่อการดำเนินเรื่อง ผลการศึกษาพบความรัก 5 รูปแบบ คือ (1) ความรักภรรยามีต่อสามี (2) ความรักระหว่างพ่อกับลูก (3) ความรักระหว่างแม่กับลูก (4) ความรักระหว่างยายหอมกับพญาพาน และ (5) ความรักของพระมหากษัตริย์ที่มีต่อบ้านเมือง ความรักรูปแบบต่าง ๆ ในวรรณกรรมพื้นบ้านเรื่อง พญากง-พญาพาน ถือเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยแสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมและลักษณะนิสัยของตัวละครที่เด่นชัด ทั้งยังเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยในการดำเนินเรื่อง อีกทั้งความรักในเรื่องไม่ได้ถูกจำกัดอยู่เพียงด้านอารมณ์ แต่ยังเกี่ยวพันกับหน้าที่ บทบาท และศีลธรรมที่บุคคลในสังคมต้องปฏิบัติตาม รวมถึงการอธิบายประวัติความเป็นมาของสถานที่สำคัญอีกด้วย

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. (2506). พระปฐมเจดีย์. ใน งานประชุมเพลิงศพคุณแม่วร สาตรพันธุ์. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.

กาญจนา วิชญาปกรณ์. (2561). ความรักในสะใภ้จ้าว. วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 15(2), 1-18.

กิตติพงษ์ พลทิพย์. (2565). จิตวิทยาความรักกับวรรณกรรมพื้นบ้านอีสาน. วารสารวิชาการรัตนบุศย์, 4(2), 139-145.

ชลดา เรืองรักษ์ลิขิต. (2549). วรรณลดา: รวมบทความวิจัยและบทความวิชาการภาษาและ วรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธวัช ปุณโณทก. (2543). วิเคราะห์วรรณกรรมท้องถิ่นเชิงเปรียบเทียบ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

นนทชัย ชูวรรณรักษ์, พัชลินจ์ จีนนุ่น และปรียารัตน์ เชาวลิตประพันธ์. (2566). ปัญหาความรักชายรักชาย ในวรรณกรรมเรื่องคุณหมีปาฏิหาริย์. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 23(1), 91-117.

สายวรุณ สุนทโรทก. (2563). วรรณคดีวิจักษณ์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2556). พญากง พญาพาน วรรณกรรมอยุธยา ลูกฆ่าพ่อ สร้างสถูปล้างกรรม. สืบค้นจาก https://www.matichonweekly.com/culture/article_704986

อภิลักษณ์ เกษมผลกูล. (2558). ตำนานพญากง พญาพาน: ร่องรอยความสัมพันธ์ของชาวเมืองในภูมิภาคตะวันตกของไทย. วารสารไทยคดีศึกษา, 11(1), 219-256.

อาทิตย์ เลิศรังสรรค์. (2492). พญากง - พญาพาน. พระนคร : วรรณคดีไทย.

อิทธิพร ขำประเสริฐ. (2564). ยายหอม แห่งเมืองนครปฐม: การวิเคราะห์คุณค่าของตำนานและคติความเชื่อของชุมชน. วารสารข่วงผญา, 15(2), 30-54.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-20

รูปแบบการอ้างอิง

ต่อประดิษฐ์ พ., & เพ็ชรดี ว. (2025). ความรักในวรรณกรรมพื้นบ้าน เรื่อง “พญากง-พญาพาน”. วารสารอักษราพิบูล, 6(1), 1–16. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/APBJ/article/view/275852

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย