การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้สูงอายุ อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย

Waraduang Sommanasak; Jumpol Nimpanich; Phatthareephan Phanthu

Authors

Waraduang Sommanasak Faculty of Political Science and Public Administration, Chiang Rai Rajabhat University
Jumpol Nimpanich Faculty of Political Science and Public Administration, Chiang Rai Rajabhat University
Phatthareephan Phanthu Faculty of Political Science and Public Administration, Chiang Rai Rajabhat University

Keywords:

Model Development, Knowledge Management, Local Wisdom, Elderly

Abstract

The research article aims (1) to study the issues in managing the local wisdom of the elderly in Wiang Chai District, Chiang Rai Province, (2) to explore the components of managing this local wisdom, and (3) to develop a model for managing the local wisdom of the elderly. This research employs a mixed method approach, utilizing in-depth interview and focus group discussion with 32 informants for qualitative research, followed by a content analysis. For the quantitative research, a questionnaire is conducted with 300 participants and then analyzes data by using frequency distribution, percentage, mean, standard deviation, and exploratory factor analysis.

The findings reveal that (1) in Wiang Chai District, Chiang Rai Province, there are significant issues in managing the local wisdom of the elderly. The state agencies do not prioritize, lack of systematic collection and dissemination of this wisdom, leading to a decrease in its transmission and learning among the younger generations. (2) The components of managing the local wisdom of the elderly consist of exploring knowledge, creating and seeking knowledge, organizing knowledge systematically, sharing and exchanging knowledge, and applying knowledge for benefits. (3) The model for managing the local wisdom of the elderly consists of the context of local wisdom in Wiang Chai District, input factors, processes, outputs, outcomes, and benefits to be gained. The research highlights that the management of local wisdom of the elderly needs improvements, focusing on using technology and modernizing the storage of local knowledge to perpetuate and develop knowledge within the community, and support the elderly in sharing their knowledge with the younger generations.

Downloads

Download data is not yet available.

References

จันติมา จันทร์เอียด. (2564). รูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านหัตถกรรมเครื่องจักสาน: กรณีศึกษาวิสาหกิจชุมชนจังหวัดสงขลา. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. 38 (2), 139-167.

จินต์ประวีร์ เจริญฉิม และสิริชัย ดีเลิศ. (2563). กระบวนการถ่ายทอดภูมิปัญญาของผู้สูงอายุสู่ชุมชนและสังคมที่ยั่งยืน. วารสารปาริชาต มหาวิทยาลัยทักษิณ. 33 (2), 152-167.

จิรายุ สุวรรณศรี. (2565). ศึกษาความต้องการบริการทางการแพทย์และการสาธารณสุขของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอน้ำขุ่น จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยการจัดการและเทคโนโลยีอีสเทิร์น. 19 (2), 15-29.

โชติกา สิงหาเทพ และคณะ. (2561). บทบาทของผู้สูงอายุในการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ. รายงานการวิจัย. สำนักวิจัยและพัฒนา สถาบันพระปกเกล้า.

ณัฏฐชัย จันทร์ทิพย์ และคณะ. (2565). การส่งเสริมเทคโนโลยีคอลเซ็นเตอร์ (Call Center) การดูแลสุขภาพและการจัดการชีวิตของผู้สูงอายุยุค 5G. วารสารรัฐประศาสนศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. 5 (1), 65-80.

ณัฏฐวัฒน์ แซงภูเขียว. (2563). แนวทางการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นของสังคมผู้สูงอายุ กรณีศึกษาโรงเรียนสร้างสุข-ผู้สูงวัย ตำบลบ้านติ้ว อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสารวิชาการและวิจัยมหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. 10 (2), 55-67.

ณัฐพล ยศพล และอรวรรณ เสี่ยงบุญ. (2565). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุต่อการเข้าถึงบริการทางทันตกรรม โรงพยาบาลนาดูน อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิชาการทางการพยาบาลและวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2 (2), 32-45.

ปิยะนุช เรืองโพน. (2564). รูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาผู้สูงอายุสำหรับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กรณีศึกษาเทศบาลนครสกลนคร. วารสารชุมชนวิจัย. 15 (4), 42-56.

พระธวัชชัย อานนฺโท และคณะ. (2565). การเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของผู้สูงอายุในการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่เยาวชนของตำบลแม่ปืม อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา. วารสารวิจยวิชาการ. 5 (3), 35-48.

ระบบสถิติทางการทะเบียน. (2566). รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทยปี พ.ศ. 2565. กรุงเทพมหานคร: สำนักบริหารและพัฒนาเทคโนโลยีการทะเบียน กรมการปกครอง.

ระพีพรรณ จันทรสา. (2565). การยกระดับเศรษฐกิจชุมชนจากภูมิปัญญาท้องถิ่นการทอเสื่อกกโดยใช้นวัตกรรม กรณีศึกษาตำบลโพนงาม อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์. 7 (1), 843-854.

ลักษณา เกยุราพันธ์. (2561). รูปแบบการจัดการความรู้ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมท้องถิ่น กรณีศึกษา: อำเภอปากพลี จังหวัดนครนายก. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ สาขาวิชามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 13 (2), 75-85.

สถิติงานทะเบียนราษฎร์. (2564). ข้อมูลจำนวนประชากรผู้สูงอายุอำเภอเวียงชัย พ.ศ. 2564. เชียงราย: สถิติงานทะเบียนราษฎร์.

สำนักงานสถิติจังหวัดเชียงราย. (2564). รายงานสถิติประชากรผู้สูงอายุจังหวัดเชียงราย พ.ศ. 2564. เชียงราย: สำนักงานสถิติจังหวัดเชียงราย.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). รายงานสถิติจำนวนประชากรผู้สูงอายุ พ.ศ. 2564. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ.

สุรดา แก้วศรีหา และเอกราช โฆษิตพิมานเวช. (2565). การพัฒนาแหล่งเรียนรู้ในชุมชนบนฐานของทุนวัฒนธรรมเพื่ออนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น. วารสารมณีเชษฐาราม. 5 (2), 237-251.

อุทิศ บำรุงชีพ และคณะ. (2565). การพัฒนารูปแบบศูนย์วิจัยนวัตกรรมและฝึกอบรมเพื่อสืบสานภูมิปัญญาผู้สูงอายุสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก. วารสารนวัตกรรมการจัดการศึกษาและการวิจัย. 4 (2), 189-204.

Hair, et al. (2010). Multivariate Data Analysis, 7th ed. New York: Pearson.