แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชน

ผู้แต่ง

  • สุภาวดี มาศบาง หลักสูตรการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
  • ทักษ์ อุดมรัตน์ หลักสูตรการศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

คำสำคัญ:

การจัดการศึกษา , ทักษะอาชีพ, การเรียนรู้โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน, วิทยาลัยชุมชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชน 2) เพื่อเสนอแนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชน 3) เพื่อประเมินแนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ บุคลากรระดับบริหารของสถาบันวิทยาลัยชุมชน ผู้อำนวยการและฝ่ายบริหารวิทยาลัยชุมชน ผู้สอน ผู้เรียน ผู้สำเร็จการศึกษา และชุมชนที่มีส่วนได้ส่วนเสียกับการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพในพื้นที่จังหวัดพิจิตรและจังหวัดอุทัยธานี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงลึก และแนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชน โดยใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) วิทยาลัยชุมชนมีการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนที่มีองค์ประกอบที่สามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม จากวิกฤตการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 แต่ยังไม่สามารถตอบสนองการเกิดอาชีพชุมชนเพื่อสร้างรายได้และการจัดการศึกษาที่ต่อเนื่องเชื่อมโยง 2) แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานอาชีพชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชนด้วยแนวทาง EVC คือ (1) การศึกษาในระบบบนฐานชุมชน (2) การศึกษานอกระบบบนฐานอาชีพชุมชน (3) การศึกษาตามอัธยาศัยบนฐานรายได้ชุมชน ซึ่งมีองค์ประกอบ คือ (1) นโยบาย (2) หลักสูตร (3) การจัดการเรียนการสอน ประกอบด้วยด้านจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ด้านผู้สอน ด้านสื่อและอุปกรณ์ ด้านการวัดและประเมินผล (4) การสนับสนุน (5) เป้าหมาย ด้วยการขับเคลื่อนด้วยกระบวนการเรียนรู้ที่ต้องอาศัยทฤษฎีการเรียนรู้หลักเพื่อให้การจัดการศึกษาประสบความสำเร็จ คือ การเรียนรู้โดยใช้ชุมชนเป็นฐาน การเรียนรู้แบบนำตนเอง การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม 3) การประเมินโดยผู้ทรงคุณวุฒิมีฉันทามติร่วมกันยอมรับในเหตุผลและกระบวนการของแนวทางการจัดการศึกษาดังกล่าว องค์ความรู้จากการวิจัย คือ การได้แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะอาชีพฐานชุมชนโดยวิทยาลัยชุมชนข้างต้น

References

กระทรวงศึกษาธิการ. (2542). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542. กรุงเทพมหานคร: สยามสปอร์ต ซินดิเคท.

กล้า ทองขาว. (ม.ป.ป.). การจัดการศึกษาฐานชุมชน (Community-based Education Management = CBEM). สืบค้นเมื่อ 21 กุมภาพันธ์ 2566, จาก www.dpu.ac.th/ces/download.php?filename=1377584927.do cx

กัญญาณัฐ สิมสวัสดิ์ (2565). การจัดการเรียนรู้โดยชุมชนเป็นฐาน: กลยุทธ์การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19. วารสารวิจัยศรีล้านช้าง. 2 (6), 47-55.

จินดารัตน์ โพธิ์นอก. (7 ธันวาคม 2561). การจัดการศึกษาฐานชุมชน. เดลินิวส์, น. 22.

ธงชัย สมบูรณ์. (2547). วิทยาลัยชุมชน. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

บัลลังก์ โรหิตเสถียร. (4 มกราคม 2566). นโยบายและจุดเน้นของกระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567. สืบค้นเมื่อ 29 พฤษภาคม 2567, จาก https://moe360.blog/2023/01/04/policy-and-focus-moe-fiscal-year-2024/

ปรัชญา เวสารัชช์. (2545). หลักการจัดการศึกษา. ใน ชุดฝึกอบรมผู้บริหาร: ประมวลสาระ, หน้า 8-9. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานปฏิรูปการศึกษา.

พิณสุดา สิริธรังศรี. (2555). การศึกษาที่ฟังเสียงประชาชน. ใน การจัดการศึกษาแบบมีส่วนร่วมขององค์กรในชุมชนการศึกษาฐานรากทางเลือกประเทศไทย, หน้า 12-38. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมทางการศึกษา วิทยาลัยครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

โยธิน บุญเฉลย. (2556). รูปแบบการบริหารจัดการศูนย์ไทใหญ่ศึกษาของวิทยาลัยชุมชนแม่ฮ่องสอน. ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช.

วิจารณ์ พานิช (2555). วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์.

วิวัฒน์ คติธรรมนิตย์ และกรเกษ ศิริบุญยอด. (2552). คมทัศน์: ทางวิวัฒน์วิทยาลัยชุมชน เล่ม 1. พิมพ์เนื่องในการประชุมสัมมนาเรื่องวิทยาลัยชุมชน: ทางเลือกอุดมศึกษาเพื่อปวงชน. กรุงเทพมหานคร: สำนักบริหารงานวิทยาลัยชุมชน สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา.

ศุภากร เมฆขยาย. (2564). รูปแบบการจัดการศึกษาที่มุ่งเน้นทักษะอาชีพของสถานศึกษาในเขตพื้นที่สูงและถิ่นทุรกันดาร สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารคุรุสภาวิทยาจารย์. 2 (2), 93-106.

สถาบันวิทยาลัยชุมชน. (ม.ป.ป.). ปรัชญา หลักการ วิสัยทัศน์ พันธกิจ. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2564, จาก https://www.iccs.ac.th/about_us.php?aboutus_id=4

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

สำนักบริหารวิทยาลัยชุมชน. (2548). แนวทางการบริหารจัดการวิทยาลัยชุมชน ปรับปรุงครั้งที่ 1 พ.ศ. 2548. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์.

#JSBS วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-07-20