ผลของการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ที่มีต่อการรู้สารสนเทศของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2

มัลธิดา ศรีประสาท; ฉัตรวรรณ์ ลัญฉวรรธนะกร

ผู้แต่ง

มัลธิดา ศรีประสาท คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ฉัตรวรรณ์ ลัญฉวรรธนะกร คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การเรียนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้, การรู้สารสนเทศ, ชุดกิจกรรมการเรียนรู้

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 2) เพื่อเปรียบเทียบการรู้สารสนเทศก่อนกับหลังการใช้ชุดกิจกรรมของนักเรียนกลุ่มทดลอง และ 3) เพื่อเปรียบเทียบการรู้สารสนเทศหลังการใช้ชุดกิจกรรมของนักเรียนกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ภาคต้น ปีการศึกษา 2567 โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝ่ายประถม 2 ห้องเรียน จำนวน 76 คน ได้มาอย่างเจาะจง และมีการเก็บข้อมูลโดยใช้เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 2) แบบประเมินการรู้สารสนเทศ แบบมาตรประมาณค่า 3 ระดับ มีค่าความเชื่อมั่น 0.71 3) แบบวัดการรู้สารสนเทศฉบับย่อย แบบเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 12 ข้อ มีค่าความเชื่อมั่น 0.60 และ 4) แบบวัดการรู้สารสนเทศ แบบเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 18 ข้อ มีค่าความเชื่อมั่น 0.73 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติที่ใช้ในการทดสอบสมมุติฐานใช้การทดสอบค่าทีของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม และของกลุ่มทดลองก่อนและหลังการทดลอง

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนการรู้สารสนเทศหลังเรียน ( $\bar{X}$ =11.00; S.D.=3.22) สูงกว่าก่อนเรียน ( $\bar{X}$ =8.95) และค่าเฉลี่ยคะแนนการรู้สารสนเทศของผู้เรียนที่ได้รับการจัดการเรียนการสอนด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดการเรียนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ ( $\bar{X}$ =11.00) สูงกว่าผู้เรียนที่ได้รับการจัดการเรียนการสอนแบบปกติ ( $\bar{X}$ =7.42) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 จากผลการวิจัยนี้ทำให้ได้องค์ความรู้ของชุดกิจกรรมที่ช่วยส่งเสริมการรู้สารสนเทศ ซึ่งมีลักษณะที่กระตุ้นให้นักเรียนเกิดคำถาม ความคิดและลงมือเสาะแสวงหาสารสนเทศด้วยตนเองเพื่อนำมาประมวลหาคำตอบหรือข้อสรุป อีกทั้งการเพิ่มระดับการเรียนรู้ด้วยตนเองของนักเรียนซึ่งสามารถใช้กับนักเรียนประถมศึกษาได้

เอกสารอ้างอิง

กมลวรรณ กันยาประสิทธิ์. (ม.ป.ป.). 5 คุณลักษณะสำคัญของการสืบเสาะหาความรู้ (5 Essential Features of Inquiry). สืบค้นเมื่อ 30 มิถุนายน 2566, จาก http://sciedcenter.swu.ac.th/Portals/25/Documents/News/5%20Essential%20features%20of%20inquiry_Kamonwan.pdf

ชุติมา สัจจานันท์. (2 เมษายน 2556). การรู้สารเทศ: แนวคิด การศึกษาและวิจัยในประเทศไทยและกลุ่มประชาคมอาเซียน. สืบค้นเมื่อ 20 ธันวาคม 2564, จาก https://drive.google.com/file/d/112F7RUkiU1zRKkQ3V3gEul6Yg7ZJkxpT/view?usp=sharing

ญาดา ศรีอรุณ. (2557). การศึกษาบทบาทครูสังคมศึกษาที่มีต่อการเสริมสร้างการรู้สารสนเทศของนักเรียนมัธยมศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ณเอก อึ้งเสือ. (2555). การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยีเรื่อง งานประดิษฐ์ใบตอง สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยบูรพา.

นวลจันทร์ บุญหนู และคณะ. (2556). พฤติกรรมการแสวงหาสารสนเทศเพื่อการจัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์ของนักเรียนโรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์. วารสารบรรณศาสตร์ มศว. 6 (1), 36-47.

พรพรรณ บุญนำ และรสริน เจิมไธสง. (2562). การจัดการเรียนรู้แบบสืบสอบเพื่อพัฒนาความสามารถในการรู้สารสนเทศ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. วารสาร Veridian E-Journal, Silpakorn University สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ. 12 (1), 839-848.

เยาวนา สิทธิเชนทร์. (2560). การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนทักษะปฏิบัติของแฮร์โรว์ เรื่องงานประดิษฐ์จากวัสดุเหลือใช้ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสงขลา

เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย. (ม.ป.ป.). คู่มือสำหรับพ่อแม่เพื่อเผยแผ่ความรู้ด้านการดูแลและพัฒนาเด็ก ตอนเด็กวัยเรียน 6-12 ปี. กรุงเทพมหานคร: ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย สมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย.

สุกานดา จงเสริมตระกูล. (2556). ระบบการเรียนแบบกลุ่มสืบสอบบนแหล่งทรัพยากรด้านการศึกษาแบบเปิดเพื่อส่งเสริมการรู้สารสนเทศดิจิทัลและการรับรู้ทางจริยธรรมทางสารสนเทศของนิสิตนักศึกษาครุศาสตร์ศึกษาศาสตร์. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุมาลี เชื้อชัย. (2560). การเปรียบเทียบการสอนแบบสืบสอบ (5E) กับการสอนโดยใช้สถานการณ์จำลองที่มีต่อความสามารถในการรู้เท่าทันสื่อของนิสิตระดับปริญญาตรี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. วารสารวิจัยทางการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 12 (1), 241-254.

อัชรา เอิบสุขสิริ. (2562). จิตวิทยาสำหรับครู, พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อารยา ดอกรักษ์. (2555). การสร้างแบบจำลองหลักสูตรวิชาการรู้สารสนเทศสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ของโรงเรียนสังกัดสำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร. ปริญญานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

อุทุมพร ชื่นวิญญา. (2554). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนที่ผสมผสานรูปแบบ INFOHIO DIALOGUE และกระบวนการการเรียนรู้แบบสืบสอบเพื่อเสริมสร้างการรู้สารสนเทศของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Association of College and Research Libraries. (11 January 2016). Framework for Information Literacy for Higher Education. Retrieved September 22, 2020, from http://www.ala.org/acrl/standards/ilframework

Bruner, J. S. (1966). Toward a Theory of Instruction. Cambridge, MA: The Belknap Press of Harvard University Press.

Dewey, J. (1938). Experience and Education. New York: Touchstone.

Eastwell, P. (2006). Levels of Enquiry. Science Education Review. 5 (2), 61-63.

Partnership for 21st Century Skills. (12 September 2009). P21 Framework Definitions. Retrieved September 18, 2020, from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED519462.pdf

Piaget. J. (1952). The Original of Intelligence in Children. New York: International University Press.

Vance, T. (2016). Trends in Third Grade Reading Proficiency: An Analysis of DC CAS Results (2007-2014). Washington, DC: DC Action for Children.

Vygotsky, L. S. (1978). Mind in Society: The Developmental of Higher Psychological Process. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Wilson, C., et al. (2011). Media and Information Literacy: Curriculum for Teachers. Paris: The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.