บูรณาการคุณค่าของพระธาตุพนมที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิต ตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาทของประชาชนจังหวัดนครพนม

Main Article Content

พระครูปริยัติธรรมากร ฐานวโร (ทิพมาลา)
อุทัย กมลศิลป์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติพัฒนาการและคุณค่าของพระธาตุ 2) ศึกษาการดำเนินชีวิตตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท 3) บูรณาการคุณค่าของพระธาตุพนมที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท และ 4) เสนอองค์ความรู้เกี่ยวกับคุณค่าของพระธาตุพนมที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท การสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มพระสังฆาธิการ จำนวนทั้งสิ้น จำนวน 10 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา นำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลจากการวิจัย พบว่า
1. ประวัติพัฒนาการและคุณค่าของพระธาตุ สร้างขึ้นตามตำนานอุรังคธาตุนิทาน เมื่อพระธาตุหนองคายพังถล่มลงแม่น้ำโขง จึงได้สร้างพระธาตุพนมขึ้นมา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 8 เป็นพระเจดีย์ที่ใช้บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าส่วนอก
2. การดำเนินชีวิตตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท มีการดำเนินการตามขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงาม ประกอบด้วยฮีต 12 คลอง 14 มีจุดศูนย์รวมทางด้านจิตใจใจอยู่ที่พระธาตุพนม อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม
3. บูรณาการคุณค่าของพระธาตุพนมที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาทพระธาตุพนมเป็นเอกลักษณ์ของชาวพุทธที่มีความเชื่อว่า บุคคลใดก็ตามที่ได้ไปสักการะบูชาจะทำให้ตนเองและครอบครัวมีชีวิตที่ดีขึ้นตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาทโดยบูชา 2 ประการ ได้แก่ อามิสบูชา เป็นการบูชาด้วยวัตถุสิ่งของ และปฏิบัติบูชา เป็นการบูชาด้วยการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานตามอิทธิพลการบอกกล่าวเล่าแจ้งจากรุ่นสู่รุ่น
4. ได้องค์ความใหม่ที่ได้เรียกว่า “AEW MODEL” A = Avail คือ คุณค่า เกิดจากการบูชาพระธาตุพนม, E = Effect คือ อิทธิพล ตามแนวความคิด ความเชื่อ ความศรัทธา และพฤติกรรม, W = Way of life คือ การดำเนินชีวิตของปัจเจกชน สังคม ชุมชน สาธารณชนมีความสงบร่วมเย็น
มีระเบียบวินัย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ฐานวโร (ทิพมาลา) พ., & กมลศิลป์ อ. . (2024). บูรณาการคุณค่าของพระธาตุพนมที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิต ตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาทของประชาชนจังหวัดนครพนม. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 11(1), 346–360. สืบค้น จาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jg-mcukk/article/view/268770
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร. (2553). การอนุรักษ์โบราณสถาน : การขึ้นทะเบียนโบราณสถาน. กรุงเทพฯ: กระทรวงวัฒนธรรม.

เทพพร มังธานี. (2541). มงคลชีวิต. กรุงเทพฯ: เลี่ยงเชียง.

พระคัมภีรถูปวงศ. (2511). ตํานานว่าด้วยการสร้างพระสถูปเจดีย์. พระนครศรีอยุธยา: นนทชัย.

พระชุติพนธ์ อานนฺโท (นามสมุทร). (2552). อิทธิพลของเจดียในพระพุทธศาสนาที่มีผลต่อสังคมไทย. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมโมลี (วิลาศ ญาณวโร, ป.ธ.9). (2525). โลกทีปนี. กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า.

พระมหาประสพฤกษ จารุวาโท (รัตนยงค). (2550). การศึกษาเชิงวิเคราะห์แนวความคิดเรื่องการบูชาในพระพุทธศาสนา. (วิทยานิพนธพุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหามนตรี วลฺลโภ (ปอมสุข). (2546). อิทธิพลของวัตถุมงคลที่มีตอสังคมไทยในปจจุบัน. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาสมชาย ธีรปภาโส (บุญเกลี้ยง). (2546). การศึกษาเชิงวิเคราะห์ความเชื่อเรื่องพระบรมสารีริกธาตุในสังคมไทย. (วิทยานิพนธพุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬา ลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชปรีชาญาณมุนี (นวน เขมจารี). (2542). สมณศักดิ์ก่อนมรณภาพเป็น พระธรรมปริยัติมุนี ประวัติพระมหาธาตุ (เจดีย) กลางน้ำ อำเภอเมืองหนองคาย. หนองคาย: มิตรไทย.

ศ. ธรรมรัตน์. (2551). พระบรมธาตุศักดิ์สิทธิ์. กรุงเทพฯ: มิตรสัมพันธ์กราฟฟิค.

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. (2513). ตำนานพระพุทธเจดีย์. ธนบุรี: รุ่งวัฒนา.