บูรณาการคติความเชื่อที่ปรากฏในประเพณีบุญผะเหวด ตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาทเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับคติความเชื่อในประเพณีบุญผะเหวด 2) ศึกษาหลักพุทธปรัชญาเถรวาทที่ปรากฏในประเพณีบุญผะเหวด 3) บูรณาการคติความเชื่อที่ปรากฏในประเพณีบุญผะเหวดตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาทเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดร้อยเอ็ด และ 4) เสนอองค์ความรู้เกี่ยวกับบูรณาการคติความเชื่อในประเพณีบุญผะเหวดเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว การสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวนทั้งสิ้น จำนวน 8 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหานำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลจากการวิจัย พบว่า
1. แนวคิดเกี่ยวกับคติความเชื่อในประเพณีบุญผะเหวด จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นประเพณีสำคัญทางพระพุทธศาสนา มีกิจกรรมที่สำคัญ คือ การแสดงพระธรรมเทศนา เรื่อง “ผะเหวดสันดรชาดก” เกี่ยวเนื่องกับหลักทางพุทธศาสนา ความเชื่อและการดำรงชีวิตทางเกษตรกรรมซึ่งชาวอีสาน บุญผะเหวดจัดอยู่ในฮีตที่ 4 หรือ บุญเดือนสี่ คำว่า “ผะเหวด” เป็นภาษาอีสาน
2. หลักพุทธปรัชญาเถรวาทที่ปรากฏในประเพณีบุญผะเหวดมองในแง่สุนทรียศาสตร์เกี่ยวกับความงามหรือคุณค่าทางสุนทรียะ ที่มุ่งศึกษาพุทธสุนทรียศาสตร์ มีความงามไว้ 2 มิติ คือ ความงามในมิติทางธรรมและความงามมิติทางโลก
3. บูรณาการคติความเชื่อที่ปรากฏในประเพณีบุญผะเหวดตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาทเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวจังหวัดร้อยเอ็ด ด้วยหลักพุทธปรัชญาเถรวาททั้ง 3 ทฤษฎี คือ ทฤษฎีแรงจูงใจ ทฤษฎีความสุข หลักพุทธปรัชญา
4. ได้องค์ความใหม่ที่ได้เรียกว่า “BBBT MODEL” B = Beliefs คือ การยอมรับความเป็นจริงมีอยู่จริง และมีอำนาจ, B = Boon Phawet คือ ประเพณีการทำบุญตามฮีต 12 ซึ่งทำกันในเดือนสี่หรือทำบุญผะเหวด ฟังเทศน์มหาชาติ, B = Buddhist Philosophy คือ หลักพุทธปรัชญาเถรวาท และ T = Tourism in Roiet คือ การท่องเที่ยวที่เกิดจากประเพณีบุญผะเหวดซึ่งจังหวัดร้อยเอ็ด