โมเดลการเรียนการสอนเชิงผลิตภาพการสะท้อนการสร้างความเป็นพลเมืองผ่านบริบทพลเมืองในกาดหลวง เมืองเชียงตุง

ผู้แต่ง

  • ศรีสกุล ชัยเวียง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่
  • อำนาจ ขัดวิชัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่
  • เดชา ตาละนึก มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกณราชวิทยาลัย วิทยาเขตเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การสร้างความเป็นพลเมือง, การสอนเชิงผลิตภาพ, กาดหลวงเมือง เชียงตุง, สังคมศึกษา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาบริบทของกาดหลวงเมืองเชียงตุงและความสัมพันธ์เชิงโครงสร้างของพลเมืองในแต่ละชนชั้นในกาดหลวงเมืองเชียงตุง 2) พัฒนาและสร้างโมเดลการเรียนการสอนเชิงผลิตภาพการสะท้อนการสร้างความเป็นพลเมืองผ่านบริบทพลเมืองในกาดหลวง เมืองเชียงตุง โดยมีขั้นตอนดำเนินงาน 2 ระยะ ได้แก่ การเก็บข้อมูลภาคสนามจากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลซึ่งเป็นพลเมือง 3 ระดับชนชั้นในกาดหลวง และการพัฒนาและสร้างโมเดลการเรียนการสอน โดยทดลองกับกลุ่มตัวอย่างซึ่งเป็นนิสิตครุศาสตร์ที่เคยฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสะท้อนคิด การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยเชิงสถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย และการบรรยายเชิงพรรณนา

ผลการวิจัยสรุปว่า 1) ความสัมพันธ์ระหว่างชนชั้นในอดีตกับปัจจุบันของกาดหลวง เมืองเชียงตุง มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นปัจจัยหลักที่กระทบต่อวิถีชีวิตของพลเมือง แต่ในกาดหลวงเป็นตลาดขนาดใหญ่ที่ทุกชนชั้นอยู่ร่วมกันได้บนพื้นฐานของการมีคุณธรรมจริยธรรมและการยอมรับความต่างของทุกชนชั้น ตั้งแต่ในอดีตจากชนชั้นปกครองต้องการให้กาดหลวงเป็นที่สร้างการค้าเกิดรายได้ให้แก่พลเมืองทุกชนชั้น ต่อเนื่องให้เกิดความเจริญของการค้าขายแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมจากไทย จีน อังกฤษ จนเกิดศูนย์กลางระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนใหญ่ที่สุดในรัฐฉาน และยังคงอัตลักษณ์ในเชิงประวัติศาสตร์ของตนเองไว้ได้ ร่วมกับการเปิดรับวัฒนธรรมต่างเมืองสู่การปรับให้เข้ากับวิถีชีวิตในกาดหลวงจนถึงปัจจุบัน 2) การสร้างความเป็นพลเมืองเป็นแกนหลักของการสอนหมวดสังคมศึกษา และการนำแนวคิดการสอนเชิงผลิตภาพจะช่วยเสริมทักษะนิสิตครูในการออกแบบแผนการเรียนรู้ ได้แก่ 1) คิดวิเคราะห์ 2) คิดสร้างสรรค์ 3) มีผลผลิต 4) ความรับผิดชอบ ร่วมกับบูรณาการอัตลักษณ์ของวิถีพลเมืองในกาดหลวง เมืองเชียงตุง นำมาพัฒนาและสร้างเป็นโมเดลการเรียนการสอนจะส่งผลให้การสร้างพลเมืองผ่านระบบการศึกษาได้อย่างยั่งยืน

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.

กลุ่มงานยุทธศาสตร์และข้อมูลเพื่อการพัฒนาจังหวัดเชียงใหม่. (2565). สภาพทางสังคมจังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่: สำนักงานจังหวัดเชียงใหม่.

เกียรติศักดิ์ วงษ์เลี้ยง. (2565). การพัฒนาทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์เพื่อการรู้เท่าทันสังคมผ่านชุดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ประวัติศาสตร์โดยใช้พิพิธภัณฑ์เป็นฐานของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยนเรศวร.

จิราณีย์ พันมูล. (2564). การเสริมสร้างจิตสำนึกความเป็นพลเมืองดีสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ. วารสารวิชาการ มทร. สุวรรณภูมิ (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 6 (1), 109-124.

นันทพัทธ์ ชัยโฆษิตภิรมย์. (2559). การเมืองในชีวิตประจำวันของประชาชนในพื้นที่ชนบท: กรณีศึกษาในหมู่บ้านภาคกลางแห่งหนึ่ง. วารสารสหวิทยาการวิจัย: ฉบับบัณฑิตศึกษา. 5 (1), 54-61.

พรพิทักษ์ เห็มบาสัตย์ และวรรณพล พิมพะสาลี. (2563). แนวทางการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมในสังคมไทย. วารสารด้านการบริหารรัฐกิจและการเมือง. 9 (2), 63-80.

พิชาติ แก้วพวง. (2560). การคิดทางประวัติศาสตร์: ทักษะสำคัญของนักศึกษาครูสังคมศึกษา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร. 1 (2). 68-90.

ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2560). โรงเรียน 4.0: โรงเรียนผลิตภาพ, พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

ไพศาล จั่วทอง. (2558). นครเชียงตุง. เชียงใหม่: ศูนย์บริหารงานวิจัย มหาวิทยาลัย เชียงใหม่.

มณฑ์ณัทอร วุฒิวิชญานันต์. (2562). การศึกษาสภาพและปัญหาด้านคุณธรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 5. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 14 (3), 1-7.

ศิรินภา คำปัญญา และคณะ. (2564). การพัฒนาแนวทางการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมที่ยั่งยืนสำหรับนักเรียนในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1. วารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 16 (2), 189-200.

สรัสวดี อ๋องสกุล. (2542). วัฒนธรรมและการเมืองล้านนา. กรุงเทพมหานคร: ต้นอ้อ 1999.

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). ภาวะสังคมไทยไตรมาสสี่และภาพรวมปี 2566. รายงานสถิติประจำปี 2566. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

อมรรัตน์ วงศ์ศรียา. (2562). การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนในโรงเรียนคุณธรรม สพฐ.: กรณีโรงเรียนบ้านนาแมด สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานี เขต 2. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ #JSBS #มจร. พะเยา

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-21

รูปแบบการอ้างอิง

ชัยเวียง ศ., ขัดวิชัย อ., & ตาละนึก เ. (2025). โมเดลการเรียนการสอนเชิงผลิตภาพการสะท้อนการสร้างความเป็นพลเมืองผ่านบริบทพลเมืองในกาดหลวง เมืองเชียงตุง . วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ, 10(3), 181–201. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jsbs/article/view/280821