การศึกษาวิเคราะห์ปรัชญาชีวิตของคนอีสานจากประติมากรรมปูนปั้นวัดโพธิ์ บ้านโนนทัน ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติความเป็นมาของประติมากรรมปูนปั้นวัดโพธิ์ บ้านโนนทัน ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น 2) ศึกษาพุทธจริยศาสตร์กับปรัชญาชีวิตชาวอีสานในประติมากรรมปูนปั้นวัดโพธิ์ บ้านโนนทัน ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น และ 3) วิเคราะห์ปรัชญาชีวิตของคนอีสานจากประติมากรรมปูนปั้นวัดโพธิ์บ้านโนนทัน ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากเอกสาร และการสัมภาษณ์
เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูล 12 รูป/คน วิเคราะห์ด้วยการพรรณนาตามหลักอุปนัยวิธี
ผลการวิจัยพบว่า
1. ภาพประติมากรรมปูนปั้นวัดโพธิ์ เป็นสิ่งที่แฝงด้วยปรัชญาชีวิต สร้างขึ้นเพื่อสะท้อนวิถีชีวิตของคนอีสาน 4 ด้าน คือ 1) การถ่ายทอดประสบการณ์ 2) การอนุรักษ์ และถ่ายทอดศิลปวัฒนธรรม 3) การใช้สื่อเพื่อเผยแผ่ธรรมะ 5) การสื่อสารเชิงจริยธรรม ซึ่งในแต่ละด้านแฝงด้วยแนวคิดปรัชญาในรูปแบบของภาพปริศนาธรรม การอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม เนื้อหา และความสวยงาม ซึ่งมีคุณค่าต่อศิลปวัฒนธรรม พระพุทธศาสนา และการศึกษา
2. ทฤษฎีพุทธจริยศาสตร์ว่าด้วยแนวคิด และแนวทางปฏิบัติเพื่อความดีงามแบ่งเป็น 3 ระดับ คือ ระดับต้น คือ ศีล 5 ระดับกลาง คือ กุศลกรรมบถ 10 และระดับสูง คือ มรรคมีองค์ 8 ส่วนปรัชญาชีวิตคนอีสานที่มีความสอดคล้องกับพุทธจริยศาสตร์ แบ่งเป็น 3 ระดับคือ 1) การดำเนินชีวิตเพื่อความสุขในปัจจุบัน 2) การดำเนินเพื่อความสุขในภายหน้า 3) การดำเนินชีวิตเพื่อความสุขสูงสุด
3. การวิเคราะห์ปรัชญาชีวิตของคนอีสานจากประติมากรรมปูนปั้นวัดโพธิ์ผ่านแนวคิดทางพุทธจริยศาสตร์โดยใช้วิธีการตีความ แบ่งเป็น 6 ด้าน คือ 1) พุทธจริยศาสตร์ในแง่ของประติมากรรมปูนปั้นที่ก่อให้เกิดสุนทรียภาพ 2) ปรัชญาชีวิตของคนอีสาน 3) วิธีการพุทธจริยศาสตร์ 4) ระดับของพุทธจริยศาสตร์ 5) ลักษณะของพุทธจริยศาสตร์ 6) วิธีการศึกษาพุทธจริยศาสตร์