กระบวนการจัดการศึกษาวิชาภาษาไทยของโรงเรียนขนาดเล็กที่มีผลต่อความสามารถด้านการอ่านและการเขียนของนักเรียน

บทคัดย่อ

             การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research)   โดยมีวัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อศึกษากระบวนการจัดการศึกษาของโรงเรียนขนาดเล็กที่มีผลต่อความสามารถด้านการอ่านและการเขียนของนักเรียน กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้อำนวยการโรงเรียน จำนวน 1 คน ครูผู้สอนวิชาภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 จำนวน 3 คน  และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 จํานวน 45 คน ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสังเกต และแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์โพรโทคอล (Protocol) และวิเคราะห์ด้วยสถิติพรรณนา โดยมีผลการวิจัยดังนี้

            กระบวนการจัดการศึกษาวิชาภาษาไทยของโรงเรียนขนาดเล็กที่มีผลต่อความสามารถด้านการอ่านและการเขียนของนักเรียน พบทั้งสิ้น 6 กระบวนการ ได้แก่  1) การวางแผนการจัดการศึกษา โดยผู้อำนวยการโรงเรียนจัดประชุมชี้แจงครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาและผู้ปกครอง เพื่อสร้างความเข้าใจ ร่วมกันกำหนดนโยบายในการดำเนินการร่างหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนทบทวนและจัดทำหลักสูตรและปรับปรุงหลักสูตรสถานศึกษาให้มีความสอดคล้องกับแนวทางจัดการศึกษา มีจุดเน้นของการจัดการศึกษาตามนโยบายของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ โดยให้นักเรียนอ่านออกเขียนได้ เมื่อจบการศึกษาระดับประถมศึกษา  2) การเตรียมการจัดการเรียนรู้ ครูภาษาไทยศึกษาหลักสูตรสถานศึกษา  ศึกษามาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ จัดทำสื่อการเรียนรู้ ใบความรู้และใบงานให้สอดคล้องกับกิจกรรมการเรียนรู้   3) การจัดการเรียนรู้  ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน มีกิจกรรมการนำเข้าสู่บทเรียน เช่น การนำเข้าสู่บทเรียนด้วยกิจกรรม Brain Gym  การนำเข้าสู่บทเรียนด้วยการพูดเชื่อมโยงบทเรียน ฯลฯ ในขั้นสอน ครูมีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ  ครูมีการจัดการเรียนรู้โดยใช้ทั้งกิจกรรมกลุ่มและกิจกรรมเดี่ยว และขั้นสรุปบทเรียน พบลักษณะการสรุปบทเรียน 2 ลักษณะ โดยครูเลือกนักเรียนเป็นผู้สื่อข่าวของคาบ และครูจะเน้นย้ำและสรุปสาระสำคัญของเรื่องที่สอนร่วมกับนักเรียน 4) การประเมินผลการเรียนรู้ ครูมีการประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนอย่างต่อเนื่อง ประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนโดยสังเกตพฤติกรรมการเรียนของนักเรียน ประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนจากใบงานและประเมินผลการเรียนรู้โดยผู้ปกครองประเมินนักเรียน และเพื่อนประเมินเพื่อน 5) การส่งเสริมการเรียนรู้ โรงเรียนจัดกิจกรรมพี่สอนน้อง อ่านคล่องเขียนเก่งในช่วงพักกลางวันและสอนซ่อมเสริมวิชาภาษาไทยทุกวันอังคาร ในเวลา 14.30 -15.30 น. และ 6) การพัฒนาการศึกษา ผู้อำนวยการโรงเรียนได้นิเทศการจัดการเรียนรู้ของครูภาษาไทยทุกห้องเดือนละ 1 ครั้ง ครูภาษาไทยมีการอบรมเพื่อพัฒนาตนเองและการจัดการเรียนรู้ ตลอดการพัฒนาสื่อหรือนวัตกรรมในการจัดการเรียนรู้