การไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาทด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา : กรณีศึกษาสำนักงานอัยการคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือทางกฎหมายและ การบังคับคดี จังหวัดหนองคาย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและอุปสรรคของพนักงานอัยการ 2) เพื่อวิเคราะห์หลักการไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาทคดีอาญาในกฎหมายไทยของพนักงานอัยการ 3) เพื่อเสนอแนวทางการประยุกต์การไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาทในพระพุทธศาสนา เพื่อคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมายและการบังคับคดี จังหวัดหนองคาย ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ด้วยการเก็บข้อมูลจากกรณีศึกษาระหว่างปี พ.ศ. 2560 - 2564 จำนวน 195 คดี และมีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้พิพากษา พนักงานอัยการ ผู้ประนอม พนักงานสอบสวน ทนายความ ประชาชนที่เข้ารับการคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมายและการบังคับคดีจังหวัดหนองคาย จำนวน 45 คน
ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัญหาและอุปสรรคของพนักงานอัยการ มีปัญหาเกี่ยวกับอำนาจและการปฏิบัติหน้าที่ของชอัยการในการประนีประนอมข้อพิพาททางอาญา การยุติการไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาท ขอบเขตฐานความผิดทางอาญาที่จะสามารถเข้าสู่กระบวนการไกล่เกลี่ยในชั้นสอบสวน คดีอาญาเลิกกันก่อนฟ้องต่อศาลหรืออยู่ระหว่างการพิจารณาพิพากษาของศาล ความรับผิดทางทางแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาในการบังคับตามสัญญาประนีประนอมยอมความของพนักงานอัยการ อายุความสะดุดหยุดลงในการฟ้องร้องคดีอาญาของผู้เสียหายหรือพนักงานอัยการในกรณีที่พนักงานอัยการทำการการไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาททางอาญาสำเร็จและคู่กรณีทำสัญญาประประนอมยอมความ อัยการได้นำหลักการไกล่เกลี่ยและประนอมข้อพิพาทคดีอาญาในกฎหมายไทยของพนักงานอัยการได้ประสบความสำเร็จ ได้แก่ ทัศนคติ ความสามารถ และประสบการณ์ ความรู้ ความเชี่ยวชาญทางการใช้กฎหมาย ประสบการณ์ และคุณวุฒิ ของพนักงานอัยการ พร้อมนำหลักหลักพละ 5 พรหมวิหาร 4 อคติ 4 อริยสัจ 4 และหลักการคิดแบบโยนิโสมนสิการ มาเป็นแนวทางในการใช้แก้ปัญหาการและขจัดอุปสรรคการไกล่เกลี่ย ให้การเจรจาไกล่เกลี่ยมีประสิทธิผล
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กษิรา เทียนส่องใจ. (2550). การศึกษาวิเคราะห์อภัยทาน เพื่อการจัดการความขัดแย้งในสังคมไทยปัจจุบัน. (วิทยานิพน์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
จักรกริญน์ ทอดสูงเนิน. (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชุมชนกรณีศึกษาศูนย์ยุติธรรมชุมชนตำบลโคกขาม อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 40(1), 98-113.
จำนงค์ อดิวัฒน์สิทธิ์. (2544). สังคมวิทยาตามแนวพุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ชลากร เทียนส่องใจ. (2554). การเจรจาไกล่เกลี่ยคนกลางเชิงพุทธ : หลักการและเครื่องมือสำหรับการจัดการความขัดแย้ง. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ดำริห์ สุตเตมีย์. (2539). การไกล่เกลี่ยข้อพิพาทโดยองค์กรฝายบริหารศึกษาเฉพาะกรณีการไกล่เกลี่ยประนอมข้อพิพาทของสำนักงานคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือทางกฎหมายแก่ประขาชนสำนักงานอัยการสูงสุด. กรุงเทพฯ: วิทยาลัยการยุติธรรม กระทรวงยุติธรรม.
ธนทร ผดุงธิติฐ์. (2562). มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการไกล่เกลี่ยข้อพิพาททางแพ่งก่อนฟ้องคดี. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(10), 5824-5825.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2546). สลายความขัดแย้ง. กรุงเทพฯ: สหธรรมิก.
พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส (นิธิบุณยากร). (2547). รูปแบบการจัดการความขัดแย้งโดยพุทธสันติวิธี : ศึกษาวิเคราะห์กรณีลุ่มน้ำแม่ตาช้าง จังหวัดเชียงใหม่. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2554). พุทธสันติวิธี : การบูรณาการหลักการและเครื่องมือจัดการความขัดแย้ง. กรุงเทพฯ: 21 เซ็นจูรี่.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับภาษาไทย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
วนิชชา โพธิ์ทอง. (2561). ผลของการประนอมข้อพิพาทในชั้นพนักงานอัยการ : กรณีศึกษาสำนักงานอัยการคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือทางกฎหมายและการบังคับคดีในสังกัดภาค 2. วารสารการเมืองการปกครอง, 8(3), 152-168.
สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยรามคำแหง. (2550). การประเมินผลโครงการนาร่องเพื่อเสริมสร้างกระบวนการปฏิบัติงานและเพิ่มศักยภาพอาสาสมัครไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชุมชน (อ.ก.ช.). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยรามคำแหง. (2550). การประเมินผลโครงการนาร่องเพื่อเสริมสร้างกระบวนการปฏิบัติงานและเพิ่มศักยภาพอาสาสมัครไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชุมชน (อ.ก.ช.). (รายงานการวิจัย). สถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สมเกียรติ แพทย์คุณ. (2548). การพัฒนารูปแบบการประนอมข้อพิพาทในชั้นการดำเนินการของพนักงานอัยการ. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สำนักงานอัยการสูงสุด. (2559). คู่มือการช่วยเหลือในการประนอมข้อพิพาทแก่ประชาชน. กรุงเทพฯ: สำนักงานอัยการสูงสุด.
สำนักงานอัยการสูงสุด. (2559). รวมกฎหมาย ระเบียบ คำสั่ง ประกาศ และหนังสือเวียนปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงาน สคช. กรุงเทพฯ: สำนักงานอัยการสูงสุด.
สำนักระงับข้อพิพาท สำนักงานศาลยุติธรรม. (2547). การปฏิบัติงานของอาสาสมัครไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในชุมชน (อ.ก.ช.) : ปัญหา อุปสรรค และแนวทางแก้ไข. (รายงานการวิจัย). สำนักระงับข้อพิพาทสำนักงานศาลยุติธรรม.
สุรชัย เลี้ยงบุญเลิศชัย. (2547). แนวคิดการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท.