ชื่อช้างไทย : การวิเคราะห์ความหมายและความเชื่อ

ผู้แต่ง

  • กนกพร นาคอัง นักวิชาการอิสระ
  • พัฒน์นรี มั่งจิ๋ว นักวิชาการอิสระ
  • รักษิณา ศิริเลิศ นักวิชาการอิสระ
  • สิทธิพร ตรีนพ นักวิชาการอิสระ
  • สุชาดา เจียพงษ์ สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม

คำสำคัญ:

ช้างไทย, ความหมายของชื่อช้างไทย, ความเชื่อ

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ประเภทความหมายของชื่อช้างไทย เเละความเชื่อของชื่อช้างไทยที่ปรากฏในสถาบันคชบาลเเห่งชาติในอุปถัมภ์ (ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย) ศูนย์วังช้างเเลเพนียด เเละสื่อออนไลน์ โดยใช้กรอบเเนวคิดการวิเคราะห์ความหมายเเละความเชื่อ     จากผลการศึกษาประเภทความหมายของชื่อช้างไทย พบว่ามีจำนวน 136 ชื่อ ได้เเก่ ความหมายเกี่ยวกับคุณลักษณะพบมากที่สุด จำนวน 49 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 36.03 รองลงมาความหมายเกี่ยวกับพืช จำนวน 18 ชื่อคิดเป็นร้อยละ 13.24 ความหมายเกี่ยวกับสถานที่ สิ่งก่อสร้าง        พบจำนวน 16 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 11.76 ความหมายเกี่ยวกับศาสนาจำนวน 15 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 11.03 ความหมายเกี่ยวกับธรรมชาติเเละสิ่งเเวดล้อม จำนวน 13 ชื่อคิดเป็นร้อยละ 9.56 ความหมายเกี่ยวกับสิ่งของเครื่องใช้ จำนวน 10 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 7.35 ความหมายเกี่ยวกับมนุษย์ จำนวน 7 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 5.15 ความหมายเกี่ยวกับสัตว์จำนวน 6 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 4.41 และความหมายของชื่อช้างไทยที่พบน้อยที่สุดคือความหมายเกี่ยวกับอาหาร มีจำนวน 2 ชื่อ คิดเป็นร้อยละ 1.47 ส่วนผลการวิจัยความเชื่อของชื่อช้างไทยสะท้อนความเชื่อ 5 กลุ่ม ได้แก่ ความเชื่อเกี่ยวกับช้างเป็นสัตว์ที่มีเสน่ห์ สง่างาม เเละเป็นที่รัก ช้างเป็นสัตว์คู่บ้านคู่เมือง ช้างเป็นสัญลักษณ์เเห่งความมงคล ช้างเป็นสัตว์ที่มีบุญวาสนา และช้างเป็นสัตว์เสริมบารมีพระมหากษัตริย์ จากการวิจัยครั้งนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาความหมายเเละความเชื่อ ตลอดจนมีความรู้และเข้าใจลักษณะการตั้งชื่อช้างไทยได้เป็นอย่างดี

คำสำคัญ: ช้างไทย  ความหมายของชื่อช้าง  ความเชื่อ

เอกสารอ้างอิง

กฤติกา ชูผล. (2554). ชื่อเรือประมงในจังหวัดสมุทรสงคราม : การศึกษาตามแนวอรรถศาสตร์ชาติพันธุ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.

กิ่งแก้ว อัตถากร. (2519). คติชนวิทยา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์สหสยามพัฒนา.

จิราภรณ์ ภัทราภานุภัทร. (2528). สถานภาพการศึกษาเรื่องคติความเชื่อ. กรุงเทพ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธนสิทธิ์จันทะรี. (2550). เครื่องปั้นดินเผาขั้นพื้นฐาน. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

นงลักษณ์ ใจสมิง. (2548). การศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับช้าง : กรณีศึกษาบ้านท่าพล อำเภอวังทอง จังหวัดพิษณุโลก. คณะมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์

มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.

นพวรรณ เดชบุญ. (2553). การเตรียมวัสดุทนไฟคอร์เดียร์-มุลไลต์ โดยใช้วัตถุดิบในประเทศไทย. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ปัทมา เหมือนสมัย. (2557). คำอ้างถึงบุรุษในภาษาไทยในการอ้างถึงและพูดคุยกับสัตว์เลี้ยง วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาภาษาศาสตร์ประยุกต์. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ปัทมา เหมือนสมัย. (2562). การตั้งชื่อสุนัขในประเทศไทย : ภาพสะท้อนสังคมไทย. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 26(2),316-346.

พรเพ็ญ เหล็กดีเศษ. (2559). การตั้งชื่อเรือยาวในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์ มหาบัณฑิตมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พรรณศิริ เเจ่มอรุณ,วุฒิพงษ์ ทองก้อน,กชพร ขวัญทอง. (2557). การศึกษาเชิงคติชนวิทยา : การตั้งชื่อคลองและชื่อบ้านในเขตอำเภอบางพลี จังหวัดสมทรปราการ. มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ.

พิจิตรา พาณิชย์กุล. (2547). การศึกษาชื่อและระบบการทอซิ่นมัดหมี่ดั้งเดิมของคนไทพวน อำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี ตามแนวอรรถศาสตร์ชาติพันธุ์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ยมนา ทองใบ. (2550). การศึกษาสำนวนไทยที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อ. สารนิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิตยศกร สิทธิศักดิ์ไพบูรณ์, จรัลวิไล จรูญโรจน์, วิภากร วงศ์ไทย. (2553). การศึกษาชื่อลายผ้าแพรวาในภาษาผู้ไทยตามแนวอรรถศาสตร์ชาติพันธุ์. มหาวิทยาลัยนเรศวร สถาบันบริหารการวิจัยและพัฒนา.

วงเดือน คัยนันทน์. (2547). การตั้งชื่อไม้มงคลในภาษาไทย. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุชาดา เจียพงษ์. (2553). การศึกษาเปรียบเทียบคำบุรุษสรรพนามในภาษาไทย 4 ถิ่น. วิทยานิพนธ์

ปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.

สุชาดา เจียพงษ์. (2565). ลายผ้าทอจังหวัดพิษณุโลก : การวิเคราะห์ความหมายและความเชื่อ. วารสารศิลปศาสตร์และไทยศึกษา. 44(3), 1-14.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-11-30

รูปแบบการอ้างอิง

นาคอัง ก., มั่งจิ๋ว พ., ศิริเลิศ ร., ตรีนพ ส., & เจียพงษ์ ส. (2025). ชื่อช้างไทย : การวิเคราะห์ความหมายและความเชื่อ . วารสารอักษราพิบูล, 6(2), 1–16. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/APBJ/article/view/275516

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย