การห้ามพระภิกษุสามเณรเกี่ยวข้องกับการเมือง พ.ศ. 2538: ทัศนะเชิงวิพากษ์ภายใต้หลักการ ความจริงและความคิด

บทคัดย่อ

          บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของพระสงฆ์กับการเมืองในบริบทของพระพุทธศาสนาไทย โดยใช้การศึกษาจากเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษา พบว่า ข้อมูลการห้ามพระสงฆ์ยุ่งเกี่ยวทางการเมืองเกิดขึ้นครั้งแรก เมื่อปี พ.ศ. 2517 และครั้งที่สองในปี พ.ศ. 2538 เพื่อควบคุมพระสงฆ์ต่อประเด็นและการมีส่วนร่วมทางการเมือง แต่ข้อเท็จจริงที่ปรากฏตามแนวคิดพระพุทธศาสนา ไม่ได้มีข้อห้ามหรือกฎ มีเพียงวินัยห้ามเข้ากองทัพหรือหลักมหาปเทส 4 ที่ใช้เป็นเกณฑ์ในการวินิจฉัยต่อประเด็นดังกล่าว ประวัติศาสตร์ทางการเมืองในอดีต ได้แก่ พระฝาง มหาดาสมเด็จพระพนรัตน์ ครูบาศรีวิชัย พระพิมลธรรม สันติอโศก พุทธทาสภิกขุ กิตฺติวุฑฺโฒภิกขุ พระมหาอภิชาติ ปณฺณจนฺโท พระพุทธอิสระ ล้วนมีแนวคิดและพฤติการณ์ที่เนื่องด้วยการเมืองทั้งสิ้น ดังนั้น การห้ามจึงเป็นการย้อนแย้งกับหลักการและข้อเท็จจริงในทางประวัติศาสตร์และสิทธิขั้นพื้นฐานในการแสดงออกตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย