การสร้างภูมิคุ้มกันทางการคลังภาครัฐของประเทศไทย: การเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายทางเศรษฐกิจในอนาคต

ผู้แต่ง

  • ปิยะพงษ์ ปุ่นอุดม -
  • สมบูรณ์ ศิริสรรหิรัญ

คำสำคัญ:

ภูมิคุ้มกันทางการคลัง, การคลังภาครัฐ, เศรษฐกิจ, ความท้าทาย

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งเน้นการวิเคราะห์การสร้างภูมิคุ้มกันทางการคลังภาครัฐของประเทศไทยเพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายทางเศรษฐกิจในอนาคต ท่ามกลางความไม่แน่นอนที่เพิ่มขึ้นทั้งในระดับโลกและภายในประเทศ ซึ่งได้รับผลกระทบจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น ความผันผวนของตลาดการเงินโลก การเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างของเศรษฐกิจโลก และศึกษาบทเรียนจากวิกฤตเศรษฐกิจที่ผ่านมา เช่น วิกฤตต้มยำกุ้ง วิกฤตซับไพรม์ วิกฤตมหาอุทกภัย และวิกฤตโควิด-19 ที่แสดงให้เห็นถึงความเปราะบางของระบบการคลังไทย ดังนั้น การสร้างภูมิคุ้มกันทางการคลัง จึงเป็นกลไกสำคัญในการเสริมสร้างเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ โดยการจัดการรายได้และรายจ่ายอย่างมีประสิทธิภาพและการปรับนโยบายการคลังให้ยืดหยุ่นและทันสมัย ตามสถานการณ์เศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจที่อาจเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงเศรษฐกิจโลก และผลกระทบจากปัจจัยทางภูมิรัฐศาสตร์ การสร้างภูมิคุ้มกันทางการคลังที่เข้มแข็งไม่เพียงแค่ช่วยให้รัฐบาลสามารถรับมือกับวิกฤตเศรษฐกิจได้ แต่ยังช่วยให้ประเทศไทยสามารถรักษาความมั่นคงทางเศรษฐกิจในระยะยาว โดยการกำหนดนโยบายการคลังในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจและวางแผนรับมือกับความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจและความเสี่ยงทางการคลังที่อาจจะเกิดขึ้น รวมทั้งให้ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย เพื่อออกแบบมาตรการด้านการเงินการคลังเพื่อรองรับสถานการณ์วิกฤต การสร้างภูมิคุ้มกันทางการคลังภาครัฐของประเทศไทย และการเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายทางเศรษฐกิจในอนาคต

เอกสารอ้างอิง

กรกรัณย์ ชีวะตระกุลพงศ์ และคณะ.(2551).ผลกระทบของวิกฤตซับไพรม์ต่อประเทศไทย.จุฬาลงกรณ์ธุรกิจปริทัศน์,30,117-118.

ชาญชัย อุไรรัตน์.(2556).การบริหารจัดการภายใต้ภัยพิบัติทางธรรมชาติ : กรณีศึกษาการบริหารจัดการศูนย์อพยพและการช่วยเหลือผู้ประสบภัย กับวิกฤตอุทกภัย ปี พ.ศ. 2554.สถาบันพระปกเกล้า,กรุงเทพฯ.

ทศพล อภัยทาน และคณะ.(2563).ความไม่แน่นอน: ปัจจัยฉุดรั้งเศรษฐกิจไทย? .ไทยพับลิก้า.https://thaipublica.org/

/04/pier-51

ทีมข่าวเศรษฐกิจ มติชนออนไลน์.(2567).ถอดบทเรียน อุทกภัยปี’54 หยุดท่วมซ้ำซาก-ผลาญเศรษฐกิจไทย.มติชนออนไลน์. https://www.matichon.co.th/economy/news_4767443

ธีธัช เชื้อประไพศิลป์.(2563). COVID-19:ตัวจุดชนวนระเบิด CLO ของตลาดการเงินโลก? FOCUSED AND QUICK (FAQ) ธนาคารแห่งประเทศไทย, 179, 1-10.

พัศวีร์ เจียมสุชน.(2562).ความไม่แน่นอนทางการเมืองและโครงสร้างเงินทุนของกิจการ(การค้นคว้าอิสระ).มหาวิทยาลัย

ธรรมศาสตร์.กรุงเทพฯ.

