รูปแบบการเสริมพลังสุขภาวะของผู้สูงวัยชาวไทใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่ด้วยวัฒนธรรมก๋านก๋ำศีลนอนจอง

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสุขภาวะของผู้สูงวัยชาวไทใหญ่ ศึกษากิจกรรมส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงวัยชาวไทใหญ่กับวัฒนธรรมก๋านก๋ำศีลนอนจอง และนำเสนอรูปแบบการเสริมพลังสุขภาวะของผู้สูงวัยชาวไทใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่กับวัฒนธรรมก๋านก๋ำศีลนอนจอง เก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร สัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 28 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการศึกษาพบว่า 1) สภาพปัญหาสุขภาวะของผู้สูงวัยที่เสื่อมลงตามธรรมชาติทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม สภาพแวดล้อมและสติปัญญา มีโรคที่เกิดขึ้น คือ สายตาพร่ามัว ปวดเมื่อย ความดันโลหิตสูง เบาหวาน หัวใจ ภาวะซึมเศร้า เป็นต้น 2) กิจกรรมส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงวัยชาวไทใหญ่กับวัฒนธรรมก๋านก๋ำศีลนอนจอง ดำเนินตามหลักภาวนา 4 ประกอบด้วยกิจกรรมการดูแลตนเองด้านกายภาพ เช่น การเดินจงกรม กิจกรรมการดูแลตนเองด้านสัมพันธภาพกับผู้อื่น เช่น การรักษาศีล กิจกรรมการดูแลสภาวะจิตใจตนเอง เช่น การทำสมาธิ และกิจกรรมการคิดพิจารณาทุกสิ่งอย่าง เช่น การฟังธรรม และ 3) รูปแบบการเสริมพลังสุขภาวะของผู้สูงวัยชาวไทใหญ่ที่เข้ามาปฏิบัติธรรมในวัฒนธรรมก๋านก๋ำศีลนอนจอง ผู้สูงวัยมีความสามารถใช้ปัญญา มีอำนาจในการตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ ด้วยตนเอง ได้แก่ 1) การเสริมพลังในการคิดวิเคราะห์ 2) การเสริมพลังในการแก้ไขปัญหา 3) การเสริมพลังในการตัดสินใจ และ 4) การเสริมพลังในการควบคุมตนเอง องค์ความรู้จากการวิจัย พบว่า ปัจจัยที่ส่งเสริมให้การเสริมพลังสุขภาวะของผู้สูงวัยชาวไทใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่มีความสำเร็จ ได้แก่ การที่ผู้สูงวัยมีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา มีการถือศีล ปฏิบัติธรรม สวดมนต์เช้าเย็นที่บ้านทุกวัน เข้าวัดฟังธรรมในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาเป็นประจำ รวมถึงเข้าร่วมวัฒนธรรมก๋านก๋ำศีลนอนจอง ทำให้ผู้สูงวัยมีความตั้งใจที่จะเข้าร่วมกิจกรรมจึงมีการดูแลสุขภาพให้พร้อมอยู่เสมอ