รูปแบบการสื่อสารเพื่อการพัฒนาเกษตรกรปราดเปรื่องรุ่นใหม่จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1. เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของการสื่อสารเพื่อการพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ในจังหวัดเชียงราย 2. เพื่อศึกษารูปแบบการสื่อสารการเกษตรเพื่อการพัฒนาเกษตรกรปราดเปรื่องรุ่นใหม่ในจังหวัดเชียงราย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร นักวิชาการ เกษตรกรต้นแบบ เกษตรกรปราดเปรื่องรุ่นใหม่และเกษตรกรรุ่นใหม่ จำนวน 33 คน เครื่องมือการวิจัย คือ แบบการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง แบบสนทนากลุ่มและแบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม จากนั้น นำข้อมูลที่ผ่านการจำแนกมาวิเคราะห์และตีความ

ผลการวิจัย พบว่า 1) สภาพปัจจุบันการสื่อสารประกอบด้วย (1) ผู้ส่งสารและผู้รับสารมีการสื่อสารแบบทางเดียวและสองทาง (2) สารที่เกี่ยวข้องกับการเกษตรและสารที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเกษตร (3) ช่องทางการสื่อสาร ได้แก่ สื่อบุคคล สื่อกิจกรรม สื่อเฉพาะกิจและสื่อใหม่ (4) การสื่อสารแบบมีส่วนร่วมโดยใช้การสื่อสารทุกช่องทางและการสื่อสารแบบกระจายอำนาจ (5) สำหรับเครื่องมือหรือสื่อที่ใช้ในการเรียนรู้แบบนำตนเอง ได้แก่ สื่อบุคคล สถาบันการศึกษา สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อออนไลน์ การฝึกอบรม การศึกษาดูงานและการเข้าร่วมแข่งขันนำเสนอโมเดลทางธุรกิจ 2) รูปแบบการสื่อสารการเกษตรประกอบด้วย (1) คุณลักษณะของผู้ส่งสาร คือ ผู้จัดการการเรียนรู้ พี่เลี้ยงและที่ปรึกษา (2) คุณลักษณะของเกษตรกรรุ่นใหม่ คือ พึ่งพาตนเอง เข้าหาโอกาส การบริหารจัดการ เป็นต้นแบบ ใฝ่เรียนรู้ ปรับตัวและปฏิบัติ มีความรับผิดชอบ สานสัมพันธ์เครือข่าย เข้าถึงเทคโนโลยีและภูมิปัญญา และมีความสามารถในการถ่ายทอด (3) กลยุทธ์การสื่อสาร ได้แก่ การใช้กลยุทธ์การสร้างสาร กลยุทธ์การนำเสนอสารและกลยุทธ์การใช้สื่อ องค์ความรู้จากการวิจัยพบว่า รูปแบบการสื่อสารเพื่อพัฒนาเกษตรกรปราดเปรื่องรุ่นใหม่ประกอบด้วยคุณลักษณะและบทบาทของผู้ส่งสารและเกษตรกรรุ่นใหม่ องค์ประกอบการสื่อสาร กลยุทธ์การสื่อสาร การสื่อสารแบบมีส่วนร่วมและเครื่องมือหรือสื่อที่ใช้ในการเรียนรู้แบบนำตนเอง