วรทิพย์ มีมาก.(2543).นโยบายการคลังกับการรักษาเสถียรภาพและการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศไทย.ในการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 38 (น. 375-383).กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

โศภิต นาสืบ.(2564). รายงานผลการทบทวนผลกระทบเชิงเศรษฐกิจและสังคมจากการระบาดของโรคโควิด-19

ในระดับโลก และในประเทศไทย.สำนักงานพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ (IHPP) กองโรคไม่ติดต่อ

กรมควบคุมโรค.

เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิ.(2564).สร้างภูมิคุ้มกัน ผลักดันเศรษฐกิจไทย.ธนาคารแห่งประเทศไทย.https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/bot-magazine/Phrasiam-64-5/Special-Scoop-64-5.html

สุกัลยา ประจิตรและโชติ บดีรัฐ.(2565). ผลกระทบและแนวทางแก้ไขของภาครัฐกับสถานการณ์โควิด-19. Journal of RoiKaensarn Academi,7,381-396.

สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง สำนักงบประมาณ.(2567).รายงานความเสี่ยงทางการคลัง ประจำปีงบประมาณ 2566. https://www.fpo.go.th/main/Economic-report/Risk-of-Fiscal-Report/19494.aspx

สำนักงบประมาณของรัฐสภา. (2560). งบประมาณรายจ่ายกับความเสี่ยงต่อการขาดวินัยทางการคลัง (รายงานการวิเคราะห์ของสำนักงบประมาณของรัฐสภา ฉบับที่ 12 ปี 2560). กรุงเทพฯ: สำนักงบประมาณของรัฐสภา.

เสาวณี จันทะพงษ์ และนิธิสาร พงศ์ปิยะไพบูลย์.(2560).20 ปีวิกฤตเศรษฐกิจ 2540: บทเรียนสู่เส้นทางเศรษฐกิจที่

สมดุลและยั่งยืน.FOCUSED AND QUICK (FAQ) ธนาคารแห่งประเทศไทย, 122 (1), 1-15.

อสมา โมรา. (2561). การส่งผ่านผลกระทบจากความไม่แน่นอนของนโยบายเศรษฐกิจต่างประเทศต่อตลาดหลักทรัพย์ในประเทศไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, หลักสูตรเศรษฐศาสตร์ (เศรษฐศาสตร์ธุรกิจ), คณะพัฒนาการเศรษฐกิจ, สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์).

อสมา เหลี่ยมมุกดา.(2566).ก้าวต่อไปของเศรษฐกิจไทยท่ามกลางความไม่แน่นอน.ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ ธนาคารไทยพาณิชย์. https://www.scbeic.com/th/detail/file/product/9302/gqlth5jn09/In-focus-Thai-Economy-20241115.pdf

อุปมา ใจหงส์ และคณะ.(2565).การสร้างภูมิคุ้มกันด้านการเงินการคลังของภาครัฐเพื่อรับมือวิกฤตที่ท้าทายในอนาคต ระยะที่ 1 (รายงานการวิจัยและนวัตกรรมฉบับสมบูรณ์).สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.

Apaitan, T, P. Luangaram and P. Manopimoke (2020). “Uncertainty and Economic Activity: Does it matter for Thailand?”, PIER Discussion Paper, No. 130.

Arestis, P. (2012). Fiscal policy: a strong macroeconomic role, Review of Keynesian Economics, 1(1), 93-108.

Darby, J., Li., C., and Muscatelli V. (2004). Political uncertainty, public expenditure and growth. European Journal of Political Economy, 20(1), 153-179.

International Monetary Fund. (2013). Unconventional monetary policies-recent experience and prospects.

https://www.imf.org/en/Publications/Policy-Papers/Issues/2016/12/31/Unconventional-Monetary-Policies-Recent-Experiences-and-Prospects-PP4764

Pastor,L.,&Veronesi,P.(2012).Uncertainty about Government Policy and Stock Prices.The Journal of Finance, 67(4),1219-1264.

Svensson, J. (1998). Investment, property rights and political instability: Theory and evidence. European Economic Review, 42, 1317-1341.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

25-12-2025

รูปแบบการอ้างอิง

ปุ่นอุดม ป., & ศิริสรรหิรัญ ส. (2025). การสร้างภูมิคุ้มกันทางการคลังภาครัฐของประเทศไทย: การเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายทางเศรษฐกิจในอนาคต. สหศาสตร์: วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 25(1), 2–25. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/sahasart/article/view/277817

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