บทบาทผู้นำชาวไทลื้อในการส่งเสริมประเพณีและพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาพัฒนาการประเพณีและพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนาของชาวไทลื้อล้านนา 2) เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการส่งเสริมประเพณีและพิธีกรรมของชาวไทลื้อล้านนา และ 3) เพื่อศึกษาบทบาทผู้นำชาวไทลื้อในการส่งเสริมประเพณีและพิธีกรรมทางพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกและแบบสนทนากลุ่ม ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 45 รูป/คน แบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ ผู้นำฝ่ายสงฆ์ ผู้นำฝ่ายฆราวาสและผู้เข้าร่วมสนทนากลุ่ม โดยใช้วิธีการสุ่มแบบเจาะจง การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาและการวิเคราะห์เปรียบเทียบเหตุการณ์เพื่อนำเสนอผลการวิจัย

ผลการวิจัย พบว่า 1) พัฒนาการของประเพณีและพิธีกรรมทางแบ่งเป็น 3 ยุค คือ (1) ยุคที่อพยพมาจากสิบสองปันนา (2) ยุคเริ่มสร้างบ้านแปงเมืองที่เชียงคำ (3) ยุคสังคมปัจจุบัน 2) ปัญหาและอุปสรรคแบ่งเป็น 3 ประการ คือ (1) ด้านบุคคล (2) ด้านงบประมาณ (3) ปัญหาด้านการทำงาน 3) บทบาทผู้นำชาวไทลื้อ ด้านผู้นำฝ่ายสงฆ์มีบทบาทในการวางแผนและส่งเสริมประเพณีและพิธีกรรมอย่างต่อเนื่อง ส่วนแนวทางในการพัฒนาและส่งเสริมควรพัฒนาเป็นหลักสูตรและส่งเสริมการวิจัย สำหรับผู้นำฝ่ายฆราวาสมีบทบาทในการส่งเสริมให้ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานราชการและเอกชน ส่วนแนวทางการพัฒนาและการส่งเสริมควรบูรณาการความร่วมมือระหว่างภาครัฐกับภาคเอกชนอย่างเป็นระบบ องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัย คือ ปัจจัยภายใน + ปัจจัยภายนอก = ทรัพยากรในชุมชุน + ภาครัฐและเอกชนต้องเป็นผู้ให้คำแนะนำ ชี้แนะและดูแล เพื่อช่วยชุมชนในการประสานงานกับหน่วยงานภายนอกเพื่อส่งเสริมประเพณีและพิธีกรรมของชาวไทลื้อให้ยั่งยืน