ภาวะผู้นำตามหลักพุทธธรรมของนักการเมืองท้องถิ่น เพื่อพัฒนาการบริหารงานของเทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว  อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง

พระมงคล สุนฺทรเมธี; ยุทธนา ปราณีต; ศิลาวัฒน์ ชัยวงค์

ผู้แต่ง

พระมงคล สุนฺทรเมธี หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์ วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
ยุทธนา ปราณีต หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์ วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
ศิลาวัฒน์ ชัยวงค์ หลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์ วิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การบริหารงาน, นักการเมืองท้องถิ่น , ปาปณิกธรรม, ภาวะผู้นำ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับภาวะผู้นำของนักการเมืองท้องถิ่นในการบริหารงานของเทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว 2) เปรียบเทียบความคิดเห็นของประชาชนต่อภาวะผู้นำของนักการเมืองท้องถิ่นในการบริหารงานของเทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว 3) นำเสนอภาวะผู้นำตามหลักพุทธธรรมของนักการเมืองท้องถิ่น เพื่อพัฒนาการบริหารงานของเทศบาลตำบลบ่อแฮ้ว อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง เป็นการวิจัยแบบผสมวิธี การวิจัยเชิงปริมาณเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง 381 คน โดยใช้สูตรของทาโร ยามาเน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา คือ การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติอนุมาน คือ การทดสอบค่าที และการทดสอบค่าเอฟ การวิจัยเชิงคุณภาพใช้วิธีสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 10 รูปหรือคน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการสังเคราะห์เนื้อหาข้อมูลตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย

ผลการวิจัยพบว่า 1. ระดับภาวะผู้นำของนักการเมืองท้องถิ่นในการบริหารงานของเทศบาลตำบลบ่อแฮ้วพบว่า ภาพรวมของภาวะผู้นำ 4 ด้าน อยู่ในระดับมาก ( $\bar{X}$ =3.94; S.D.=0.49) 2. ผลการเปรียบเทียบความคิดเห็นของประชาชนพบว่า ประชาชนที่มีสถานภาพและระดับการศึกษาต่างกันมีความคิดเห็นโดยรวมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 จึงยอมรับสมมติฐานการวิจัย ส่วนประชาชนที่มีเพศ อายุ อาชีพและรายได้ต่างกันมีความคิดเห็นโดยรวมไม่แตกต่างกัน จึงปฏิเสธสมมติฐานการวิจัย 3. ภาวะผู้นำตามหลักพุทธธรรมของนักการเมืองท้องถิ่นพบว่า 1) ด้านจักขุมา ผู้นำควรมีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจน ตั้งเป้าหมายในการพัฒนาชุมชนและกำหนดนโยบายที่ตอบสนองความต้องการของประชาชน 2) ด้านวิธูโร ผู้นำควรมีความเชี่ยวชาญในการปฏิบัติงาน พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง มีความรู้เกี่ยวกับระเบียบข้อบังคับการบริหารงบประมาณเพื่อการจัดการที่มีประสิทธิภาพ 3) ด้านนิสสยสัมปันโน ผู้นำควรมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี รับฟังเข้าใจปัญหาของประชาชน การสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ มีความจริงใจและความอดทน องค์ความรู้จากการวิจัย คือ ผู้นำที่ดีควรประกอบด้วย 1) มีอุดมการณ์ในการบริหารงานที่โปร่งใส 2) ใส่ใจความแตกต่าง 3) เป็นแบบอย่างที่ดีมีคุณธรรม และ 4) ส่งเสริมการศึกษาและการมีส่วนร่วม บนพื้นฐานของหลัก
ปาปณิกธรรม

เอกสารอ้างอิง

เจริญ สุระประเสริฐ. (2559). ภาวะผู้นำของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพิจิตร. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.

ชนิดาภา งามตระกูลชล. (2558). ภาวะผู้นำทางการเมืองของนักการเมืองท้องถิ่นในเมืองพัทยา: ศึกษาเฉพาะกรณีประชาชนในเขตเทศบาลเมืองหนองปรือ. สารนิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

นิติพล ภูตะโชติ. (2559). พฤติกรรมองค์กร, พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระครูปลัดธรรมจริยวัฒน์. (2558). ภาวะผู้นำ: หลักธรรมและกระบวนการเรียนรู้เพื่อสร้างสรรค์. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานาวิทยา.

พระครูวีรกิจโสภณ. (2559). ภาวะผู้นำของนายกองค์การบริหารส่วนตำบลในเขตอำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช. วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.

พระครูสังฆรักษ์เอกลักษณ์ อชิโต (นกทอง). (2566). การประยุกต์ใช้หลักทุติยปาปณิกธรรมเพื่อการพัฒนาภาวะผู้นำของนักการเมืองท้องถิ่น ในจังหวัดสมุทรสงคราม. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระปลัดเอกชัย จนฺทโชโต (คงชีวะ). (2565). พุทธบูรณาการเพื่อส่งเสริมภาวะผู้นำของนักการเมืองท้องถิ่นจังหวัดสระบุรี. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระอนุสรณ์ วชิรวํโส (เกาะน้ำใส) และคณะ. (2563). ภาวะผู้นำตามหลักทุติยปาปณิกสูตรของผู้บริหารโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา จังหวัดขอนแก่น. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น. 7 (4), 238-249.

เพ็ญภัค รัตนคำฟู. (2567). พุทธบูรณาการเพื่อส่งเสริมภาวะผู้นำทางการเมืองของนักการเมืองท้องถิ่นในการสร้างความเข้มแข็งให้แก่ภาคประชาสังคมในจังหวัดลำปาง. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 20. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

รพีพร ธงทอง. (2561). ภาวะผู้นำและวัฒนธรรมองค์การที่ส่งผลต่อการพัฒนาท้องถิ่น. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย. 13 (45), 103-114.

สาลินี รักกตัญญู. (2564). การส่งเสริมบทบาทของนักการเมืองสตรีท้องถิ่นเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในเขตภาคเหนือตอนบน. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เสนาะ ติเยาว์. (2551). หลักการบริหาร, พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เสาวนารถ เล็กเลอสินธุ์. (2561). ประสิทธิภาพการบริหารงานของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบลจังหวัดนนทบุรี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยธนบุรี. 12 (28), 187-196.