ความเป็นหญิงในลิลิตพระลอ : บทบาทแม่ เมีย และลูกสาว

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเป็นหญิงภายใต้อิทธิพลของสังคมปิตาธิปไตยในวรรณคดีเรื่อง “ลิลิตพระลอ” โดยศึกษาความเป็นหญิงใน 3 มิติ คือ 1. บทบาทความเป็นแม่ 2. บทบาทความเป็นเมียและ 3. บทบาทการเป็นลูกสาว ผลการศึกษาพบว่า ตัวละครหญิงในลิลิตพระลอล้วนถูกยึดโยงจากอิทธิพลชายเป็นใหญ่ทั้งสิ้น บทบาทเหล่านี้ถูกกำหนดให้เป็นจากการสั่งสอนขนบธรรมเนียมประเพณีและจารีตต่าง ๆ ตามแบบฉบับ ดังนั้น ภาพความเป็นหญิงที่แสดงออกมาสะท้อนให้เห็นว่าสตรีในราชสำนักจะต้องมีกิริยามารยาทและการวางตัวที่ดีงามสมค่าแก่ชาติกำเนิด ในบทบาทการเป็นลูกสาวต้องปฏิบัติตามคำสั่งสอนของพ่อแม่ และเมื่อมีสามีก็ต้องปรนนิบัติดูแลเป็นอย่างดี สามารถยินดีและยินยอมในความสุขของสามีที่สามารถมีเมียหลายคนได้ และเมื่อเป็นแม่ก็ต้องทำหน้าที่คอยเลี้ยงดูอุ้มชูลูกตั้งแต่เล็กจนโตเพื่อให้ได้รับสิ่งที่ดีที่สุด ซึ่งจะเห็นได้ว่าตัวละครหญิงในเรื่องไม่มีอำนาจใด ๆ ในแง่การเมืองการปกครอง ถูกจำกัดให้อยู่และมีบทบาทแต่เพียงในส่วนของสถาบันครอบครัวเท่านั้น