บทบาทและหน้าที่ของพระธรรมทูตจากอดีตสู่ปัจจุบัน
คำสำคัญ:
บทบาท, หน้าที่, พระธรรมทูต, สมณทูต, ศาสนทูตบทคัดย่อ
พระธรรมทูตมีบทบาทและหน้าที่สำคัญในการเผยแผ่หลักธรรม เป็นผู้นำในการฟื้นฟูพระพุทธศาสนา พร้อมทั้งเป็นผู้ส่งเสริมการเรียนรู้และสร้างความสามัคคีให้แก่ชุมชนด้วยการนำหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนามาเป็นแกนกลางในการพัฒนา มีบทบาทและหน้าที่ในฐานะเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้าในการทำงานด้านพระพุทธศาสนาเพื่อสังคมทั้งในประเทศและต่างประเทศ ดังนั้น หน้าที่การเผยแผ่งานด้านพระพุทธศาสนาของพระธรรมทูตจึงต้องยึดหลักปฏิบัติตามแนวทางของพระธรรมทูตต้นแบบ ตั้งแต่ครั้งสมัยพุทธกาลและหลังพุทธกาลที่จำแนกเป็น 9 สายในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช กระทั่งพัฒนาเป็นแม่กองงานพระธรรมทูต 9 สาย ที่เน้นการทำงานใน 6 ด้าน ที่เรียกว่า การบริหารกิจการคณะสงฆ์ไทย นอกจากนี้ ยังต้องประยุกต์เทคโนโลยีอันทันสมัยในปัจจุบันมาใช้เพื่อการสืบต่ออายุพระพุทธศาสนาให้ยืนยาวและเป็นประโยชน์เกื้อกูลและความสุขแก่ชาวโลกตามกำลังความสามารถ โดยไม่ทิ้งหลักการ คือ พระธรรมวินัย องค์ความรู้ใหม่ คือ 1) การยึดหลักการดั้งเดิมในสมัยพุทธกาลและสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช 2) การพัฒนารูปแบบองค์กรการทำงานที่เรียกว่า แม่กองงานพระธรรมทูตที่สอดคล้องกับสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช 3) การบริหารกิจการคณะสงฆ์ 6 ด้าน ซึ่งเป็นกรอบทำงานของพระธรรมทูตภายใต้แนวคิดพระราชบัญญัติคณะสงฆ์
References
โกศล วงศ์สวรรค์ และคณะ. (2537). ปัญหาสังคม. กรุงเทพมหานคร: อมรการพิมพ์.
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช). (2551). พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์: คำวัด: อธิบายศัพท์และความหมายที่ชาวพุทธควรรู้. กรุงเทพมหานคร: สถาบันบันลือธรรม.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). งานพระธรรมทูตในพระธรรมทูตในต่างประเทศ, พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2552). กาลานุกรม. กรุงเทพมหานคร: ผลิธัมม์.
พระมหาดาวสยาม วชิรปญฺโญ. (2557). ประวัติพระพุทธศาสนาในอินเดีย, พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: เอกพิมพ์ไท.
พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2484. (14 ตุลาคม 2484). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 58. หน้า 1391-1410.
พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535. (4 มีนาคม 2535). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 109 ตอนที่ 16. หน้า 5-11.
พระราชวรมุนี (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2543). บุญเป็นที่สุดแห่งการสร้างสรรค์ชีวิต. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภาและบันลือธรรม.
พระวิสุทธิภัทรธาดา (ประสิทธิ์ พรหฺมรํสี). (2547). พระราชบัญญัติคณะสงฆ์และกฎมหาเถรสมาคม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พิสิฏฐ์ โคตรสุโพธิ์. (2543). รูปแบบการจัดการศึกษาและการเผยแผ่ศาสนธรรมกรณีศึกษา: วัดศรีโสดา ตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 4. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2543). รายงานสัมมนาโครงการฟื้นฟูพระพุทธศาสนาในประเทศอินเดีย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
เสถียร โพธินันทะ. (2537). ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะ ภาค 2. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.